9-параграф. 2- жартыжылдық
93. Қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру:
1) сандық түсініктерді қалыптастыру:біртекті заттардан көптік құрау және көптіктерді жеке заттарға бөлу (педагог "тағы", "көп", "барлығы", сөздерін пайдалана отырып, балалардың әрекеттерін айтып тұрады); жазықтықта әртүрлі орналасқан заттық көптіктердің құралуы (тігінен, көлденеңінен, үйме);топтардан біртекті заттарды: "көп", "аз", "біреу" (еліктеу бойынша) ерекшелеу ("көп"затты ерекшелегенде заттарды екі қолмен, ал "аз" заттарды бір қолмен, "біреуді" оң қолдың екі саусағымен алу);
2) қолдың қимылын ілестіріп, қорытынды санды атай отырып, екі сан көлеміндегі заттарды санау;екі заттан құрылған көптікті санамай-ақ тану: "Екі саңырауқұлақ қайда, көрсет";түске, пішінге, көлемге бағдарлай отырып, заттарды әртүрлі көптіктерге біріктіру; "көп",арнайы ұйымдастырылған және қоршаған ортадан 1, 2 затты табу;
3) шама:заттың шамасын анықтау және бірін біріне салу және жанына қою тәсілдерін пайдаланып, көлемі бойынша(үлкен, кіші)салыстыру; заттарды көлемі(үлкен, кіші) бойынша топтастыру;
4) геометриялық фигуралар:дөңгелек, шаршы пішінді заттарды анықтау; заттарды пішіндері бойынша: шар, текше топтастыру;геометриялық пішіндерібойынша: дөңгелек, шаршы ажырату;
5) кеңістікте бағдарлау:берілген бағыт бойынша:алға, артқа, соға, оңға(ересек адамның көмегімен) қозғалу;өз дене мүшелерінде бағдарлау: бас, қолдары, аяқтары, кеудесі.
94. Күтілетін нәтижелер:
1) еліктеу немесе үлгі бойынша бір текті немесе әр түрлі текті элементтерден көптік құрайды;
2) топтан "бір", "көп", 1, 2 заттарды ерекшелейді;
3) 2 көлеміндегі заттарды санайды, қорытынды санды атайды немесе саусақпен көрсетеді;
4) ересек адамның ұйымдастырушы және бағыттаушы көмегімен жұптық сәйкестікті анықтау тәсілімен элементтерінің саны тең көптіктерді құрайды;
5) заттарды көлемі бойынша бірін біріне салу және жанына қою тәсілдерін пайдаланып (үлкен, кіші) салыстырады;
6) геометриялық пішіндерді: дөңгелек, шаршы ажыратады;
7) заттарды пішіндерібойынша: шарларды, текшелерді топтастырады;
8) өз дене мүшелерінде (бас, қолдар, аяқтар, кеуде) бағдарлайды.
95. Сенсорика:
1) көріп қабылдау мен зейінді дамыту:ұсынылған 2-3 үлгінің шамасында заттарды олардың бейнелерімен салыстыру; көлемді геометриялық пішіндерді (текше, шар, кірпіш) қораптың сәйкес келетін ойығына байқап көру тәсілімен итеру;көлемдері бірдей, бірақ пішіндері әртүрлі (дөңгелек, шаршы) қораптарға қақпақ таңдау, байқау арқылы қақпақтың пішінінің қорап пішініне қатысын анықтау;педагогтың әрекетіне еліктеу жағдайында (қуыршаққа киімдерді түсіне қарай таңдау) түстерді (қызыл, сары, жасыл) ажырату;2 бөліктен тұратын кесінді суретті жинастыру;
2) естіп қабылдау мен зейінді дамыту: белгілі бір аспаптардың (дағыра, пианино, бубен үшеуінен таңдау) дыбыстарын жіктей отырып әсерін білдіру; ойыншықты оған сәйкес дыбысқа еліктеумен сәйкестендіру; суретті тірек ете отырып, есту арқылы үш сөздіажырату; фонетикалық талдаусыз буын құрамы әртүрлі сөздерді есту арқылы ажырату;
3) тактильдік-қимылдық қабылдауды дамыту:заттарды сөз бойынша ("Маған үлкен допты бер, кіші допты бер") және сипап сезе отырып, пішіні мен көлемі бойынша таңдау; үлгі бойынша көлемі мен пішіні бойынша таңдау; заттарды пішіні, түсі, көлемі бойынша топтастыру;заттар мен нысандарды "дымқыл" - "құрғақ" (сүлгі, тас) белгілері бойынша жіктеу; заттар мен нысандардың температурасын "ыстық" - "суық" (ыдыс, су, құм) белгілері бойынша ажырату;
4) дәм сезуді дамыту:ыстық және суық тамақ туралы түсінікті қалыптастыру;ыстық және суық сусындарды (шай, шырын) жіктеу;әртүрлі дәмдік сезім "тәтті-ащы" туралы түсініктерін қалыптастыру; тамақты "тәтті-ащы" дәмі бойынша анықтау.
