М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік

 
104 
A.  Шаруашылық  қаржыларын  жəне  олардың  құралу  көздерін  экономикалық  мазмұны  бойынша  жүйелеп 
топтастыру; 
B.  Шаруашылық  операцияларын  кəсіпорынның  қаржылық  ресурстары  мен  олардың  құралу  көздерінің 
экономикалық мазмұны жағынан біртекті обьектілері бойынша жүйелеп топтастыру тəсілі; 
C.  Экономикалық мазмұны жағынан біртекті обьектілерді  жүйелеп топтастыру тəсілі;   
D.  Экономикалық мазмұны жағынан біртекті шаруашылық процесстерін жүйелеу тəсілі; 
E.  Экономикалық  мазмұны жағынан біртекті активтерді жүйелеп топтастыру тəсілі. 
 
2.  Активті шот бойынша ақырғы сальдо (қалдық) қалай анықталады? 
A.  Кредиттік айналым сомасынан дебеттік айналым сомасы алынады.  
B.  Бастапқы кредиттік сальдо (қалдық) сомасынан кредиттік айналым сомасынан алып тастайды. 
C.  Бастапқы дебеттік сальдо (қалдық) сомасынан кредиттік айналым сомасынан қосып, дебеттік айналым 
сомасын алып тастайды. 
D.  Бастапқы дебеттік сальдо (қалдық) сомасынан дебеттік айналым сомасынан қосып, кредиттік айналым 
сомасын алып тастайды. 
E.  Бастапқы дебеттік сальдо (қалдық) сомасына кредиттік айналым сомасы қосылады.  
 
3. Пассивті шот бойынша ақырғы сальдо сомасы қалай есептелінеді? 
A.  Дебеттік айналым сомасынан кредиттік айналым сомасы алынады.   
B.  Кредиттік бастапқы сальдо сомасынан кредиттік айналым сомасы алынады.  
C.  Кредиттік  бастапқы  сальдо  сомасына  кредиттік  айналым    сомасын  қосып,  дебеттік  айналым  сомасын 
алып тастайды.  
D.  Дебеттікбастапқы сальдо сомасына дебеттік айналым  сомасын қосып, кредиттік айналым сомасын алып 
тастайды.  
E.  Кредиттік айналым сомасынан дебеттік айналым сомасы алынады.  
4.  Синтетикалық шоттар деп қандай шоттарды айтады? 
A.  Кəсіпорын  активтерінің  есебін  жалпы  түрде  ақшалай  өлшеммен  жүргізу  үшін  пайдаланылатын 
шоттарды; 
B.  Экономикалық  мазмұны  жағынан  біртекті  шаруашылық  процесстерінің  есебін  ақшалай  өлшеммен 
жүргізу үшін пайдаланылатын шоттарды; 
C.  Экономикалық  мазмұны  жағынан  біртекті  қаржы  ресурстарының,  олардың  құралу  көздерінің  жəне 
шаруашылық  процесстерінің  есебін  жалпы  түрде  ақшалайөлшеммен  жүргізу  үшін  пайдаланылатын 
шоттарды; 
D.  Кəсіпорын активтері мен олардың құралу көздерінің есебін сандық жəне ақшалай өлшеммен егжей – 
тегжейлі түрде жүргізу үшін пайдаланылатын шоттарды; 
E.  Дұрыс жауаптар С жəне Д.  
 
5.  Аналитикалық шоттар дегеніміз не? 
A.  Шаруашылық  қаржыларының  жекелеген  түрлерінің  құрамдас  бөліктерінің  есебін  жүргізу  үшін 
пайдаланылатын шоттар; 
B.  Шаруашылық процесстерінің есебін жүргізу үшін пайдаланылатын шоттар; 
C.  Шаруашылық операцияларын тіркеу үшін пайдаланылатын шоттар; 
D.  Синтетикалық  есепті  дамыту  мақсатында  ашылатын  жəне  кəсіпорын  активтері  мен  олардың  құралу 
көздерінің жекелеген түрлерінің құрамдас бөліктерінің есебін жүргізу үшін пайдаланылатын шоттар; 
E.  Дұрыс жауаптар В жəне С 
 
6.  Күрделі корреспонденция дегеніміз не? 
A.  Орындалған шаруашылық операциясын бір шоттың дебетінде, ал екінші шоттың кредитінде бейнелеу; 
B.  Орындалған  шаруашылық  операциясын  бейнелеуде  белгілі  бір  сомаға  бір  шот  дебеттелініп,  бірнеше 
шоттар  кредиттелінетін  немесе  керісінше  бірнеше  дебеттелініп  бір  шот  кредиттелінетін  шоттар 
корреспонденциясы; 
C.  Орындалған шаруашылық операциясын шоттарда екі жақты бейнелеу; 
D.  Дұрыс жауаптар А жəне С; 
E.  Жоғарыдағы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ. 
 
7.  Шоттарда шаруашылық операцияларын тіркеудің қандай түрлері бар? 
A.  Хронологиялық, синтетикалық, аналитикалық; 
B.  Хронологиялық, жүйелік, құрамдастырылған; 
C.  Синтетикалық, аналитикалық, хронологиялық; 
D.  Жүйелік, аналитикалық, хронологиялық; 
E.  Құрамдастырылған, жүйелік, синтетикалық. 
 
8.  Активті шоттардың кредиті бойынша не көрсетіледі? 

 
105 
A.  Белгілі  бір  мерзімдегі  меншікті  капиталдың,  міндеттемелердің  жəне  табыстардың  бары  жəне  олардың 
көбеюі; 
B.  Белгілі бір мерзімді активтердің бары жəне олардың көбеюі; 
C.  Белгілі бір мерзімдегі меншікті капиталдың бары жəне оның көбеюі; 
D.  Активтерінің азаюы;  
E.  Жоғарыдағы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.  
 
9.  Пассивті шоттардың кредиті бойынша не көрсетіледі? 
B.  Белгілі  бір  мерзімдегі  меншікті  капиталдың,  міндеттемелердің  жəне  табыстардың  бары  жəне  олардың 
көбеюі; 
C.  Активтердің азаюы; 
D.  Белгілі бір мерзімдегі активтердің бары; 
E.  Белгілі бір мерзімдегі меншікті капиталдың, міндеттемелердің жəне табыстардың азаюы; 
F.  Жоғарыдағы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.  
 
10.  Пассивті шоттардың дебеті бойынша көқрсетіледі? 
A.  Белгілі  бір  мерзімдегі  меншікті  капиталдың,  міндеттемелердің  жəне  табыстардың  бары  жəне  олардың 
көбеюі; 
B.  Активтердің азаюы; 
C.  Белгілі бір мерзімдегі активтердің бары ; 
D.   Белгілі бір мерзімдегі меншікті капиталдың, міндеттемелердің жəне табыстардың азаюы; 
E.  Жоғардағы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ . 
 
1.  Құжаттау дегеніміз не? 
A. 
Шаруашылық операцияларын құжаттарда жаппай жəне үздіксіз тіркеу тəсілі;  
B. 
Субьектінің шаруашылық қызметіне бақылау жүргізу тəсілі; 
C. 
Субьектінің қаржылық ресурстарының қозғалысын құжаттарда бейгелеу тəсілі;  
D. 
Дұрыс жауаптар С жəне Д.  
 
2. Бухгалтерлік құжат дегеніміз не? 
A. 
Кəсіпорынның қаржылық ресурстарын (активтерін) тіркеу қағазы.  
B. 
Шаруашылық  операцияларыныңорындалғандығын  растайтыннемесе  оларды  орындауға  берілген 
бұйрықтарды белгілейтін жазбаша үкім қағазы. 
C. 
Шаруашылық операцияларыфның орындалғандығын растайтын жазбаша үкім қағазы.  
D. 
Меншікті қаржы көздерін тіркеу қағазы.  
E. 
Шаруашылық операцияларын орындауға берілген бұйрықтарды белгілеуші жазбаша үкім қағазы. 
 
3. Толтырылған орнына қарай құжаттар  қандай топтарға бөлінеді? 
A. 
Бухгалтерлік дайындау жəне құрастырушы құжаттар.  
B. 
Бастапқы жəне жиынтық құжаттар 
C. 
Ішкі жəне сыртқы құжаттар 
D. 
Растаушы жəне үкімдік құжаттар 
E. 
Жоғарыдағы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.  
 
