Химиялық талшық дегеніміз не? Химиялық талшықтар мен жіптер табиғи синтетикалық жоғары молекулярлық қосылыстарды химиялық өңдеу нәтижесінде алынды. Бастапқы шикізатқа байланысты химиялық талшықтар мен жіптерді жасанды және синтетикалық деп бөледі. Химиялық талшықтардың кейбір түрінен жіп, мата, трикотаж бұйымдарды таза күйінде да, сондай-ақ табиғи талшықтармен араластыра отырып та жасайды.
Жіп туралы ақпарат. Қолданылуына қарай іс тігетін, кесте және тоқыма тоқитын, торлайтын жіптер болып бөлінеді. Жіп мақта, жүн, кенептен иіріледі, сондай-ақ химия талшықтарынан, табиғи жібектен алынады. Іс тігетін мақта жіптер ақ, қара және басқа түсті болады. Іс тігетін мақта жіптер ақ, қара және басқа түсті болады. Жуандығына қарай жіпті нөмірге бөледі жіп жіңішке болған сайын оның нөмірі жоғарылай береді. Ең жуан (№10,№20) жіп қалың матаны тіккенде, пальто мен костюмге түйме қадағанда қолданылады. №30 немесе №40 жіптермен көйлек, костюм, іш киім, ал одан жіңішкерек (№50,60,80) жіптермен жұқа іш киімдер, жеңіл көйлектер т.б. тігіледі. Жіптің жуандығына қарай түрлі нөмірлі инелер пайдаланылады: жіп жіңішкерген сайын иненің нөмері де төмендей түседі. Жуан жіптерді жеке талшықтарды бірнеше қабаттау(3,6,9) арқылы жасайды. Қабаты көбейген сайын жіптің сапасы да арта түсіп, берік әрі буылтықсыз болады, тігу барысында аз шатасады. Сатып алар кезде оның неге арналғанын және пайдалану тәсілін ескеріп, жіптің нөмері мен қабат санын байқау керек. Қолмен тігу үшін 6 қабатталып жылтыр өңделген жіпті таңдаған дұрыс. Машинаға жылтыратылған жіптің қажеті шамалы. Оған үстіңгі тігіске 3 және 6 қабатталып, ал үстіңгі тігіске беріктігі төмендеу, 3 қабатталған қарапайым жіп ылайық. Арабағаштағы жіп мата жібінен әрдайым күңгірттеу, қанығырақ болып көрінеді, сондықтан жіптің түсін дұрыс таңдау үшін матаның түсінен сәл күңгірттеуін алу керек. Жібек жіптер табиғи және химиялық талшықтардан алынады.
Мата туралы не білу керек?
Ертеде матаны жiптерден қолмен тоқыған. Қазiргi уақыттағы матаны машиналармен тоқудың ертеде қолданған тәсiлдерiнiң көп айырмашылығы жоқ. Матада, жiптер екi бағытта орналасады: ұзынынан (негiзгi), көлденен (арқау). Негiзгi жiптердiң саны көп, мықты болады, себебi, матаны тоқығанда оларға көбiрек күш түседi.
Матаның түрлерi жiптердiң түрлерiне байланысты, сондықтанда, олар натуральды, жасанды, синтетикалық т.б. түрлерге бөлiнедi.
Пайдалануына байланысты – тұрмыста қажеттi және техникалық (парашют, желкендi, т.б. жасауға арналған).
Тоқылғанына байланысты – қарапайым және күрделi.
Әшекейленуiне байланысты – түктi және түксiз.
Түсiне байланысты – бiр түстi және ала түстi.
Талшық туралы ақпаратты қабылдайды, талдайды.
|
Достарыңызбен бөлісу: |