3.2.1 Дәрістік сабақтардың мазмуны
Дәріс сабақтарының мақсаты Теориялық лекция курсының басты мақсаты студенттерге оқитын пән туралы жүйелі түсінік қалыптастыру, студенттерге теориялық білім беру, машиналардың бөлшектері мен түйіндерін конструкциялық ережелерімен есептеу нормалары тәсілдерін болашақ мамандарын игеруін қамтамасыз ету.
1. КІРІСПЕ
Материя қозғалыс формаларының ең қарапайым түрі - механикалық қозғалыс. Теориялық механиканың табиғаттану және техникалық ғылымдар қатарындағы орны. Теориялық механиканың негізгі бөлімдері. Теориялық механиканың техникалық пөндермен байланысы жөне оның инженерлік практикадағы мағынасы. Теориялық механиканың тарихи даму жолдары.
2. СТАТИКА. Статиканың аксиомалары. Байланыстар реaкциялары.
Қатты дененің статикасы. Сгатиканың негізгі үғымдары мен
аксиомалары. Байланыстар және байланыс реакциялары.
3. Түйіскен күштер жүйесі
Жинакталатын күштер жүйесі. Жинақталатын күштер жүйесінің тепе-тендігі. Үш күш туралы теорема.
4. Моменттердің теориясы. Қос күш. Қос күштердің қасиеттері
Центрге катысты векторлык жөне алгебралык күш моменті. Өске катысты күш момевті. Қос күш. Қос күш моменті. Қос күштерді қосу.
5. Күштер жүйесін берілген центрге келтіру. Жүйенің бас векторы және бас моменті
Кез келген күштер жүйесін берілген центрге келтіру. Күштер жүйесінің бас векторы мен бас момент. Вариньон теоремасы
6. Жазықтықтағы кез келген күштер жүйесінің тепе-теңдігі.Тепе-теңдік теңдеулері
Кез-келген куштер жүйесінің тепе-тендігі. Әр түрлі күштер жуйесінің тепе-теңдігінің аналитикалык шарттары
7. Кеңістіктегі күштер жүйесінің тепе-теңдігі
Параллель күштер жүйесін тен әсер етуші күшке келтіру. Параллель күштердін центрі.
8. Сырғанау үйкеліс күші
9. Ауырлық центрі.Қарапайым фигуралардың ауырлық центрі.Теріс таңбалы аудандар әдісі
Ауырлык центрі. Ауырлық центрін аныктаудың тәсілдері
10. КИНЕМАТИКА. Нүкте қозғалыстарының берілу түрлері
Кинематиканың негізгі мәселелері. Классикалық механикадағы
абсолют кеңістік пен абсолют уақыт. Механикалық қозғалыстың
салыстырмалығы. Санақ жүйе
11. Қозғалысы векторлық түрде берілген нүктенің жылдамдық және үдеу векторлары.Қозғалысы координаталық түрде берілген нүктенің жылдамдығы және үдеуі
Нүкте кинематикасы. Нүкте қозғалысын анықтаудың векторлық әдістері. Нүктенің тракториясы, жылдамдығы мен үдеуі Табиғи үшжақтын өстері, нүктенің жанама және нормаль үдеулері.
12. Нүктенің үдеу векторын жанама және нормаль үдеулерге жіктеу.Нүкте қозғалыстарын классификациялау
Нүкте қозғалысын анықтаудың координаттық және табиғи әдістері
13. Қатты дененің кинематикасы. Ілгерілемелі қозғалыс.Ілгерілемелі қозғалыстағыдене нүктелерінің траекториялары, жылдамдықтары, үдеулері туралы теорема
Қатты дене кинематикасы. Дене қозғалысының турлері. Қатты дене кинематикасының негізгі теорема.
Қатты дененің ілгерілемелі қозғалысы. Ілгерілемелі қозғалыстағы қатты дене нүктелерінің жылдамдықгары мен үдеулері
14. Дененің айналмалы қозғалысы. Дененің бұрыштық жылдамдығы және бұрыштық үдеуі. Айналып тұрған дене нүктесінің жылдамдығы және үдеуі
Қатты дененің өске қатысты айналмалы қозғалысы. Қозғалыс теңдеуі, бурыштық жылдамдық пен бүрыштық үдеу.
15. Айналып тұрған дене нүктесінің жылдамдық және үдеу векторлары
Айналмалы қозғалыстағы дене нүктесінің жылдамдығы мен үдеуі. Эйлер формуласы.