96. Күтілетін нәтижелер:
1) таныс заттарды олардың бейнесімен сәйкестендіреді;
2) түстерді (қызыл, сары, жасыл) сәйкестендіреді;
3) заттардың көлемін (үлкен, кіші) ажыратады;
4) геометриялық пішіндерді (шар, текше, кірпіш) сипап сезіп ажыратады;
5) жақын ортадағы заттарды көру арқылы таниды;
6) 2 бөліктен құралатын заттық кесінді суретті құрастырады;
7) әртүрлі буындардан құралған сөздерді естіп ажыратады;
8) тамақты, сусынды "ыстық-суық", "тәтті-ащы" белгілері бойынша ажыратады;
9) заттарды және нысандарды "дымқыл-құрғақ", "ыстық-суық" белгілері бойынша ажыратады.
97. Құрастыру:
1) балалардың көзінше орындалатын құрастыру әрекеті процесіндегі ересектің әрекетін бақылауға;өзінің жасаған құрылысымен ойнауға;ересектің көмегімен қарапайым құрылыстарды орындауға;көлемді пішінді заттарды, конструктор бөліктерін зерделеу: екі қолымен сипай ұстау, нобайы бойымен қолымен жүргізуарқылы қабылдауға; еліктеу бойынша практикалық әрекеттер арқылы заттарды көлемі бойынша (үлкен, кіші) салыстыруға үйрету;
2) негізгі түстер туралы білімдерін қалыптастыру, түстерді: қызыл, сарысәйкестендіру; заттардың көлемі: үлкен, кіші туралы білімдерін қалыптастыру; заттардың пішіні: текше, кірпіш туралыбілімдерін қалыптастыру;
3) құрылыс материалдарынан құрастыру:құрылыс материалының бөліктерімен, оларды құрастыру мүмкіндіктерімен (текше, кірпіш) таныстыру;үлгі бойынша кезең-кезеңмен құрастыру тәсілін пайдалана отырып, 2-3 текшеден мұнара құрастыру;еліктеу бойынша кірпіштерден мұнара қалау;еліктеу бойынша ені тар ұзын жол салу;ойында құрылыс жиынтығының элементтерін зат алмастырушы ретінде пайдалану;
4) заттық емес құрастыру:ойыншықты жинастыру, бөліктерден бүтін құрау;еліктеу бойынша топ бөлмесінің кеңістігінде құрылыс конструкторының бір элементінің орнын ауыстыру ("Мен сияқты қой");көлемдік үлгілер бойынша кеңістіктік қатынасты үлгілеу (әрекетті көлемді модульдермен орындау) дағдыларына үйрету;
5) таяқшалардан құрастыру:таяқшаларды пішіннің суретінің үстіне қою тәсілімен қарапайым пішіндерді салу;
6) құрамалы-жиналмалы ойыншықтарды құрастыру:еліктеу бойынша ойыншықты жинастыру, бөліктерден бүтін құрау;қуыршақтың бет-әлпетін және дене мүшелерін, ойыншық жануарлардың дене мүшелерін көрсету;
7) дағдыларды қалыптастыру: конструктор бөліктерін ұстап алу, ұстап тұру, орнын ауыстыру;бөліктерді бірін біріне орналастыру;затты екі қолымен зерделеу (затты сипап сезу);құрылыс жиынтығының эелементтерін көлемі бойынша (үлкен, кіші) салыстыру;кірпішті тар қысқа қырынан қою.
98. Күтілетін нәтижелер:
1) құрылыстарды салуға және олармен бірге ойнауға деген қызығушылық танытады;
2) құрылыс материалдарынан және таяқшалардан қарапайым құрылыстар салады;
3) таныс құрылыстарды таниды;
4) үлгі бойынша құрамалы-жиналмалы ойыншықтарды жинастырады;
5) бұйымдар мен құрылымдарды әртүрлі бағытта орналастырады;
6) ойында құрылыстарды пайдаланады.
99. Жаратылыстану:
1) табиғат құбылыстары: қыс және оның қарапайым белгілері (суық, қар) туралы түсініктерді қалыптастыру; жаз және оның қарапайым белгілері (ыстық, күн қыздырады) туралы түсініктерді қалыптастыру;
2) өсімдіктер әлемі: практикалық әрекет процесінде көкөністермен (қияр) және жемістермен(банан) таныстыру; өсімдіктер әлемі: ағаш, шөп туралы түсініктерін қалыптастыру;
3) жануарлар әлемі: үй жануарымен (ит) танысу; тірі табиғат нысандарына деген қайырымдылық сезімін тәрбиелеу.
100. Күтілетін нәтижелер:
1) педагогтың көмегімен иллюстрациялардан қыс пен жазды көрсетеді;
2) таныс көкөністер мен жемістерді көрсетеді;
3) таныс үй жануарларын көрсетеді.
Достарыңызбен бөлісу: |