Әлеуметтік және экологиялық әсерді бағалау бойынша қосымша есеп
WSP
Проект № .: 70048319 | Our Ref No.: 2 нұсқа
Тамыз 2018
5.2.3
МАҢЫЗДЫЛЫҚ КРИТЕРИЙЛЕРІ
5.2.3.1
ҚҰРЫЛЫС КЕЗЕҢІ
Құрылыс кезеңінде елеулі әсер етуге қатысты ЕҚҚДБ басшылығының келесі талаптарын орындау
қажет:
•
«
ЕҚҚДБ маңыздылық деңгейді құрылыс жұмыстарын орындау кезіндегі жеңілдететін
шараларды қарастырғаннан кейін ғана беруін ұсынады»
10
;
сонымен қатар,
•
«
Барлық дерлік құрылыс жұмыстарының мақсаты тиімді жеңілдететін шараларды қабылдау
арқылы рецепторларға айтарлықтай әсерін болдырмау болу керек. Тәжірибе бұл әдетте
мүмкін екенін көрсетеді. Демек, қалдық әсері әдетте «сәтсіз»’
11
болады.
5.2.3.2
ПАЙДАЛАНУ КЕЗЕҢІ
Пайдалану кезеңінде салдарды бағалау үшін әсер ету сипаттамалары мен маңыздылық критерийлері
ҚОӘБ
әдіснамасына сәйкес сипатталған және 4-тарауда егжей-тегжейлі көрсетілген. Ластағыш
заттардың шоғырлануы Қазақстанның талаптарынан басқа ЕС пен ДДДҰ шектік мәндерімен де
салыстырылды. Бұл әдіс жергілікті әсер етудің ауаның сапасына айтарлықтай, қолайсыз немесе
қолайлы әсер етуі мүмкін бе екендігін анықтау үшін пайдаланылды.
Салдардың маңыздылығын анықтау кезінде келесі өлшемдер қаралды:
•
Әрбір рецепторда ауа ластағышы шоғырлануының әр өзгерісінің дәрежесі (яғни, әсер ету
сипаттамасымен анықталатын әсер);
•
Жоба болмаған кездегі қазіргі уақыттағы және келешектегі ауа сапасы; сондай-ақ
•
Халықтың қазіргі және келешекте әсер етуге шалдыққыштық дәрежесі
5.3 БАСТАПҚЫ ЖАҒДАЙ
Қазақстан Республикасы үшін Еуропалық экономикалық комиссияның (БҰҰ ЕЭК) экологиялық
тиімділіктің үшінші бағалауы 2018 жылы басталды. 2008 жылы жарияланған экологиялық ортаны
қорғау жөніндегі екінші шолу бойынша ауа ластауы Алматыда, жобаға ең жақын қала және басқа да
өнеркәсіптік қалаларда шығарылады. Баяндамада айтылғандай, Алматыдағы проблемалар ішінара
географиялық жағдаймен, сондай-ақ өндірістің экологиялық көрсеткіштерінің нашарлығымен
байланысты. Тұтастай алғанда, Қазақстанның ірі қалаларында және жеке меншік вагондар санының
артуы жанармай сапасының төмендігімен қатар ластанудың және шығарындылардың жылжымалы
көздерінің санының ұлғаюына әкелді. Екінші шолу жарияланған сәттен бастап мониторингтік желіні
жетілдіру және Қазақстан Республикасындағы өнеркәсіптік рұқсаттарды беру бойынша жұмыс
жүргізілді.
ҚР" Казгидромет" ұлттық гидрометеорологиялық орталығы ауа ластануын ірі қалалар мен өнеркәсіптік
орталықтардың 146 нүктелерінде бақылайды, оның ішінде 56 қолмен бақылау нүктесі, 90 автоматты
және мониторингтің 14 мобильді станциясы .
Ауа сапасын басқару институты (2016). Конструкцияларды талдау және салу кезінде шаңды түзуді бағалау бойынша нұсқаулық.
Ауа сапасын басқару институты (2016). Конструкцияларды талдау және салу кезінде шаңды түзуді бағалау бойынша нұсқаулық.
Біріккен Ұлттар Ұйымы (2008). Экологиялық шаралардың тиімділігін шолу. Қазақстан үшін екінші шолу.
https://www.unece.org/fileadmin/DAM/env/epr/epr_studies/kazakhstan%20II.p
df [17/07/2018 кіруге]: қол жетімді.
таза өндіріс және Қазақстанда ауа сапасын бақылау жақсарту Дүниежүзілік банк (2013) Бірлескен экономикалық зерттеулер
бағдарламасы. http://documents.worldbank.org/curated/en/132151468047791898/pdf/839150WP0P133300Box0382116B00OUO090.pdf
[17/07/2018 кіруге]: қол жетімді.
Энергетика министрлігі, Гидрометеорология орталығы. Қоршаған орта жай-күйінің мониторингі.
https://kazhydromet.kz/en/p/monitoring-sostoania-okruzausej-
sredy қолжетімді [17/07/2018 Ашылғанкезі].
Әлеуметтік және экологиялық әсерді бағалау бойынша қосымша есеп
WSP
Проект № .: 70048319 | Our Ref No.: 2 нұсқа
Тамыз 2018
2 -
сурет– Ауа сапасын бақылау пунктері
Жобаның жанында ауа сапасының мониторингі жүзеге асырылмайды, және бұл осы аумақта ауа
ластануының ірі көздерінің жоқ болуына байланысты болуы мүмкін. Ең жақын мониторинг станциясы
Алматы қаласында орналасқан және, оның көрсеткішін Жобаның орналасу аумағында өкілді фондық
шоғырлануды анықтау үшін деп санауға болмайды.
Алматыда тіркелген 20-минуттық мониторинг деректерінің қысқаша мазмұны төмендегі кестеде
келтірілген. Әлбетте, ірі қалаларда ластаушы заттардың концентрациясы жоғары, әрі NO2 көрсеткіш
концентрациясы Қазақстан бойынша мақсаттыға жақын.
Болжам бойынша, Жоба бойындағы фондық концентрациясы тұтастай алғанда едәуір төмен және бұл
ауданда ірі ластау көздерінің болмауын ескере отырып, тиісті нысаналы көрсеткіштерден әлдеқайда
төмен болады.
13-
кесте –
Алматы қаласындағы ауа сапасының мониторингі
(µг/м
3
)
Ластаушы зат
ҚР бойынша 20 минуттық
нысаналы көрсеткіш
2016
2017
2018
жылғы 1 -
тоқсан
2018
жылғы 2-
тоқсан
NO
2
85
80
70
50
56
ТЧ
10
-
50
30
40
17
ТЧ
2.5
-
20
9
20
7
Өлшенген
бөлшектер(шаң)
500
200
171
200
153
Шымкент-Ташкент (Оқтүстік Қазақстан) және Ақтобе-Мортук (Солтүстік Қазақстан) автожол жобалары
үшін бастапқы деректер мониторингін жүргізу шеңберінде тіркелген концентрациялары орта есеппен 2-
3
дәйекті 20-минуттық сынамалар (ресей әдіснамасы РД 52.04.186-89) төмендегі кестеде келтірілген.
Шымкент-Ташкент учаскесі Қазақстанды Өзбекстанмен және Ақтөбе-Мортық учаскесі Қазақстанды
Өзбекстанмен біріктіреді.
Осы учаскелерде ұсынылып отырған учаскеден қарағанда әлдеқайда жоғары қарқындылығы тіркелген,
сондықтан Жобаның жол бойында тіркелген концентрациясы едәуір төмен болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