16. Дененің жазық-параллель қозғалысы.Жазық қозғалыстағы дене нүктесінің жылдамдық және үдеу векторлары
Қатты дененің жазық-параллель қозғалысы. Жазык-параллелъ
қозғалысының күрушы козғалыстарға жіктеу. Жазық фигура нүктелерінін
жылдамдықтарын анықтау.
17. Жазық қозғалыстағы дененің жыдамдықтар лездік центрі (ЖЛЦ). ЖЛЦ- ні табу әдістері. ЖЛЦ арқылынүктенің жылдамдықтарын табу
Жылдамдыктардың лездік центрі. Жазық фигура нүктелерінің үдеулерін анықтау
18. Нүктенің күрделі қозғалысы. Салыстырмалы, тасымал және абсолют қозғалыстар. Жылдамдықтарды қосу және үдеулерді қосу теоремалары
Нүктенід күрделі қозгалысы. Кориолис теоремасы. Кориолис үдеуі
19. ДИНАМИКА.Динамиканың аксиомалары. Нүкте қозғалысының дифференциалдық теңдеулері
Динамиканын негізгі үғымдары мен заңдары
20. Нүктенің тербелісі. Гармоникалық тербеліс.
Материалык нүкте динамикасы. Материалық нүкте қозғалысының дифференциалдык теңдеулері. Нүкте динамикасынын екі мәселесі
21. Өшпелі тербеліс. Мәжбүрлі тербеліс. Резонанс
22. Материялық нүктелер жүйесі. Жүйенің жалпы теоремалары.
Механикалык жуйе. Масса жөне жүйенің массалар центрі. Механикалык жүйеге әсер ететін күштердің классификациясы
23. Қозғалыстағы дененің кинетикалық энергиясы.Денеге түскен күштің жұмысы.
Куштің элементарлык және толык жұмысы. Қуат. Кинетикалык энергия.
24. Жүйенің кинетикалық энергиясының өзгеруі туралы теорема
Кинетикалык энергияның өзгеруі туралы теорема. Механикалык энергияны сакталу заны.
25. Қозғалыс мөлшерінің өзгерісі туралы және массалар центрінің қозғалысы туралы теоремалар
Материалык нүктенін қозғалыс мөлшерінің моменті мен механикалык жүйенің кинетикалык моменті. Механикалык жуйенің козғалмайтын өске катысты айналмалы козғалысындағы кинетикалык моменті.
26. Қозғалыс мөлшері моментінің өзгерісі туралы теорема. Дененің айналмалы қозғалысының дифференциалдық теңдеуі
Қозғалыс мелшері моментінін өзгеруі туралы теорема. Кинетикалык моментінін сакталу заны
27. Даламбер принципі. Инерция күштері. Кинетостатика теңдеулері.
Инерция күштердін бес векторы мен бас моменті. Айналмалы козгалыстағы катты дененін айналу есіяе жасайтын динамикалык реакциялары.
3.2.2 Пәннің жаттығу бөлімінің мазмұны
Жаттығу сабақтарының мақсаты дәрістік сабақтарда алынған білімдерді нығайту, тереңдету және кеңейту; есептерді шығару дағдысын студенттерге дарыту және машықтандыру.
3 тақырып.
Түйіскен күштер жүйесінің тепе-теңдігі. 2 сағат
6 тақырып.
Жазықтықтағы күштер жүйесінің тепе-теңдігі. 3сағат
7 тақырып.
Кеңістіктегі күштер жүйесінің тепе-теңдігі. 2 сағат
12,13тақырыптар.
Қозғалысы әр түрде берілген нүктенің жылдамдығын табу. Нүктенің үдеуін табу. Жанама және нормаль үдеулер. 3 сағат
15 тақырып.
Айналмалы қозғалыстағы дененің бұрыштық жылдамдығын, бұрыштық үдеуін және оның нүктелерінің жылдамдығын, үдеуін табу. 2 сағат
тақырып.
Жазық-параллель қозғалыстағы дене нүктесінің жылдамдығын табу. 1 сағат
17 тақырып.
Жазық-параллель қозғалыстағы дене нүктесінің үдеуін табу. 4сағат
тақырып.
Күрделі қозғалыстағы нүктенің абсолют жылдамдығын және абсолют
үдеуін табу. 2сағат
тақырып.
