23
-
ерекше қажеттіліктері бар балаларды қабылдауға білім беру
ұйымдарының дайын еместіктігі (мұндай балаларды қабылдау мүмкіндіктері
бар білім беру ұйымдарының елімізде ең аз саны, өйткені арнайы құралдар мен
жабдықтар, пандустар, арнаулы лифтілер және т. б. жоқ).
Білім беру процесінде баланың жеке дамуын психологиялық-
педагогикалық қолдау – баланы табысты оқыту үшін жағдай жасау бойынша
сынып жетекшісінің, әлеуметтік педагогтың, психологтың, пән мұғалімдерінің,
әдіскерлерідің және т. б. кәсіби іс-әрекеттері жүйесі.
Психологиялық-педагогикалық қолдаудың негізгі бағыттары болып
табылатындар:
-
баланың жеке ерекшеліктері мен денсаулығының жай-күйіне сүйене
отырып, білім алу маршрутын таңдауда ата-аналарына (заңды өкілдеріне) және
балаға көмек көрсету;
-
туындаған проблемалар, қиындықтар, денсаулық жағдайына байланысты
баланың даму процесінде білім беру маршрутын өзгерту;
-
жаңа жағдайларға бейімделуде білім беру маршрутын өзгерткен балаға
көмек көрсету.
Білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеудегі педагогикалық қолдау және
оларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу модельдері
ППС
Участники
индивидуально направленный личностно
ориентированный подход к обучающимся в
образовательном процессе
коррекционная, воспитательная
работа
психологическое изучение
ребёнка
ребёнок
педагог
Соцпедагог.
психолог
организация образования
Цели-задачи
Сопровождение
Классный руководитель
родитель
психолог
соцпедагог
Формы работы с
учащимися
Результат
банк нормативно-
правовых документов
Банк педагогического опыта
банк данных мониторинговых
исследований
обучения
воспитанности
развития
программно-методического
обеспечения образовательного
процесса
педсовет
Формы работы
специалистов
Мониторинг результатов
Оформление
материалов работы
творческая
проблемная группа
методические
объединения
методсовет
родитель
районные и областные
семинары
открытые уроки и мероприятия
адаптации ребенка в
социуме
КПК
1-
сурет. Ерекше қажеттіліктері бар балаларды жеке қолдаудың кезеңдері
24
Білім беру мекемелеріндегі жеке сүйемелдеудің негізгі кезеңдері.
Баланың дамуын сүйемелдеудің
бірінші кезеңі ретінде бала туралы
ақпаратты жинақтау шығады.
Екінші кезең – алған ақпаратты талдау.
Үшінші кезең – бала, педагог, ата-аналар, мамандар үшін ұсыныстарды
бірлесе түзу: әрбір «қиын» білім алушы, тәрбиеленуші үшін кешенді көмектің
жоспарын түзу.
Төртінші кезең – сүйемелдеуге қатысушылардың барлығына бала
қиыншылықтарын шешудегі жолдар мен амалдар туралы кеңес беру.
Бесінші кезең – қиыншылықтарды шешу, яғни сүйемелдеудің әрбір
қатысышуысымен ұсыныстардың орындалуы.
Алтыншы кезең – орындалған ұсыныстардың сүйемелдеудің барлық
қатысушыларымен талдануы (Неге қол жеткізілді? Неге қол жеткізілмеді? Не
себептен?)
Жетінші кезең – бала дамуын талдауды жалғастыру (Келешектер не
істейміз?)
Бұл шарттың барлығы шартты, өйткені әрбір баланың өз
қиыншылықтары бар және оны шешуде жеке бір көзқарас қажет болады.
Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық Білім Академиясы әзірлеген
«Психологиялық-педагогикалық консилиум туралы ережесінің» негізінде
психологиялық-педагогикалық қолдау бойынша нақты жұмысты білім беру
ұйымындағы психологиялық-педагогикалық консилиумның шеңберінде
өткізуге ұсыныс беріледі.
Қиын өмірлік жағдайға түскен балаларда әлеуметтену мәселелері өте жиі
туындайды, оның көріністері ретінде балалардың мектеп алды және мектеп
бағдарламасын меңгерудегі тұрақты білінетін қиыншылықтары, тәртіп
бұзушылықтары, білім беру мекемесіне барып жүруден бас тартуы шығады.
Оның себептері әртүрлі болуы мүмкін, атап айтсақ:
-
дене бітіміндегі даму бұзылыстары (денсаулық мүмкіндіктері шектеулі
балалар),
-
психологилық (зорлық-зомбылық құрбандары),
-
әлеуметтік (табысы аз отбасылар, жетім балалар, қоныс аударылған
балалар және т.б.).
Балалардың қолайсыз жағдайда дамуының осы аталған нұсқалардың кез-
келген түрінде нақты немесе оның алдындағы жас кезеңіне сай келетін
функциялардың жетіліп дамымауы, наразылық қылық көрсетумен немесе
шынайы өмірден қол үзуімен көрініс беретіндей назар талап етуде лайықсыз
қажеттілік, оқудағы және дамудағы мотивацияның әлсіз болуы, өз сезімін
білдірудегі қиыншылықтар мен лайықты қарым-қатынас құру дағдыларының
қалыптаспауы байқалады.
Бала дамуына кедергі тудыратын себептердің жойылуы балаға
бағыттаушы және басқарушы ықпал көрсету түрінде бекітілген талаптардың
жүйесін іске асыратын маңызды ересек адамдардың көмегімен ғана жүзеге
асыру мүмкін. Сол себептен бұл жұмыста коррециялық-дамытушылық
