Комиссия құрамы: Комиссия төрайымы: мектеп директоры Жаймина Гаухартас Абиятовна

директордың оқу тәрбие орынбасары

Учитель химии и географии

Социальный педагог

О проведении педагогических чтениях

1. 
   Провести педагогические чтения среди учителей Кокпектинской СОШ.
   
2. 
   Назначить жюри в составе:
   

Члены жюри: Маликова М.А.-зам.директора УВР

Жұмагұл М.А.-зам.директора ВР

Макова Т.С.-учитель химии и географии

Акимова А.Н. – социальный педагог

3. 
   Возложить ответственность за награждение участников педагогических чтений на Маликова М.А.
   

1. 
   Сәттібаева Айдана Жанатқызы 4
   
2. 
   Такуова Раушан Сунгатулловна 14
   
3. 
   Жұмаділдә Сандуғаш Сламбекқызы 17
   
4. 
   Кожекпаева Наталья Сагибовна 20
   
5. 
   Хасенова Ардак Қалижанқызы 24
   
6. 
   Тофан Марина Владимировна 32
   
7. 
   Мухаметкалий Тойбасар 44
   
8. 
   Шпякина Елена Николаевна 46
   
9. 
   Жумашева Айсулу Амангельдиевна 49
   
10. 
    Асанканова Айша Амангельдиевна 52
    
11. 
    Мергалиева Бахытжан Нуркеновна 55
    
12. 
    Жагипарова Айзат Ғалымқызы 58
    
13. 
    Искакова Бахытжан Искаковна 63
    
14. 
    Батурина Алиса Александровна 66
    
15. 
    Мухаметжанов КахарманТанатович 69
    
16. 
    Василевский Сергей Владимирович 73
    

Логика дегеніміз ойлауды дұрыс құрудың заңдары мен формалары, ережелері жәйлі философиялық ғылым. Логика пәні негізінен адамның ойлау үрдісін зерттейді. Ал ойлау дегеніміз алуан түрлі астары бар аса күрделі процесс. Логика ойлау үрдісін ең алдымен дүниені танып білудің нәтижесі, сыртқы дүниедегі заттар мен құбылыстардың ой-санада бейнеленуі деп қарап, сол бейнеленудің дұрыс формалары мен заңдарын, ережелерін қарастырады.

Логикалық ойлау ерекшелігі - қорытындылардың қисындылығына, олардың шындыққа сай келуінде.Логикаға тускен құбылыс түсінділерді, себептерді мен салдарлары қатесіз анықталады.Ұғымдар арасындағы байланыстар мен қатынастар логикалық жолмен ашылады. Бұл байланыстар мен қатынастардың дұрыстығын теріске шығаруға болмайтыны пікірлерде көрсетіледі.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартында « Жалпы ережелер» бөлімінде: Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарына арналған дидактикалық оқу құралдары мен әдістемелік нұсқауларды әзірлеу деп айтылған. Тәрбиешінің алдында түрлі ойындарды қолдану, шығармашылықты, дербестікті, ерік сапаларын дамыту міндеттері тұр. Ойын – бұл қоғамдық тәсілді меңгеру мақсатында, ситуациялық жағдайда, бағытты түрде іскерлігін көрсететін, өзін – өзі басқаруын жетілдіретін іс – әрекет. Балалар үшін ойын – ең маңызды және қызықты іс – әректтің бірі. Философиялық сөздікте «әрекет дегеніміз – түрлі қажеттіліктерді өтеуге байланысты белгілі мақсатқа жетуге бағытталған үрдіс» деген анықтама берілген. Бала әрекетінің негізігі бір түрі – ойын болып табылады. Бала үшін «ойын» өмір сүрудің белсенді формасы, сол арқылы ересектерге еліктейді, ойыннан балалар қарым-қатынасты үйренеді, еңбектің мәнін түсінеді, адамгершілікті игереді.Ойынға әдістемелік талаптар қойылуы керек, ол материалды түсіндіруде баланың интелектуалдық ойлауын, қызығушылығы мен белсенділігін арттыруға, сөйтіп ізденіс-танымдық, зерттеушілік бағытын қалыптастыруға мүдделі болуы тиіс. Ойын үстінде балалар жаңа заттардың қолданылуын, олармен әрекет жасау түрлерін, адамдармен қарым - қатынасқа түсу жолдарын меңгереді. Ойлау дегеніміз, ең алдымен шындық дүниенің адам миында бейнеленуі болып табылады. Cебебі, заттар мен құбылыстардың сезім мүшелері арқылы танып білуге болмайтын ішкі қасиеттерін, мәнімен сырын тек ақыл-ой арқылы, ой қорытындылар жасау арқылы ғана танып біле аламыз.

Н.К.Крупская логикалық ойын жөнінде былай деп толғанады: «Ойын – өсіп келе жатқан бала организмінің қажеті. Ойында баланың дене күші артады, қолы қатайып, денесі шыңдала түседі, көзі қырағыланады, зеректілігі, тапқырлығы, ынтасы артып жетіле түседі. Ойында балалардың ұйымдастырушылық дағдылары қалыптасып шыңдалады».

Логика – ойлаудың түрлері мен тәсілдері туралы ғылым

Логиканың негізін салған Аристотель (384 -322жж. б.з.д.). Ол «Біз қалай ой қорытамыз?» деген сұраққа жауап іздей отырып, ойлау ережелерін зерттеді. Аристотель алғаш рет логиканы жүйелі түрде реттеп, ойлау түрлерін талдап берді: түсіну, пікір, ой қорыту. Осылайша формальді логика пайда болды.

1. Мектепке дейінгі жастағы балалардың логикалық ойлауының ғылыми тұрғыдағы негіздемесін зерделеу;

2. Баланың ойлау қабілетін дамытуда ұлттық ойындарды пайдалану.

3. Баланың ойлау қабілетін дамытуға арналған логикалық ойындарды тиімді пайдалану.

Мектепке дейінгі балалардың логикалық есін дамытуда логикалық ойын үлкен роль атқарады.Ойын барысында балалар дүниені тани бастайды, өзінің күш-жігерін жұмсап, сезініп білдіруге мүмкіндік алады, адамдармен араласуға үйренеді.

Дамыту жолдары:

Ойлау процесі объект пен субъектінің өзара әрекеті ретінде жүзеге асады.Ойлауды психологиялық тұрғыдан зерттеу дегеніміз-оның ішкі, танымдық құпия мәнін және жемісті болуының себебін ашып көрсету, яғни ойлаудың мәнін және жемісті болуының себебін ашып көрсету,яғни ойлаудың мәнін зерттейді, әрбір адамның өзіндік ойлау ерекшеліктерін дамытып отыруға баса мән береді.

Қазіргі психологияда ойлау ұғымына әр түрлі түсінік беріледі, ойлау дегеніміз -  әлеуметтік жағдаймен ұштасқан, тілмен тығыз байланысты психикалық процесс, сол арқылы болмыстың, дүниедегі нәрселердің жалпы және жанама бейнеленуі. Бұл бейнелену адам ойының талдау және біріктіру әрекеттері арқылы танылады. Ойлау – сыртқы дүниедегі болмыстың жалпы жанама жолмен біздің санамыздағы ең биік сатыдағы бейнесі. Ойлау адамның өмір тәжірибесі мен практикалық іс-әрекеттері нәтижесінде пайда болып, тікелей сезім процесінің шеңберінен әлдеқайда асып түседі.

Ойлау дегеніміз, ең алдымен шындық дүниенің адам миында бейнеленуі болып табылады. Cебебі, заттар мен құбылыстардың сезім мүшелері арқылы танып білуге болмайтын ішкі қасиеттерін, мәнімен сырын тек ақыл-ой арқылы, ой қорытындылар жасау арқылы ғана танып біле аламыз.Психологияда ойлаудың үш түрі қарастырылады.Сондықтан мектепалды даярлық топтарында баланың көрнекі - әрекеттік және көрнекі - бейнелілік ойлау түрлерін берік қалыптастырып, сөздік логикалық ойлау түрлерін біртіндеп дамытуға байланысты жұмыстар жүргізілуі қажет.

Көрнекі-әрекеттік ойлау - нақты заттарды пайдаланып, белгілі бір мақсатты шешуді көздейді.Ойлаудың бұл түрін қалыптастыру арқылы баланың бойында өзінің іс – әрекетін саналы басқару және бақылау, бағыттап, ойластырып әрекет ету қабілеті дамытылады.Көрнекі - әрекетті ойлауды жетілдірудің негізгі жолдарының бірі,балалардың алдына бір белгілі мақсат қоя отырып, ойыншықтармен, конструктолармен жұмыс жүргізу көзделеді. Мысалы:«Несі ұқсайды, қандай айырмашылығы бар?» ойыны арқылы балалар екі затты салыстырып, айырмашылығын айта алады. Немесе «Бір сөзбен ата» ойыны арқылы балалардың заттарды жинақтай білу қабілеті дамиды.

Көрнекі- бейнелілік ойлау- заттардың бейнелерімен ойда әрекет ете отырып, белгілі бір мақсатты шешуді көздейді.Ойлаудың бұл түрін қалыптастыру арқылы баланың бойында мақсатқа жетудің әртүрлі жолдарын, әртүрлі бағыттарын, әртүрлі әдіс- тәсілдерін табу қабілеті дамиды.Жетілдіру жолдары: сызбалармен жұмыс, тізбек құру, үстелге қойып ойналатын арнайы ойындар (дойбы, шахмат,текшені лақтыру арқылы ойналатын ойындар).

Сөздік - логикалық ойлау - сөз немесе белгі арқылы бейнеленген ұғымдармен нақты ережелерге бағына әрекет ете отырып, белгілі бір мақсатты шешуді көздейді.Ойлаудың бұл түрін қалыптастыру арқылы баланың бойында пайымдау және сол пайымдау арқылы берілген шарттан ауытқымай нақты қорытынды шығара білу қабілеті дамиды.Мектеп жасына дейінгі балалардың сөздік - логикалық ойлауын дамыту құралы ретінде жұмбақтарды, қызықты есептерді, логикалық жаттығуларды,сан - алуан сөзжұмбақ, анаграмма, ребустарды, логикалық ойындарды т. б пайдалануға болады. Олардың қарапайым математикалық түсінігін қалыптастыру үшін де,тілін дамытып, грамматикалық құрылысты білдіру үшін де, айналадағы дүниені таныстыру үшін де, ойын әдістері қолданылады.

Әрқашанда ойынның басшы рөлін тәрбиеші атқарып отырады. Ойын барысында балалардың еркін қарым–қатынас жасай алуын, сұрақтардың жауабын тілектеспен тыңдай алуын қарастырып отырады. Ойыншықтарды, керекті құралдарды салыстырмалы түрде, үйлесімді және балалардың үнемі талдау жасай алуына, өз қорытындыларын жасай алуға және дұрыс тиімді таңдай алуға болатындай етіп жағдай жасайды. Баланың жеке-дара келу үрдістеріне келетін болсақ, олар ақыл- ой дамуының әр түрлі дәрежелерімен ерекшеліктерін біз білеміз.Сұраққа жауапты бірі тез табады,екіншісі ұзақ ойланады, бірі білімді тез меңгереді, екіншісі баяу қабылдайды.

Тәрбиеші жұмысын балалардың осындай жеке -дара ерекшеліктерін ескеріп, ұйымдастырады. Балалардың әдет –дағдысының, мінез- құлық қалыптасуы да түрліше болады. Бұл үрдіс тәрбиешіден әр баланың ерекшелігін білуді, қабілеті мен мүмкүндігіне қарай әдіс- тәсілдерді таңдап алуды талап етеді, сүйтіп оқытудың түсінікті болуына жол ашады.Біз тәрбиешілер аталған дидактикалық үрдістерге жеке көңіл бөлсек, оқыту ісінде жақсы нәтижелерге жете аламыз.Тиімді қолданылған ойынның түрлері оқытушының түсіндіріп отырған материалын, балалардың зор ынтамен тыңдап, берік меңгеруіне көмектеседі. Қызықты ойын түрінен кейін олар тез серігіп, тапсырманы ықыласпен орындайды.

Логикалық ойлаудың қисындылығы олардың шындыққа сай келуінде. Логикалық ойлауға түскен құбылыстың себептері мен салдары, ұғымдар арасындағы байланыстар мен қатынастар логикалық ойлау жолымен ашылады.

Ойын барысында берілген тапсырмаларды шешуде балалардың ақыл-ойы дамиды. Адам бойындағы жақсы қасиеттері мен игі істерінің қайнар көзі осы рухтан бастау алады. Ойын үстінде балалар жаңа заттардың қолданылуын, олармен әрекет жасау түрлерін, адамдармен қарым - қатынасқа түсу жолдарын меңгереді. Ойлау дегеніміз, ең алдымен шындық дүниенің адам миында бейнеленуі болып табылады. Cебебі, заттар мен құбылыстардың сезім мүшелері арқылы танып білуге болмайтын ішкі қасиеттерін, мәнімен сырын тек ақыл-ой арқылы, ой қорытындылар жасау арқылы ғана танып біле аламыз.Сондықтан мектепалды даярлық топтарында баланың көрнекі - әрекеттік және көрнекі - бейнелілік ойлау түрлерін берік қалыптастырып, сөздік логикалық ойлау түрлерін біртіндеп дамытуға байланысты жұмыстар жүргізілуі қажет.

Мектепалды даярлық тобында балалардың логикалық ойлау қабілетін дамытуды қарапайым математиканың алғашқы ұғымдарын ойын арқылы үйретудің, заттарды әр түрлі геометриялық пішіндерден құрастырудың, ауызша есеп шығарудың, көру арқылы салыстырудың, қиялдаудың, жұмбақтар жаттаудың маңызы өте зор. Өйткені жасырын тұрған ойдың нені меңзеп тұрғаның ойлап табу баланың ми қыртыстарының жұмысын шындайды. Яғни, логикалық ойлау сезімін қалыптастырады.

Мектепке дейінгі кезең- балалардың логикалық ойлауын дамытудың негізгі кезеңі. Логикалық ойындар баланың психикасында сапалы өзгерістер тудырады: бала зейінінің, жадының қалыптасуына ойлау, қиялдау қабілетінің дамуына әсер етеді.

Логикалық ойлау- адамның интеллектуалдық қабілеттерінің негізін құрайды. Ойын – баланың танымдық және әлеуметтік, физикалық және психикалық дамуының, жалпы адами мәдениеттің негіздерін қалыптастырудың әрекетті құралы болып табылады. Мектепке дейінгі кезең соңында балада өзінің мінез-құлқын басқару қабілеті, ережелер мен талаптарға бағыну қабілеті туындайды. Көптеген зерттеушілер ойын мен оқу іс-әрекетінің генетикалық сабақтастылығына сүйене отырып, ойыннан бірте-бірте мектепке дейінгі кезеңдегі оқуға өтудің маңыздылығын көрсетеді. Ғалымдардың зерттеуі ойын іс-әрекетінің дамуының төмен деңгейі бар балалар үшін оқу іс-әрекетінің дамуының төмен деңгейі тән екендігін дәлелдеді. «Логикалық ойлау» дегеніміз – логика заңдылықтарын пайдалана отырып, ой-пікірлерді тұжырымдарды қолдануға негізделген ойлаудың бір түрі. Баланың логикасын дамыту ұғымдарын өсіру, оқу-тәрбие үрдісіндегі ұдайы жүргізілетін жұмыс.Ойын баланың көңілін сергітіп қана қоймай, сонымен қатар оның таным түсінігі артады және бір-бірімен тіл табысып, ұғынысады, ептілікті, тапқырлықты үйренеді. Ойын түрлерін сабақтың әр кезеңдерінде , тақырыбына қарай тәрбиеші өзі таңдап алып, қолданып отырады. Ойынды әр сабақта пайдалану міндетті емес. Ойын түрлері сабақта қызықты өткізуге , балалардың сабаққа ынтамен қатысуына өз бетімен жұмыс істеуіне, өздігінен қорытынды жасауына жол ашады. Танымдық ойындардың кез-келген түрі балалар үшін пайдалы, олар ойын арқылы өз күшін , қабілетін тексере алады.

• 
  Балалардың оқу әрекеті ойын ережесіне бағынады
  
• 
  Ойын балалардың алдына тапсырма ретінде қойылады
  
• 
  Оқу материалы ойын ретінде қолданылады
  
• 
  Ойын нәтиежесі бірден шығарылып отырады
  

• 
  Тәрбиелікмақсаты
  
• 
  Қолданылатынкөрнекіліктер
  
• 
  Уақыттыүнемдеу
  
• 
  Ойынқызықтыболдыма
  

• 
   Зерттеусабағы - іздендірумақсатында
  

• 
  Семинар сабақ- оқушыныңбілімінтереңдету         
  
• 
  Сайыссабақ – оқушыларойларыныңжетіктігінбайқау
  
• 
  Ойын , жұмбақ - оқушыларзейініндамыту.
  
• 
  Сахналаусабақ - оқушыларшығармашылығындамыту.
  
• 
   Ертегісабақ -  оқушылардыңойлауқабілетіндамыту.
  
• 
  Дәстүрліемессабақтыңбіртүрі – ойынсабақ.
  

Ойыншықтарды, керекті құралдарды салыстырмалы түрде, үйлесімді және балалардың үнемі талдау жасай алуына, өз қорытындыларын жасай алуға және дұрыс тиімді таңдай алуға болатындай етіп жағдай жасайды. Ойынның бірнеше түрлері бар: қимыл- әрекеті, логикалық, ұлттық, грамматикалық, дидактикалық, ролді- сюжетті. Логикалық ойындар баланың психикасында сапалы өзгерістер тудырады: бала зейінінің, жадының қалыптасуына ойлау, қиялдау қабілетінің дамуына әсер етеді. Ұлттық ойындар адамды жылдамдыққа, ептілікке, ойлау қабілетін арттыруға, өнерлі болуға, күштілікке үйретеді.

Дидактикалық ойындарда міндетті түрде екі бала қатысатын ойындар түрін пайдаланған тиімді. Ойын арқылы оқыту үшін дидактикалық ойындар құрылған. Балаларға тапсырмалар ойын түрінде беріледі, бұл дидактикалық ойындардың негізгі ерекшеліктері. Балалар ойнау арқылы белгілі бір білім, білік, дағдыларды және ойын әрекеттерін меңгереді. Әр дидактикалық ойынның танымдылық және тәрбиелік мазмұны болады. 

Мектеп жасына дейінгі жас ұрпақтың қалыптасуына әсер ететін фактордың бірі, дәстүрлі мәдениетіміздің бір бағыты халықтың ұлттық ойындары. Ата – бабамыз ойынды тек баланы алдандыру, ойнату әдісі деп қарамай, ол халықтың ғасырлар бойы жасаған асыл қазынасы, баланың көзқарасы, мінез-құлқын қалыптастырып, бір жүйеге келтіретін тәрбие құралы деп санаған. Ойын - мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі іс – әрекеті. Қазақ халқының ұлы ойшылы Абай Құнанбаев: «Ойын ойнап ән салмай, өсер бала болар ма?» деп айтқандай баланың өмірінде ойын ерекше орын алады. Ойын балалар өмірінің нәрі, яғни оның рухани жетілуі мен табиғи өсуінің қажетті алғы шарты және халықтың салтын үйренуде, табиғат құбылыстарын тануда олардың көру, есту, сезу қабілеттерін, зейінділікпен тапқырлықтарын дамытады. Ойын арқылы балалар қоғамды тәжірибені меңгереді, өзінің психологиялық ерекшеліктерін қалыптастырады. Ойнау процесінде сөйлесу қарым-қатынасы үлкен роль атқарады. Сөйлесе жүріп, балалар өзара пікірлесіп, әсер алысады. Ойын баланың жан – жақты дамуын көздейтін, оның тілін жаттықтыратын, қимыл-қозғалысын жетілдіретін, белсенділігін арттыратын, басқа адамдармен қарым-қатынасын реттеп, құрдастарымен ұйымшылдығын арттыруға негіз болып табылады. Халқымыздың тарихи – мәдени мұраларының түрлері өте көп. Солардың қай – қайсы да адам игілігіне қызмет етуге бағытталған. Сондай аса құнды мәдени игіліктердің бірі – ұлттық ойындар болып табылады. Қазақтың ұлттық ойындары ерлікті, өжеттілікті, батылдылықты, дененің шынығуын қажет етеді. «Орамал ілу», «Асық ату», «Түйілген орамал», «Қыз қуу», «Ұшты - ұшты», т.б. ұлттық ойындар баланың сөздік қорын молайтуға, өмір тәжірибесін кеңейту, ептілік қабілеттерін, логикалық ойлауын жетілдіруге өз әсерін тигізеді.

Қорытындылай келе, баланың жан – жақты үйлесімді дамуы- ойлаудың әр түрінің өзіндік маңыздылығын ескере отырып дәріс беруде деп айтуға болады. Баланың логикалық ойлауын дамыту бағытындағы жұмыстар жүйеленеді және оны ұйымдастырудың тиімді жолдары, әдіс-тәсілдері айқындалады, ол өз ретінде, балалардың логикалық ой-қабілеттерін қалыптастыру жұмысының жағдайын бір шама арттырады. Мектеп жасына дейінгі бала күн сайын жаңа құбылыстармен заттармен кезігеді, айнала өмірді бақылап, өздігінен түсініп, қорытынды жасағысы келеді.

Бірақ тәрбиешінің басшылығынсыз, өздігінен игерген білімі мен түсініктері жүйесіз, кейде таяз,қате болады. Сол себептен тәрбиешінің міндеті баланың білім қорының бірізді молаюына, бірте бірте, ретпен, жүйелі жинақталуына көмектесу болып табылады. Баланың түйсік, қабылдау, ес,қиял, ой және тіл сияқты танымдық психикалық үрдістерін дамыту ақыл-ой тәрбиесінің басты міндеттерінің бірі. Баланың логикалық ойлау қабілетін, дағдысын, білуге құштарлығын, ойлаудың қарапайым тәсілдерін дидиактикалық ойындар арқылы дамытып ,көздеген мақсатымызға жете аламыз. Мысалы: «Не артық?» ойыны барысында балалардың үй жануарларымен жабайы аңдарды, не болмаса олардың төлдерін ажырата алуын, не үшін үй жануарлары деп, не үшін жабайы аңдар деп аталатынын салыстырып, дәлелдеп анықтайды.Мектеп жасына дейінгі балаларды оқыту барысында ойын әдісінің орны ерекше. Бала дидактикалық ойындардың тапсырмаларын, сұрақтарын дұрыс түсініп, оларды орындауын қадағалаймыз.

Балабақшада әсіресе дидактикалық ойыншықтар арқылы жүргізілетін ойындар кеңінен пайдаланылады. Белгілі тапсырма міндеті, ережесі бар дидактикалық ойындар да ұйымдастырылады. Дидактикалық ойындарда әр түрлі ақыл ой әрекеттері іске асады. Мысалы; «Танграм» ойынын балаға ұсына отырып, қандай пішіндер, олардың орналасуы, сан сияқты қарапайым математикалық ұғымдарды кеңінен жеткізе аламыз. Олай болса, мектепке дейінгі балалардың ақыл-ой тәрбиесі айналадағы құбылысты дұрыс танып білудің, олардың арасындағы себепші байланыстарды дәл түсінудің алғашқы негізін қалайды. Ойымызды қорытындылай келе, баланың логикалық ойлауын дамыту бағытындағы жұмыстар жүйеленді және оны ұйымдастырудың тиімді  жолдары, әдіс-тәсілдері айқындалады, ол өз ретінде, балалардың логикалық ой-қабілеттерін қалыптастыру жұмысының жағдайын бір шама арттырды – деп ой түйіндейміз.

1.Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы № 1080 қаулысымен бекітілген

2.Б.Төтанаев. Қазақтың ұлттық ойындары. Алматы.

3.Е. Сағындықов «Қазақтың ұлттық ойындары» Алматы «Рауан» 1991 жыл

4. Тіл дамытуға арналған дидактикалық ойындарға нұсқау. Алматы кітап.
 

Формирование читательской грамотности в начальной школе – основа успешности обучения.

Учитель начальных классов

Такуова Раушан Сунгатулловна

Сегодня важным компонентом обучения является развитие функциональной грамотности. На это обратил внимание Глава государства Нурсултан Назарбаев в своём Послании народу Казахстана от 27 января 2012 года «Социально-экономическая модернизация - главный вектор развития Казахстана». Главой государства Н. Назарбаевым поставлена конкретная задача по принятию пятилетнего Национального плана действий по развитию функциональной грамотности школьников. В условиях решения этой стратегически важной для страны задачи главными функциональными качествами личности являются инициативность, способность творчески мыслить и находить нестандартные решения, которые формируются в условиях школы. 

Традиционные методы, заключающиеся в передаче знания от учителя к ученику в процессе учебной деятельности, приводящие к усвоению материала, не прибегая к использованию диалогического метода, новым инновационным технологиям, не отвечают требованиям предъявляемым учащимся, уровень которых возрастает с каждым годом. В настоящее время в обществе сложилось новое понимание основной цели образования. Учитель в первую очередь должен заботиться о формировании у ребенка определенного набора компетенций, способности к саморазвитию, обеспечивающих интеграцию личности в национальную и мировую культуру. 
Многолетний опыт показал, что развитие речи и мышления у учащихся младшего школьного возраста ограничено. Для этого необходима систематическая работа. На протяжении двух лет я работаю по определенному плану работы. В план работы по повышению функциональной грамотности через читательскую грамотность были включены следующие пункты:

1. Заведение читательских дневников.

2. Частое посещение школьной библиотеки.

3. Обмен книгами.

4. Участие в библиотечных часах, олимпиадах.

5. Применение всех видов чтения на всех уроках.

6. Публикация статей в газетах.

7. Участие в конкурсе «Читающая семья».

8. Участие в акции «Книжный мир глазами детей».

9. Постоянное отслеживание результатов техники чтения.

Читательская компетентность учащихся начальной школы – это сформированная у детей способность к целенаправленному индивидуальному осмыслению книг до чтения, по мере чтения и после прочтения книги. Для полноценного развития читательской деятельности ученик должен уметь работать с книгой, произведением. Эти умения, сформированные в начальной школе, будут необходимы и достаточны для того, чтобы в основной школе учащиеся умели полноценно читать, понимать разные жанры литературы, удовлетворять познавательный интерес, осваивать и использовать информацию.

На уроках литературы, дети научились анализировать прочитанные произведения. Прочитав произведение, они запоминали авторов и название произведения, определяли его жанр, основную мысль, выписывали понравившиеся строчки и рисовали рисунок к определенному эпизоду. Учителя предложили завести читательские дневники, где можно проанализировать любое произведение. В читательских дневниках у них уже больше двадцати анализов произведений. Им эта работа понравилась. Стало интересно поделиться своими мнениями друг с другом. Постоянно посещали нашу школьную библиотеку, где им рады и могут предложить разные книги. Также провели акцию "Книжный мир глазами детей". Каждый ученик определенного класса принял участие, предоставив один анализ произведения. Учащиеся оценивали друг друга смайликами, тем самым оказывались справедливыми и независимыми экспертами данной акции. Самые лучшие работы были поощрены грамотами. Также дети постоянно обмениваются книгами. Активно участвовали в библиотечных часах. На всех уроках учителя применяют все виды чтения и продуманные творческо–аналитические задания, которые позволили развивать творческие способности и исследовательские умения учащихся, их воображение и речь, эмоциональную и эстетическую культуру, способствующие процессу формирования функциональной грамотности: умение сформулировать вывод, обосновать свои рассуждения, отстоять свою точку зрения, дать ответ на проблемный вопрос. Акцент делается на способах деятельности, и они становятся тем средством, без которого невозможно осуществить эту деятельность. Имеем несколько публикации в газетах. Родители не оставались в стороне, принимали участие в конкурсе «Читающая семья».

 На данный момент имеем следующие результаты, у учащихся:

- улучшается устойчивость внимания;

- увеличивается словарный запас;

- у учащихся идёт стабильный рост темпа чтения

- уровень понимания текста – высокий;

- чтение выразительное;

- уменьшается количество учащихся, допускающих ошибки при чтении.

Сформированность навыка чтения в свою очередь повлияла на :

- общее развитие речи, учащиеся всё чаще используют в своей речи распространенные предложения, эпитеты, сравнения;

- на повышение качества успеваемости;

- на сохранение качественной успеваемости при переходе на вторую ступень обучения.

Данные результаты свидетельствуют о целесообразности использования в практике системы по работе над совершенствованием навыка чтения.

Когда дети стали с интересом читать, появилась беглость и осмысленность чтения, заметно повысилась успеваемость и по русскому языку и по математике. Такая комплексная работа значительно улучшает процесс обучения чтению, повышает к нему интерес учащихся, что отражается на конечных результатах.

1. Национальный план действий на 2012-2016 годы по развитию функциональной грамотности школьников. Послание народу Казахстана от 27 января 2012 г. Н. А. Назарбаев. 

К.Д. Ушинский

Мектепке келген әр баланың өзіндік ерекшелігін анықтап, тұлғаның әлеуметтік, интеллектуалдық ерекшеліктерін, темпераменті сияқты баланың жеке бас қасиеттеріне көңіл аудару керек. Сынып жетекшісі мен мектеп психологі баланың мінез – құлқындағы кейбір ерекшеліктерін дер кезінде танып білу, оқуға деген қызығушылығын, танымдық қызығуын сипаттайтын, тұлғаға бағыттылған оқыту процесін тиімді ұйымдастырып, баланың ерекшеліктерін анықтап алуы тиіс.

Мектепке бару сәтінде балалардың психологиялық даму деңгейіндегі айырмашылықтар едәуір өседі.

Бала өмірінде үлкен өзгерістер болатыны белгілі, бала мектеп оқушысына айналып, кіші жастағы оқушылардың жас ерекшелігі өсіп – жетілуіндегі елеулі өзгерістермен сипатталады.

Бастауыш сынып оқушысының психологиялық дайындығының маңызды бір бөлігі эмоциялық ерік – жігерінің дамуымен байланысты. Оқушысы өзінің сезімдерін басқара біледі, әрекеті мен тілегін ортамен санаса отырып жүзеге асырады. Өзінің мінез – құлқын ерік – жігерінің арқасында басқаруға дағдыланады. Ерік – жігері баланың бойындағы екі қарама – қарсы қызығушылықтың бір сәтте келген кезінде анық байқалады. Мұндай сәттерде тез өкпелеп қалу, бірбеткейлілік, жылау, мазасыздық, бұзақылық сияқты теріс әркеттерде баланың эмоциялық күйзелісі пайда болады.

«Баланың эмоциялық ерік – жігерінің ерекшелігі», мұндай эмоциялық күйдегі балаларды қиын балалар тобына жатқызамыз. Оларды шартты түрде үш топқа бөліп қарастырамыз.

1.Ызақор балалар. 2. Эмоциялық қалпын ашық көрсететін

балалар. 3. Ұялшақ, жанына тым жақын қабылдайтын, өкпешіл, жасқаншақ, мазасыз балалардың табиғаты.

Ызақор балалар. Педагог – психолог және сынып жетекші балаланың ызақорлық деңгейіне ықтимал себептеріне баса мән беруі керек.

Эмоциялық қалпын ашық көрсететін балалар. Бұл түрге жататын балалар тым әсерленгіш. Ренжісе, ренішін барлығына көрсетеді, қуанышын жасыра алмайды.

Ұялшақ, жанына тым жақын қабылдайтын, өкпешіл, жасқаншақ, мазасыз балалардың табиғаты. Олар өздерінің ойларын қатты айтып жеткізуге батылдары бармайды, өздерінің проблемаларын ешкіммен бөліспейді.

Мінездегі мұндай белгілер баланың табиғи темпераментімен байланысты десек те, баланың эмоциялық ортасын дамытумен ата – анамен бірлесе отырып жұмыс жасау қажет.

Ұстазға оқушының өзін өзі бағалау деңгейін білу маңызды, себебі, балаға көмек жасауда, қажеттілігін қанағаттандыруда, өзіне деген сенімділікті сезінуде, басқа адамдарға деген сенімділікті сезінуде, басқа адамдарға деген сыйластықты қалыптастыруда бұл мәліметтер айтарлықтай орын алады және оқушының өзін өзі тәрбиелеуіне жәрдемдесуге де қажетті.

Қабілет әр баланың табиғатында болуы мүмкін. Біздің міндетіміз оқушының бойындағы жасырынып жатқан мүмкіндіктерді ашып көрсету. Бала бойындағы қабілет пен талантын дамытуда неғұрлым ертерек бастаса, соғұрлым оның қабілеті толық ашылады. Егер бала бойындағы қабілетті, мұғалім байқамаса, ол басқа оқушымен бірдей болып қалады.

Сонымен қатар: бастауыш сыныбындағы қарым – қатынастың түрлері. 1. « Іскерлік қарым – қатынас».2. «Танымдық қарым – қатынас». «Тұлғалық қарым – қатынас».

• 
  Іскерлік қарым – қатынас. Үлкендерден бір нәрсе үйренуге ұмтыла отырып,
  

• 
  Танымдық қарым – қатынас. Баланы толғандырған танымдық мәселелер төңірегіндегі үлкендермен қарым – қатынас. Ол балаларды танымдық қызығушылық пен белсенділіктің тереңдеуіне мүмкіндік жасайды.
  

• 
  Тұлғалық қарым – қатынас. Бала адамдардың эмоциялық іс – әрекетімен, қайғыларымен байланысты мәселелерді үлкендермен талқылау үшін тұлғалық қарым қатынасқа түседі. Бала үлкендермен өзінің ойларымен, жоспарларымен, әсерлерімен бөліседі.
  

Осы жерде баланың «Анатомиялық – физиологиялық дамуы» анықталады. Бұл жаста дененің барлық мүшесінде елеулі өзгерістер болады. Мысалы омыртқаның барлық мойын, арқа бел бүгілістері дамиды. Әйтседе қаңқаның қатаюы әліде аяқталмайды. Сондықтан баланың партада дұрыс отыруын көп жаздырып шаршаптауын қадағалау керек. Бұлшық еттері мен сіңірлері жылдам қатаяды, бұлшық ет күші артады.

«Бала дамуындағы таным үрдістерінің ерекшеліктері». Баланың дамуындағы таным үрдістері: ақыл – ойы - мен қимыл – қозғалысының біріккен әрекетінің пайда болып, өзінің күшін, ақыл – ойын сынай алу мүмкіндігі туады. Қабылдау - балада қоршаған ортадағы құбылыстарды сырттай бақылай отырып, өзінше шешімдер қабылдай бастайды зейін - зейіннің тұрақтылығы мен көлемі едәуір кеңейеді, есте сақтау - өздігінен есте қалатын ертегілерді, тақпақтарды, әңгімелерді, көркем фильмдегі кейіпкерлерді, олардың диалогтарын есіне сақтап қалады. Яғни рольдік – сюжеттік құбылыстар есінде жақса сақталады, ойлау - балада «неге?», «не үшін?» сұрақтары көбейіп, қызығушылығы мен таным белсенділігі артады, қиял - ойын әрекетінде елестету арқылы қиялдары дамиды, Сөйлеу -балада сөйлеудің дыбыстық жақтары дамып, өздерінің дауыс ырғақтарына көңіл бөле бастайды .

Ойымды қорыта келе, алты жасар бала мінез – құлқын бірте – бірте реттей бастайды. Бірақ кей кезде өз іс – әрекетінде бала көп жағдайларды ескере бермейді. Бастауыш сынып оқушылары құбылысты қабылдау, түсіну қабілеттері әр түрлі. Біреуі сезімтал, кез келген нәрсені тез меңгеріп кете алса, енді біреуі самарқау, айтқанды, оқығанды қиын қабылдайтын болып келеді. Сыныпта мінез – құлқы тұйық, оқшауланған балалар кездеседі. Олардың сабаққа селқостығы байқалады. Сабақты нашар оқып, үлгерімін жақсарту үшін талпынбайды. Осындай жайт сыныптастардың арасында оған деген немқұрайлықты туғызады. Мұндай оқушылар сыныпта оқшау қалып, басқамен қарым – қатынас жасауға шорқақ болып келеді. Баланың тұлғалық қасиетінің негізі қалыптасады. Ол өз мінез – құлқының іс – әрекетіне жауапкершілікпен есеп беру қабілеттілігін қалыптастырады. Оқушының психологиялық ерекшелігін жете білу, оларды оқу – тәрбие жұмысында пайдалана білу білім нәрімен сусындатуға, білімді ұрпақ қалыптастыруға септігін тигізері күмәнсіз болар еді.

1. 
   «Бастауыш мектеп» № 12 2004 жыл
   
2. 
   «Қазақстан мектебіндегі басқарушы» № 3 2008 жыл
   
3. 
   «Мұғалім» № 1 2008 жыл
   

С приходим ребенка в школу изменяется его социальная позиция, ведущая деятельность из игровой превращается в учебную. Основным видом его деятельности должно стать учение. Поэтому в начальной школе необходимо заложить у учащихся основы учебной деятельности. Однако этот процесс осложняется возрастными особенностями младших школьников: слабой переключаемостью внимания, его неустойчивостью, непроизвольностью памяти и мышления. Для преодоления этого в учении должны широко использоваться современные образовательные технологии. Которые являются одной из уникальных форм обучения, которая позволяет сделать интересным и увлекательным не только работу учащихся на творческо-поисковом уровне, но и будничные шаги по изучению предметов начальной школы.

• 
  Реализация принципа активности в обучении имеет определенное значение, т.к. обучение и развитие носят деятельностный характер, и от качества учения как деятельности зависит результат обучения, развития и воспитания учащихся.
  
• 
  В последнее время стало наблюдаться снижение познавательной активности учащихся. Как же сделать так, чтобы процесс обучения стал интересным, творческим, приносил радость и удовлетворение? Огромная роль отводится современным образовательным технологиям, так как в настоящее время именно внедрение новых технологий стали неотъемлемой частью современного образования.
  
• 
  НЕОБХОДИМЫЕ УСЛОВИЯ ДЛЯ АКТИВИЗАЦИИ ПОЗНАВАТЕЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ - Взаимодействие: учитель-ученик-родители
  
• 
  ЗАДАЧИ ИССЛЕДОВАНИЯ
  

СОВРЕМЕННЫЕ ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫЕ ТЕХНОЛОГИИ:

• 
  Технология личностно – ориентированного образования.
  
• 
  Технология использования игровых методов.
  
• 
  Метод проектов.
  
• 
  Технология обучения в сотрудничестве по урокам нового формата
  
• 
  Технология разноуровневого обучения.
  
• 
  Информационно – коммуникационные технологии
  

1.Технология личностно – ориентированного образования направлена на поиск методов и средств обучения в воспитании, соответствующих индивидуальным особенностям каждого ребёнка.

2.Технология использования игровых методов направлена для формирования положительной мотивации на уроках, считаю необходимым применение дидактических игр, инсценировок.

3.Метод проектов. НОУ. Проектная, исследовательская деятельность как средство активизации познавательной активности учащихся рассматривается как составная часть современных педагогических технологий. Проект в начальных классах – это возможно. Вся работа над проектом ведется как во время урока, так и во внеурочное время самостоятельно учащимися. Дети с радостью берутся за работу над проектом.

Участие в проекте для ученика это :
• Принятие самостоятельных решений;
• Умение ставить задачи и задавать вопросы;
• Умение исследовать;
• Способность привлечь, заинтересовать выбранной темой окружающих;
• Раскрытие индивидуального потенциала.

4.Технология обучение в сотрудничестве, уроки нового формата

Семь модулей программы: Развитие через критическое мышление, Оценивание для обучения оценивание обучения, Новые подходы в преподавании и обучении, Обучение талантливых и одаренных, Преподавание и обучение с учетом возрастных особенностей, ИКТ, Лидерство в обучении

Для более четкой и быстрой организации групповой работы мною, совместно с детьми, были разработаны «Правила работы в группе»
При подведении итога урока, на котором использовалась групповая работа, акцентирую внимание детей на лучшее в работе группы (четкая организация, сплоченность действий, взаимопомощь, интересный подход к решению проблемы) и на недостатки. Считаю, что такой анализ необходим для того, чтобы дети видели «плюсы» и «минусы» своей работы, брали на вооружение положительное и устраняли недостатки.

5.Технология разноуровневого обучения (дифференцированный подход)

• 
  Нельзя добиться успехов в обучении, если не использовать на уроке дифференцированный подход с учетом индивидуальных особенностей учащихся.
  Как же осуществить дифференцированный подход? Наибольшая возможность дифференциации учебной работы учащихся, по моему мнению, возникает тогда, когда начинается запоминание, систематизация знаний, особенно при организации различных видов самостоятельной работы, при проверке домашней работы или закреплении нового материала.
  
• 
  Работа с одаренными и слабоуспевающими. Одаренные занимаются по заданиям повышенной трудности, участвуют в интеллектуальных марафонах. Слабоуспевающие заполняют пробелы в знаниях.
  

Заключение.

Анализируя полученные результаты, я пришла к выводу, что применяемые мною в системе приемы и формы активизации познавательной деятельности детей на уроках эффективны.
Благодаря использованию этих технологий, дети стали лучше усваивать учебный материал, повысился интерес к предмету

Применение даёт новые возможности. Считаю, что применение современных образовательных технологий на уроках позволило мне, не только облегчить усвоение учебного материала, но и дало новые возможности:

1. 
   повысить мотивацию учащихся к обучению;
   
2. 
   активизировать познавательную деятельность;
   
3. 
   развивать мышление и творческие способности учащихся;
   
4. 
   индивидуализировать учебный процесс за счет предоставления возможности учащимся как углубленно изучать предмет, так и отрабатывать элементарные навыки и умения;
   
5. 
   развивать самостоятельность учащихся путем выполнения заданий осознанно;
   
6. 
   повысить качество наглядности в учебном процессе.
   

Ғылым мен техника дәуірлеген бүгінгі таңда еліміздің болашағы, халқымыздың тірегі болар ұрпағымызға сапалы да нәрлі білім берумен бірге ұлттық тағлымдарды бойына сіңіре тәрбиелеу басты міндет. Физиканы және математиканы оқыту кезінде халқымыздың ұлттық ерекшеліктеріне көңіл аудара отырып, математикалық білімінің өмірде қолданылуы басым келетін құнды тәлімдерін пайдаланған абзал. Өмірде қолданылуы басым дейтініміз — халқымыздың этноматематикалық білімі өскен ұясынан, баққан малынан, еккен егінінен, түрлі жасаған қолөнер бұйымдарынан, салған әні мен күйінен, яғни күнделікті өмірінен бастау алып дамуында. 

Сонымен бірге тәжрибесін сыйымдылық өлшемдерін былай атаған:

Словосочетание «читательская грамотность» появилось в контексте международного тестирования в 1991 г. В исследовании PISA «читательская грамотность — способность человека понимать и использовать письменные тексты, размышлять о них и заниматься чтением для того, чтобы достигать своих целей, расширять свои знания и возможности, участвовать в социальной жизни». Оценивается не техника чтения и буквальное понимание текста, а понимание и рефлексия на текст, использование прочитанного для осуществления жизненных целей.

Раскрыв понятие «читательская грамотность», можно сделать вывод, что для того, чтобы опереться на чтение как на основной вид учебной деятельности в школе, у выпускников школы должны быть сформированы специальные читательские умения, которые необходимы для полноценной работы с текстами.

У развитого читателя должны быть сформированы обе группы умений:

1. 
   умения, целиком основанные на тексте, извлекать из текста информацию и строить на ее основании простейшие суждения:
   

– найти в тексте информацию, представленную в явном виде;

– основываясь на тексте, сделать простые выводы;

2. 
   умения, основанные на собственных размышления о прочитанном: интегрировать, интерпретировать и оценивать информацию текста в контексте собственных знаний читателя»:
   

– интерпретировать их, соотнося с общей идеей текста;

– реконструировать авторский замысел, опираясь не только на содержащуюся в тексте информацию, но и на формальные элементы текста (жанр, структуру, язык).

Уровни читательской грамотности связаны с качественной характеристикой читательской самостоятельности выпускников начальной школы.

Высокий уровень читательской грамотности говорит о готовности учащегося к дальнейшему обучению на следующей образовательной ступени. Такие ученики уже почти не нуждаются в помощи, чтобы понять и оценить сообщения художественных и информационных текстов, не выходящих далеко за пределы их речевого и житейского опыта и знаний. Читатели высокого уровня готовы (при должном педагогическом руководстве) осваивать те составляющие чтения, которые позволят им расширять и преобразовывать собственный опыт и знания с помощью новых сведений, мыслей, переживаний, сообщаемых в письменной форме.

Средний уровень понимания текстов характерен для читателей, еще не полностью освоивших основы чтения. Для того чтобы вычитывать сообщения текста и строить на его основе собственные значения, они все нуждаются в помощи. Это помощь в понимании тех сообщений текста, которые не противоречат их собственному опыту и помощь в освоении письменного общения и сотрудничества с собеседниками, чей жизненный опыт и взгляды на мир расходятся с их опытом.

Низкий уровень понимания текстов делает невозможным принятие учащимися помощи педагога в использовании письменных форм сообщения о человеческих чувствах, мыслях и знаниях для самообразования.
Современному школьнику необходимо умение оперативно и качественно работать с информацией, привлекая для этого современные средства и методы. В школе над развитием таких умений занимаются на уроках информатики, а литературное чтение — один из основных предметов в обучении младших школьников. Он формирует общеучебный навык чтения и умение работать с текстом, пробуждает интерес к чтению художественной литературы и способствует общему развитию ребёнка, его духовно-нравственному и эстетическому воспитанию
В школе введен факультативный час «Программы для чтения электронных книг» для 3-5 классов. Интегрируя два предмета: информатику и литературное чтение через чтение электронных книг посредством современной компьютерной техники будут достигнуты следующие целей:

— овладение осознанным, правильным, беглым и выразительным чтением как базовым навыком в системе образования младших школьников; совершенствование всех видов речевой деятельности, обеспечивающих умение работать с разными видами текстов; развитие интереса к чтению и книге; формирование читательского кругозора и приобретение опыта в выборе книг и самостоятельной читательской деятельности;

— развитие художественно-творческих и познавательных способностей, эмоциональной отзывчивости при чтении художественных произведений; формирование эстетического отношения к слову и умения понимать художественное произведение;

— обогащение нравственного опыта младших школьников средствами художественной литературы; формирование нравственных представлений о добре, дружбе, правде и ответственности; воспитание интереса и уважения к отечественной культуре и культуре народов других стран.

  В процессе освоения курса «Программы для чтения электронных книг» у школьников повышается уровень коммуникативной культуры: формируются умения составлять диалоги, высказывать собственное мнение, строить монолог в соответствии с речевой задачей, работать с различными видами текстов, самостоятельно пользоваться справочным аппаратом учебника, находить информацию в словарях, справочниках и энциклопедиях.

При прохождении этого курса формируется читательская компетентность, помогающая младшему школьнику осознать себя грамотным читателем, способным к использованию читательской деятельности для своего самообразования.

Цель: развитие мыслительных навыков учащихся, необходимых не только в учебе, но и в дальнейшей жизни (умение принимать взвешенные решения, работать с информацией, анализировать различные стороны явлений).

Данная технология предполагает использование на уроке трех этапов. 1 этап - «Вызов», на котором ребёнок ставит перед собой вопрос «Что я знаю?» по данной проблеме. 2 этап - «Осмысление»: ответы на вопросы, которые сам поставил перед собой на первой стадии (что хочу знать). 3 этап - «Рефлексия», предполагающая размышление и обобщение того, «что узнал» ребенок на уроке по данной проблеме.

Здесь можно использовать следующие приёмы работы:

• 
  Приём – «Чтение с остановками». Материалом для его проведения
  

• 
  Приём «Синквейн». В данном случае речь идёт о творческой работе по выяснению уровня осмысления текста. Этот приём предусматривает не только индивидуальную работу, но и работу в парах и группах.
  
• 
  Приём «Работа с вопросником» применяют при введении нового материала на
  

• 
  Приём «Знаю, узнал, хочу узнать». Применяется как на стадии объяснения нового материала, так и на стадии закрепления. Например, при изучении творчества А.С. Пушкина дети самостоятельно записывают в таблицу, что знали о Пушкине и его произведениях, что узнали нового, какие его стихи и что хотели бы узнать. Работа с этим приемом чаще всего выходит за рамки одного урока. Графа «Хочу узнать» дает повод к поиску новой информации, работе с дополнительной литературой.
  
• 
  Приём «Мозговой штурм» позволяет активизировать младших школьников, помочь разрешить проблему, формирует нестандартное мышление. Такая методика не ставит ребёнка в рамки правильных и неправильных ответов. Ученики могут высказывать любое мнение, которое поможет найти выход из затруднительной ситуации.
  

• 
  Приём «Уголки» можно использовать на уроках литературного чтения при составлении характеристики героев какого-либо произведения. Класс делится на две группы. Одна группа готовит доказательства положительных качеств героя, используя текст и свой жизненный опыт, другая - отрицательных, подкрепляя свой ответ цитатами из текста. Данный прием используется после чтения всего произведения. В конце урока делается совместный вывод. Этот прием учит детей диалогу, культуре общения.
  
• 
  Приём «Написание творческих работ» хорошо зарекомендовал себя на этапе закрепления изученной темы. Например, детям предлагается написать продолжение понравившегося произведения из раздела или самому написать сказку или стихотворение. Эта работа выполняется детьми, в зависимости от их уровня развития.
  
• 
  Приём «Создание викторины». После изучения темы или нескольких тем дети самостоятельно, пользуясь учебными текстами, готовят вопросы для викторины, потом объединяются в группы, и проводят соревнование. Можно предложить каждой группе выбирать лучшего – «знатока», а потом задать ему вопросы(участвуют все желающие).
  
• 
  Приём «Логическая цепочка». После прочтения текста учащимся предлагается построить события в логической последовательности. Данная стратегия помогает при пересказе текстов. Этот приём можно использовать при подготовке к пересказу большого по объёму произведения.
  
• 
  Приём «Тонкие и толстые вопросы». Дети учатся различать те вопросы, на которые можно дать однозначный ответ (тонкие вопросы), и те, на которые ответить определенно невозможно, проблемные (толстые) вопросы.
  

Примеры ключевых слов толстых и тонких вопросов

Для создания проблемных ситуаций используются также кроссворды, которые помогают определить тему урока или автора, а также выяснить уровень понимания произведения.

• 
  «Мим-театр» - изобразить мимикой и жестами одного из героев произведения,
  

• 
  «Крестики-нолики» - работа проводится в парах: один ученик «крестик», а другой «нолик». После прочтения нового произведения на этапе закрепления или при проверке домашнего задания ученики задают друг другу вопросы. В случае правильного ответа ученик ставит в игровое поле соответствующий ему знак (нолик или крестик). Побеждает тот, кто первым выстроит полный ряд своих знаков (по горизонтали или вертикали).
  
• 
  «Древо мудрости»: сначала быстро, но внимательно дети читают текст. Затем каждый пишет записку, в которой задается вопрос по тексту и крепит ее к нарисованному дереву (на доске). Далее по очереди каждый подходит к дереву, “срывает” записку и отвечает на вопрос вслух. Остальные оценивают вопрос и ответ. Прежде, чем срывать с дерева листочки-вопросы, дети еще раз прочитывают заданный текст. В конце определяются лучшие знатоки.
  

Важным преимуществом технологии является наглядность, так как большая доля информации для детей младшего школьного возраста усваивается с помощью зрительной памяти, и воздействие на неё очень важно в обучении. Наиболее популярным здесь является использование возможностей мультимедийной презентации (программа Power Point). Но здесь важно не увлекаться. Презентация не самоцель, она должна выделять основные моменты темы (при необходимости!).

Особенностями этой технологии являются:

• 
  Продумывание учителем возможностей для самостоятельного проявления учеников; предоставления им возможности задавать вопросы, высказывать оригинальные идеи и гипотезы.
  
• 
  Организация обмена мыслями, мнениями, оценками; стимулирование учащихся к дополнению и анализу ответов товарищей.
  
• 
  Стремление к созданию ситуации успеха для каждого обучаемого.
  
• 
  Побуждение учащихся к поиску альтернативной информации при подготовке к уроку.
  

• 
  Компьютер;
  

• 
  Ноутбук, нетбук;
  
• 
  Планшет;
  
• 
  Ридеры – это мобильное устройство для чтения электронных книг. Содержимое электронной книги выводится на монитор, основанный на технологии передачи текста на электронной бумаге. В электронной книге могут быть не только ткст, но и рисунки. В отличие от монитора на электронно – лучевых трубках или жидкокристаллических мониторов монитор электронной книги не подсвечивается. Тем самым решаются 2 проблемы:
  

2. -не устают глаза от резкого электрического освещения.

• 
  Сотовый телефон