4. Құжат реквизиттері дегеніміз не? 
A. 
Қатаң бекітілген үлгідегі бланкілер  
B. 
Есеп регистрлерінің электрондық түрі.  
C. 
ГШаруашылық ооперацияларының заңдылығын растайтын куəлік.  
D. 
Шаруашылық операцияларының тіркеу құралы.  
E. 
Құжатта  тіркелген  шаруашылық  операциясын  сипатташы  жəне  оған  заңдық  күш  беретін 
көрсеткіштер.  
 
5. Құжаттарды арифметикалық тексерудің мəні неде? 
A. 
Толтырылған реквизиттердің дұрыстығы тексеріледі.  
B. 
Арифметикалық есептеулердің дұрыстығы тексеріледі.  
C. 
Құжатта тіркелген шаруашылық операциясының заңдылығы анықталады. 
D. 
Құжатта қаржы  органдарына тапсыру мерзімі анықталады.  
E. 
Жоғарыдағы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.  
 
6. Құжаттар мен регистрлердегі қателерді түзетудің қандай əдістері бар? 
A. 
Хронологиялық əдіс  
B. 
Машинграммалық əдіс  
C. 
Корректуралық, қосымша жазу, кері жазу əдістері 

 
106 
D. 
Қосымша жазу əдісі  
E. 
Кері жазу əдісі  
 
7. Түгелдеу дегеніміз не? 
A. 
Нақтылы қолда бар мүліктердің санын есептеу тəсілі.  
B. 
Ксəіпорынның  мүлкі  мен  міндеттемелерінің  нақты  барынын  бухгалтерлік  есеп  мəліметтерімен 
сəйкесітігн мерзім сайын салыстыру тəсілі.  
C. 
Субьектінің қаржылары мен олардың құралу көздерін есепке алу тəсілі  
D. 
Шаруашылық қаржыларын құжаттарда бейнелеу тəсілі 
E. 
Жоғарыдағы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.  
 
8. 
Қаражаттарды қамтуына қарай  түгелдеу қандай түрлерге бөлінеді. 
A. 
Жоспарлы жəне кенеттен түгелдеу 
B. 
Толық жəне ішінара түгелдеу  
C. 
Жоспарлы түгелдеу  
D. 
Жоспарлы жəне ішінара түгелдеу  
E. 
Ішінара түгелдеу 
 
 
9. Түгелдеу қорытындысы қандай құжатта көрсетіледі? 
B. 
Түгелдеу ведомостында  
C. 
Бухгалтерлік балнста  
D. 
Журналдарда 
E. 
 Салыстыру ведомостында  
F. 
Жоғарыда аталған құжаттардың барлығында  
 
10. Құжат айналымы дегеніміз не? 
A. 
Құжаттардың толтыру сəтінен бастап бухгалтерлік өңдеуден өткізілген сəтіне дейінгі қозғалысы  
B. 
Құжаттың толтырылу немесе басқа кəсіпорындардан алыну сəтінен бастап, архивке берілген сəтіне 
дейінгі есептік өңдеу процесіндегі қозғалысы  
C. 
Құжаттардың толтырылған сəтінен бастап бухгалтерияға қабылданған. Сəтіне дейінгі қозғалысы.  
D. 
Дұрыс жауаптар А жəне С 
E. 
Дұрыс жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.  
 
1. 
Тауарлы – материалдық босалқылардың өзіндік құнына қандай шығындар енгізіледі? 
A. 
Өндірісті басқару жəне ұйымдастырумен байланысты  əкімшілік шығындары; 
B. 
Сатып  алу,  тасып  əкелуден  алынатын  алымдар,  жабдықтаушы,  делдал  (келістіруші)  мекемелерге 
төленген  сый  ақылар,  көлік  –  дайындау  шығындары  жəне  босалқыларды  сатып  алуға  тікелей  байланысты 
басқадай шығындар; 
C. 
Өндірістік  босалқыларды  сатып  алу  шығындары,  оларды  қазіргі  кезде  тұрған  орындарына  тасып 
əкелу  жəне  тиісті  жағдайға  жеткізуге  байланысты  көлік  –  дайындау  шығындары,  өнімдерді  өңдеу 
(жұмыстарды жəне қызметтерді орындау) шығындары;  
D. 
Мерзімдік шығыстар; 
E. 
Жоғарыдағы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.  
 
2. Өндірістік босалқыларды сатып алу шығындарына қандай шығындар жатады? 
A. 
Өндірісті басқару жəне ұйымдастырумен байланысты  əкімшілік шығындары; 
B. 
Сатып  алу  бағасы,  тасып  əкелуден  алынатын  алымдар  (баж  салығы)  жабдықтаушы,  делдал 
(келістіруші)  мекемелерге  төленген  комиссиялық  сый  ақылар,  көлік  –  дайындау  шығындары  жəне 
босалқыларды сатып алуға тікелей байланысты басқадай шығындар; 
C. 
Өндірістік  босалқыларды  сатып  алу  шығындары,  оларды  қазіргі  кезде  тұрған  орындарына  тасып 
əкелу  жəне  тиісті  жағдайға  жеткізуге  байланысты  көлік  –  дайындау  шығындары,  өнімдерді  өңдеу 
(жұмыстарды жəне қызметтерді орындау) шығындары; 
D. 
Мерзімдік шығыстар; 
E. 
Жоғарыдағы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ. 
 
3. Тауарлы – материалдық босалқыларды орташа құн əдісі бойынша бағалаудың мəні неде? 
A. 
Бірінші  кезекте  соңғы  сатылып  алынған  немесе  өндірілген  босалқылардың  құны  есептен 
шығарылады;  
B. 
Бірінші  кезекте  алғашқы  сатылып  алынған  немесе  өндірілген  босалқылардың  құны  есептен 
шығарылады;  
C. 
Есепті кезеңнің басындағы бар жəне сол кезең ішінде сатылып алынған немесе өндірілген біртекті 
құндылықтардың орташа құны анықталады:  

 
107 
D. 
Əдетте өзара алмастыруға болмайтын тауарлы – материалдық босалқылардың жəне арнайы добалар 
немесе тапсырыстар блойынша өндірілген тауарлырдың немесе соларға арналған қызметтердің өзіндік құны 
анықталады;  
E. 
Жоғарғы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ. 
 
4.  Тауарлы  –  материалдық  босалқыларды  ерекшеліктеріне  қарай  теңестіру  (ұқсастыру)  əдісі 
бойынша бойынша бағалаудың мəні неде? 
A. 
Бірінші  кезекте  соңғы  сатылып  алынған  немесе  өндірілген  босалқылардың  құны  есептен 
шығарылады;  
B. 
Бірінші  кезекте  алғашқы  сатылып  алынған  немесе  өндірілген  босалқылардың  құны  есептен 
шығарылады;  
C. 
Есепті кезеңнің басындағы бар жəне сол кезең ішінде сатылып алынған немесе өндірілген біртекті 
құндылықтардың орташа құны анықталады:  
D. 
Əдетте өзара алмастыруға болмайтын тауарлы – материалдық босалқылардың жəне арнайы добалар 
немесе тапсырыстар блойынша өндірілген тауарлырдың немесе соларға арналған қызметтердің өзіндік құны 
анықталады;  
E. 
Жоғарғы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ. 
 
5. Тауарлы – материалдық босалқыларды ЛИФО əдісі бойынша бойынша бағалаудың мəні неде? 
A. 
Бірінші  кезекте  соңғы  сатылып  алынған  немесе  өндірілген  босалқылардың  құны  есептен 
шығарылады;  
B. 
Бірінші  кезекте  алғашқы  сатылып  алынған  немесе  өндірілген  босалқылардың  құны  есептен 
шығарылады;  
C. 
Есепті кезеңнің басындағы бар жəне сол кезең ішінде сатылып алынған немесе өндірілген біртекті 
құндылықтардың орташа құны анықталады:  
D. 
Əдетте өзара алмастыруға болмайтын тауарлы – материалдық босалқылардың жəне арнайы добалар 
немесе тапсырыстар блойынша өндірілген тауарлырдың немесе соларға арналған қызметтердің өзіндік құны 
анықталады;  
E. 
Жоғарғы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ. 
 
6. Тауарлы – материалдық босалқыларды ФИФО əдісі бойынша бойынша бағалаудың мəні неде? 
A. 
Бірінші  кезекте  соңғы  сатылып  алынған  немесе  өндірілген  босалқылардың  құны  есептен 
шығарылады;  
B. 
Бірінші  кезекте  алғашқы  сатылып  алынған  немесе  өндірілген  босалқылардың  құны  есептен 
шығарылады;  
C. 
Есепті кезеңнің басындағы бар жəне сол кезең ішінде сатылып алынған немесе өндірілген біртекті 
құндылықтардың орташа құны анықталады:  
D. 
Əдетте өзара алмастыруға болмайтын тауарлы – материалдық босалқылардың жəне арнайы добалар 
немесе тапсырыстар блойынша өндірілген тауарлырдың немесе соларға арналған қызметтердің өзіндік құны 
анықталады;  
E. 
Жоғарғы жауаптардың ішінде дұрысы жоқ. 
 
7. Тұрақты шығындар дегенді қалай түсінесіз? 
A. 
Есепті кезең бойынша шамасы өзгермейтін шығындар;  
B. 
Өндіріс көлемі өзгергенімен шамасы өзгермейтін шығындар;  
C. 
Өндіріс көлеміне пропорционалды түрде шамасы өзгеретін шығындар;  
D. 
Экономикалық мазмұны бойынша біртекті шығындар;  
E. 
Бір немесе бірнеше элементтен тұратын шығындар. 
 
8.  Өзгермелі шығындар  дегенді қалай түсінесіз? 
A. 
Есепті кезең бойынша шамасы өзгермейтін шығындар;  
B. 
Өндіріс көлемі өзгергенімен шамасы өзгермейтін шығындар;  
C. 
Өндіріс көлеміне пропорционалды түрде шамасы өзгеретін шығындар;  
D. 
Экономикалық мазмұны бойынша біртекті шығындар;  
E. 
Бір немесе бірнеше элементтен тұратын шығындар. 
 
9. Шығын элементі дегеніміз не? 
A. 
Есепті кезең бойынша шамасы өзгермейтін шығындар;  
B. 
Өндіріс көлемі өзгергенімен шамасы өзгермейтін шығындар;  
C. 
Өндіріс көлеміне пропорционалды түрде шамасы өзгеретін шығындар;  
D. 
Экономикалық мазмұны бойынша біртекті шығындар;  
E. 
Бір немесе бірнеше элементтен тұратын шығындар. 
 

 
108 
10. Шығын баптары дегеніміз не? 
A. 
Есепті кезең бойынша шамасы өзгермейтін шығындар;  
B. 
Өндіріс көлемі өзгергенімен шамасы өзгермейтін шығындар;  
C. 
Өндіріс көлеміне пропорционалды түрде шамасы өзгеретін шығындар;  
D. 
Экономикалық мазмұны бойынша біртекті шығындар;  
E. 
Бір немесе бірнеше элементтен тұратын шығындар. 
 
 
         12.  Қарастырылмаған 
1.  http:// 
www.minfin.kz
 
1. 
http://kz.buh-nauka.com
. 
2. 
http://uchet.kz
 
3. 
www.buhgaiter.kz
 
4.  Официальные web – сайты Правительства республики Казахстан, Министерства Финансов 
Республики Казахстан. 
www.govement.kz
, 
www.minfin.kz
, 
www.nalog.kz
 
5.  Официальный web – сайты Национального Банка республики Казахстан – www.nationalbank.kz, КФК 
– http;//www.kase.kz, АФН – 
www.afn.kz
 
6.  Официальные web - сайты  экономических журналов 
 
13. 402-аудитория 
 
ҚОРЫТЫНДЫ 
 
Пəннің  оқу-əдістемелік  кешенінің  құрылымы  мен  құрамына  қойылатын  жалпы  талаптар 
студенттердің  танымдық  қызметтерінің  психология-педагогикалық  концепциясы  мен  гуманитарлық  жəне 
жаратылыстану пəндерінің əдістемелік оқыту жүйесінің өзіндік ерекшеліктері негізінде анықталады. 
Пəннің оқу-əдістемелік кешені құрылымының əр компонентіне төмендегідей талаптар қойылады: 
• 
материал типтік бағдарламаға сай ізділікпен берілуі тиіс; 
• 
материалдың мазмұны қазіргі заманғы оқу-əдістемелік жəне ғылыми аспектілерге сай болуы тиіс; 
• 
дидактикалық  материалдар,  есептер  мен  жаттығулар  жинақтары  деңгейлі  дифференциацияны 
жүзеге асыруға, шығармашылық белсенділікті дамытуға бағытталуы тиіс; 
• 
пəнаралық жəне пəнішілік байланыстар сақталуы тиіс.