Редукторды Виллистің әдісімен есептеу 1сағат
Материялық нүктенің дифференциалдық теңдеулерін құрып оларды шешу
23 тақырып. 2 сағат
Жүйенің кинетикалық энергиясын табу. Күштің жұмысын табу. 1сағат
тақырып.
Жүйенің кинетикалық энергиясының өзгерісі туралы теорема. 2 сағат
тақырып.
Жүйенің қозғалыс мөлшерінің өзгерісі және массалар центрінің қозғалысы туралы теоремалар. Олардың салдарлары. 1сағат
тақырып.
Жүйенің кинетикалық моменті туралы теорема.Оның салдарлары.2сағат
тақырып.
Даламбер принципі. Кинетостатика теңдеулері. 3сағат
3.3 СӨЖ мазмұны
СӨЖ-дің мақсаты – студенттерге пәннің кейбір тақырыптарын өз бетімен игеру, өз беиімен есеп шығаруды үйрену.
№
| СӨЖ-дің түрі |
Есеп беру формасы
| Бақылау түрі |
Сағаттар көлемі
|
1
| Дәріс сабақтарына дай-ындалу |
конспект
| Сабақтарға қатысу |
15
|
2
|
Практикалық сабақ- тарға дайындалу
|
жұмыс дәптері
| Сабақтарға қатысу |
25
|
3
| Аудиториялық сабақ тарға кірмей қалған тақырыптарды өз беті-мен игеру |
конспект
|
Конспекттерді тек-серу және сұрау
|
21
|
4
|
Үйге берілген тапсыр- маныны лоындау
|
Олар бойын- ша есеп беру
|
Тапсырмаларды қорғау
|
24
|
5
|
Бақылау іс шаралары- на дайындалу
|
|
Бақылаудың нәти-желері
|
24
|
6
| ОСӨЖ |
жұмыс дәптері
| Сабақтарға қатысу |
11
|
| Барлығы |
|
|
120
|
Студенттердің өздігінен оқуына арналған тақырыптар
Қос кұштердің қасиеттерін дәлелдеу. [1] 177-184 беттер
Кез келген күштер жүйесін берілген центрге келтірудегі дербес жағдай лар. [1] 222-226 беттер
Үйкеліс күштері. [1] 208-212, 214-215 беттер
Ауырлық центрі. [1] 240-248 беттер
Дененің сфералық қозғалысы. [1] 106-110 беттер
Материялық нүктерің өшпелі тербелісі. [1] 306-309 беттер
5 Әдебиеттер тізімі
Негізгі
1 Теориялық механика Жолдасбеков Ө.А., Сағитов М.Н. Алматы Ғылым 2002ж
Теориялық механиканың есептері Жолдасбеков Ө.А.,АхметовА.С. Алматы Ғылым 2003ж.
Сборник заданий для курсовых работ по теоретической механике под редакцией Яблонского А.А. Москва Высшая школа 1989г. Механика Дүзелбаев С.Т. Павлодар С.Торайғыров атындағы ПМУ 2005ж
Қосымша
Курс теоретической механики Добронравов А.А. Москва Наука 1984г. Сборник коротких задач по теоретической механике под редакцией КепеО.Э. Москва Высшая школа 1989г.
7 Теоретическая механика в примерах и задачах БатьМ.И. и др. т.1-1984г. т.2-1985г.
Мамандық(тардың) жұмыс оқу жоспарынан көшірме
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.3/32
|
5В050712 «Машина жасау»
мамандығының(тарының) жұмыс оқу жоспарынан көшірме
«Теориялық механика» пән атауы
Оқу нысаны
|
Пәннің көп еңбекті қажет етуі
|
Семестр бойынша бақылау нысандары
|
Семестр
|
Семестр бойынша студенттердің жұмыс көлемі
|
кредиттер
|
академиялық сағат
|
кредиттер
|
Аудиториялық сабақ
(ак. сағат)
|
СӨЖ
(ак. САғат)
|
Бар-лығы
|
ауд
|
СӨЖ
|
емт
|
сын
|
КЖ-а
|
КЖ-с
|
бар-
лығы
|
дәр
|
пр.
|
зерт
|
бар
лығы
|
ОСӨЖ
|
ЖОО базасындағы іштей
|
3
|
180
|
60
|
120
|
3
|
|
|
|
3
|
4
|
60
|
30
|
30
|
|
120
|
60
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
____ база-сындағы сырттай
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |