Тұрақты токтың электр өрісі жəне электрстатикалық өрісі

Магнит  өріс-  кеңістікте  қозғалмай  тұрған  өткізгіш  дене  бойында

ағын өтетін уақытқа байланысты өзгермейтін токтармен жасалатын өріс.

Электр  тогы  бар  өткізгіш  айналасын  магнит  өріс  қоршайды.  Магнит

өрістің  негізгі  қасиеті  –  оның  ішінде  жылжып  бара  жатқан  зарядталған

денеге сонымен бірге электр ток өтіп тұрған қозғалмайтын өткізгіштерге

күштік əсері. Магнит өрістің белгілі бағыты бар, яғни ол векторлық өріс.

Өрістің  қасиеттерін  зерттеу  үшін  жəне  оны  санды  бейнелеу  үшін

кеңістіктің  əрбір  нүктесінде  өрістің  қарқынын  белгілейтін  физикалық

шаманы  кіргізу  керек.  Мұндай  шама  магнит  индукцияның  векторы 

болады. 

білген  кезде  магнит  өрістің  қасиеттерін  жəне  онымен

байланысты құбылыстарды білуге болады.

Егерде магнит өріске тұрақты тогы бар сызықты контурды еңгізсек,

онда оған əсер ететін күш тең

                                                

                                             (15.1)

мұнда 

І – L

 контурдағы ток;

          

 

-вакуумдағы магнит индукцияның векторы;

          

dl

 – сызықты сымның ұзындықтың элементі

І

 токтың магнит өрісінің əсерімен орта магниттеледі. Магниттелген

зат  индукциясы 

  тең  өзінің  магнит  əсерін  құрады.  Нəтижелі  өрістің

магнит индукциясы 

 Магнит өрісі    магнит  индукциямен,  магниттелгендігімен жəне 

  магнит  өрістің  кернеулігімен  сипатталады.  Бұл  шамалардың  бір-

бірімен ара қатынас байланыстары мынадай

                                   

                              (15.2)

мұнда 

-магнителгендіктің  векторы,  магнит  кернеулікке

пропорционалды:

Гн/м

- магниттік тұрақтысы;

- заттың салыстырмалы магнит өтімділігі;

 

- абсолюттік магнит өтімділігі;

-магнит өрісінің кернеулігінің векторы, 

А/м

;

- магнит индукциясының векторы, 

Тл

;

-магниттелгендіктің векторы, 

А/м

.

Барлық  заттарда  магнит  қасиеттері  бар.  Көбінесінде  магнит

қасиеттері  шамалы.  Тек  ферромагнит  денелердің 

бірден  едəуір  үлкен

болады  (болат,  никель).  Ферромагнит  емес  заттардың 

  деп  алуға

болады. Келешекте ферромагнит емес орталарда өрістерді қараймыз.

 

жүктеу 1,47 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: