Жұмыс бағдарламасы 051103 «Фармация» мамандығы үшін

- Әр түрлі ауруларда қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар анализін жасау үшін практикалық дағдыларды қалыптастыру; - Әр түрлі ауруларда эффективті және рационалды қолданылатын дәрілік өсімдіктер мен дәрілік өсімідік шикізатымен жұмыс істеу барысында қажетті коммуникативті дағдыларды қалыптастыру;

- ДӨШ сапасының көрсеткіштері бар НТҚ, сонымен қатар химиялық зертханада жұмыс барысында қажетті қауіпсіздік ережелерін меңгеру және қолдану, құқықтық құзырды қалыптастыру.

- Студенттерді фармацевт‑маманның кәсіби қызметіне қажетті, халық медицинасында қолданылатын өсімдіктекті дәрілік шикізат пен дәрілік өсімдіктер туралы жалпы білім беру, «Халық медицинасындағы дәрілік өсімдіктер» элективті пәнін меңгеруге және білім алуға талпындыру.

1. Жұқпалы және паразиттiк аурулар туралы қысқаша таныстыру сипаттамасы. Қазақстан республикасындағы бұл аурулары туралы медициналық мәлiмет және ДӨ және ДӨШ емдеу шаралары.

2. Келесi ортақ белгiлер: сыртқы түрі, таралу аймағына, химиялық құрамына, медициналық қолдану және пайдалану әдiсі бойынша жұқпалы ауруларда қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктермен және дәрiлік өсiмдiк шикiзатымен танысу және мәліметтерді игеру, жалпылама сипаттама беру.

3. Келесi ортақ белгiлер: сыртқы түрі, таралу аймағына, химиялық құрамына, медициналық қолдану және пайдалану әдiсі бойынша паразиттік ауруларда қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктермен және дәрiлік өсiмдiк шикiзатымен танысу және мәліметтерді игеру, жалпылама сипаттама беру.

4. Жұқпалы және паразиттiк ауруларда қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктердi және ДӨШ (таңдамалы) микроскоптық талдауды жүргізу.

Тақырыптың негiзгi мәселелерi: ДӨ және ДӨШ әрбiр жеке студенттiң жеке жұмысы, содан соң ұжымдық тақырып бойынша талқылау.

1‑тапсырма. Жалпы белгілерге сәйкес халық емінде қолданылатын ДӨШ және ДӨ жалпы сипаттамаларымен танысу: сырт пішіні, өсу ареалы, химиялық құрамы, микроскопиясы, медициналық қолдану және пайдалану әдiсі бойынша кейбiр жұқпалы ауруларында: Алоэ (iш сүзегi), желкек (Боткин ауруы), кирказон, жуа, сарымсақ, ащы жусан, дәрі шелна, дәм қабық (тымауда), жантақ, базилик, қызылтал (қантышқақ), фломис (зопник) (жұқпалы іш өту); кәдімгі арша (жалпы жұқпалы ауруларда).

2‑тапсырма. Жалпы белгілерге сәйкес халық емінде қолданылатын ДӨШ және ДӨ жалпы сипаттамаларымен танысу: сыртқы пішіні, өсу ареалы, химиялық құрамы, микроскопиясы, медициналық қолдану және пайдалану әдiсі бойынша кейбiр паразиттік ауруларында: Ақбақай, грек жаңғағы, папортник, мың жапырақты, түймешетен (глисттер); толғақшөп (власоглав), сарымсақ (iшек құрты), тiкенше, жүгерi (цепень ).

Оқыту және сабақ өткізу әдiстемесі: дәрiлiк өсiмдiктерге және ДӨШ ортақ сипаттамасы бойынша сабақ тақырыптар презентация және слайдтар.

Әдебиеттер:

Негізгі:

1.Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.

2. Муравьева Д.А., Самылина И.А., Яковлев Г.П. Фармакогнозия. Учебник. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ОАО Издательство «Медицина», 2007. – 656 с.: ил.

3. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Учебное пособие / Под ред. И.А. Самылиной, А.А. Сорокиной. – М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007. – 672 с.

4. Самылина И.А., Аносова О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас в 2 т. – М., 2007. – Т.1. – 192 с.; Т.2. – 384 с.

5. Самылина И.А., Ермакова В.А., Бобкова Н.В., Потанина О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас. – Т.3. – М., 2009. – 488 с.

1. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.

2.Государственная фармакопея Республики Казахстан. Т.1. – Алматы: Издательский дом «Жибек жолы», 2008. – 592 с.

3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: Издатель Умеренков, 2008. – 1206 с.: ил.

1. Жұқпалы және паразиттiк аурулар туралы қысқаша мәлiмет.

2. Кейбiр жұқпалы ауруларда қолданылатын ДӨ және ДӨШ ортақ сипаттамалары: Алоэ (iш сүзегi), желкек (Боткин ауруы), кирказон, жуа, сарымсақ, ащы жусан, дәрі шелна, дәм қабық (тымау).

3. Жұқпалы ауруларда ДӨ және ДӨШ химиялық құрамы және медициналық қолдануы бойынша ортақ сипаттама: жантақ, базилик, кизил (дизентерияда), әрем (зопник) (жұқпалы iш өтуде), арша (жалпы жұқпалы ауруларда).

4. Паразиттiк ауруларда химиялық құрамы және медициналық қолдануы бойынша ДӨ және ДӨШ ортақ сипаттамасы: ақбақай, грек жаңғағы, усасыр, мың жапырақ, кәдімгі түймешетен (іш құрт ауруында).

5. Кейбiр паразиттiк ауруларда химиялық құрамы және медициналық қолдану бойынша ДӨ және ДӨШ ортақ сипаттамасы: толғақшөп (власоглав), сарымсақ (iшек құрты), тiкенше, жүгерi (цепень).

- Әр түрлі ауруларда қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар анализін жасау үшін практикалық дағдыларды қалыптастыру; - Әр түрлі ауруларда эффективті және рационалды қолданылатын дәрілік өсімдіктер мен дәрілік өсімідік шикізатымен жұмыс істеу барысында қажетті коммуникативті дағдыларды қалыптастыру;

- ДӨШ сапасының көрсеткіштері бар НТҚ, сонымен қатар химиялық зертханада жұмыс барысында қажетті қауіпсіздік ережелерін меңгеру және қолдану, құқықтық құзырды қалыптастыру.

- Студенттерді фармацевт‑маманның кәсіби қызметіне қажетті, халық медицинасында қолданылатын өсімдіктекті дәрілік шикізат пен дәрілік өсімдіктер туралы жалпы білім беру, «Халық медицинасындағы дәрілік өсімдіктер» элективті пәнін меңгеруге және білім алуға талпындыру.

1. Жүрек-қолқа аурулары және жыныс мүше аурулары туралы қысқаша таныстыру сипаттамасы. Қазақстан республикасындағы бұл аурулары туралы медициналық мәлiмет және ДӨ және ДӨШ емдеу шарасы.

2. Жүрек-қолқа ауруларында төмендегідей белгiлер бойынша дәрiлiк өсiмдiктер және дәрi өсiмдiк шикiзат танысу және игеру: түрдің сыртқы пiшiні, таралу ареалы, химиялық құрамы, медициналық қолдану және пайдалану әдісі.

3. Зәр жыныстық мүшелердің төмендегідей аурулурында дәрiлiк өсiмдiктердi және дәрi өсiмдiк шикiзатты мынадай белгілер бойынша қолдануымен танысу және игеру: түрдің сырт пiшiні, аймағы, химиялық құрамы, медициналық қолдану және пайдалану әдiсі.

4. Зәр жыныс мүше аурулары және жүрек-қолқа ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктерге және ДӨШ (таңдамалы) микроскоптық талдау өткiзу.
Тақырыптың негiзгi мәселелерi: тақырып бойынша ДӨ және ДӨШ жеке, содан соң ұжымдық сұрақты талқылау жұмысы.

1- тапсырма. Халық медицинасында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның ортақ белгiлермен сәйкес сипаттамасымен танысу: сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамы, микроскопиясы, медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiне байланысты жиi кездесетiн кейбiр жүрек-қолқа ауруларына бойынша: Омела, шетен, аскөк, қайың, жұпаргүл (атеросклероз); Долана, тавриялық жусан (жүрек аритмиясы); дымянка (жүрек соғуының сиреуi-брадикардия); Лимонник, золотой корень, элеутерококк, копытень, кофе (гипотония); Женьшень, каланхое, крестовник, мелисса, бөріқарақат (гипертония); Кендiр, пармелия, өрiк, шүйгiншөп (жүрек ауруы), сәбiз, есекмия (миокард инфарктiсі).

2‑тапсырма. Халық медицинасында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның ортақ белгiлермен сәйкес сипаттамасымен танысу: сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамы, микроскопиясы, медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiне байланысты жиi кездесетiн кейбiр зәр жыныс аурулары бойынша: тiкенгүл (қуық атониясы); Иманжапырақ, қоза (еркек бедеулiгі); Сұлы, жебiр, терн (бүйрек қабынуы); Тiс аммиі, шие, жарықдәрі, субұрыш амми (қуық және бүйректегі тастар); Сора, ақжелкен (енек безiнiң қабынуы); Қалқан, қалампыр, бұрыш таран (геморриалды қан кету).

Оқыту және сабақ өткізу әдiстемесі: дәрiлiк өсiмдiктерге және ДӨШ ортақ сипаттамасы бойынша сабақ тақырыптар презентация және слайдтар.

Әдебиет:

Негізгі:

1.Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.

2. Муравьева Д.А., Самылина И.А., Яковлев Г.П. Фармакогнозия. Учебник. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ОАО Издательство «Медицина», 2007. – 656 с.: ил.

3. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Учебное пособие / Под ред. И.А. Самылиной, А.А. Сорокиной. – М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007. – 672 с.

4. Самылина И.А., Аносова О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас в 2 т. – М., 2007. – Т.1. – 192 с.; Т.2. – 384 с.

5. Самылина И.А., Ермакова В.А., Бобкова Н.В., Потанина О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас. – Т.3. – М., 2009. – 488 с.

1. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.

2.Государственная фармакопея Республики Казахстан. Т.1. – Алматы: Издательский дом «Жибек жолы», 2008. – 592 с.

3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: Издатель Умеренков, 2008. – 1206 с.: ил.

1. Халық медицинасында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның ортақ белгiлермен сәйкес сипаттамасымен танысу: сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамы, микроскопиясы, медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiне байланысты жиi кездесетiн кейбiр жүрек-қолқа ауруларына бойынша: омела, Қара жемiстi шетен, аскөк, Қайың, жұпаргүл (атеросклероз); Долана, тавриялық жусан (жүрек аритмиясы); дымянка (жүрек соғуының сиреуi);

- Көз және лор ауруларда қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар анализін жасау үшін практикалық дағдыларды қалыптастыру;

- Көз және лор ауруларда эффективті және рационалды қолданылатын дәрілік өсімдіктер мен дәрілік өсімідік шикізатымен жұмыс істеу барысында қажетті коммуникативті дағдыларды қалыптастыру;

- ДӨШ сапасының көрсеткіштері бар НТҚ, сонымен қатар химиялық зертханада жұмыс барысында қажетті қауіпсіздік ережелерін меңгеру және қолдану, құқықтық құзырды қалыптастыру.

- Студенттерді фармацевт‑маманның кәсіби қызметіне қажетті, халық медицинасында қолданылатын өсімдіктекті дәрілік шикізат пен дәрілік өсімдіктер туралы жалпы білім беру, «Халық медицинасындағы дәрілік өсімдіктер» элективті пәнін меңгеруге және білім алуға талпындыру.

Оқыту мәселелері:

1.Көз және лор ауруларымен қысқаша таныстыру. Қазақстан республикасындағы бұл аурулары туралы медициналық мәлiметтер және ДӨ және ДӨШ-пен емдеудi шаралары.

2.Келесi белгiлер бойынша көз ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ-пен танысу және игеру: сырт пiшiні, өсу аймағы, химиялық құрамы, медициналық қолдануы және пайдалану әдiсі.

3.Келесi белгiлер бойынша лор ауруларында қолданылатын ДӨ және ДӨШ танысу және игеру: сырт пiшiні, өсу аймағы, химиялық құрамы, медициналық қолдануы және пайдалану әдiсі.

4. Көз және лор ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктердiң және ДӨШ микроскоптық талдауын өткізу (таңдамалы) өткiзу.

Тақырыптың негiзгi мәселелерi: тақырып бойынша ДӨ және ДӨШ жеке, содан соң ұжымдық сұрақты талқылау жұмысы.

1- тапсырма. Халық медицинасында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның ортақ белгiлеріне сәйкес сипаттамасымен танысу: сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамы, микроскопиясы, медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiне байланысты жиi кездесетiн көз ауруларына бойынша: лақса (көру жүйкесiнiң атрофиясы); Самырсын, вех, бақбақ (бельмо глаз); Бозкiлем, жанагүл (глаукома); Андыз, сиякөк, қара жидек (көру); Володушка, қандауыр алқа, базилик (катаракта); Бақша қияры, сүйелшөп (тауықсоқыр); Итжидек (көз iшiндегі қысымның жоғарылауы); шай саңырауқұлағы (теріскен).

2‑тапсырма. ДӨ және ДӨШ-ның ортақ белгiлеріне сәйкес сипаттамасымен танысу: сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамы, микроскопиясы, медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiне байланысты жиi кездесетiн ЛОР аурулары бойынша: жөке, жүзiм, зiмбiр, мүк жидегi, жантақ, шырша, iнжiр (ангина, тамақ қабынуы); қара алқа (құлақ аурулары); Марьин тамыры (құлақтың iрiңдi аурулары), түбiр меңдуана, розмарин, түйметақ (жұтқыншақтың қабынуы); Герань, ақшаған (құлақ аурулары); Бүрген, манжетка, анар (тамақ ауруы); сүттiген (мұрын ісігі).

Оқыту және сабақ өткізу әдiстемесі: дәрiлiк өсiмдiктерге және ДӨШ ортақ сипаттамасы бойынша сабақ тақырыбына презентация және слайдтар.

Әдебиет:

Негізгі:

1.Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.

2. Муравьева Д.А., Самылина И.А., Яковлев Г.П. Фармакогнозия. Учебник. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ОАО Издательство «Медицина», 2007. – 656 с.: ил.

3. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Учебное пособие / Под ред. И.А. Самылиной, А.А. Сорокиной. – М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007. – 672 с.

4. Самылина И.А., Аносова О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас в 2 т. – М., 2007. – Т.1. – 192 с.; Т.2. – 384 с.

5. Самылина И.А., Ермакова В.А., Бобкова Н.В., Потанина О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас. – Т.3. – М., 2009. – 488 с.

1. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.

2.Государственная фармакопея Республики Казахстан. Т.1. – Алматы: Издательский дом «Жибек жолы», 2008. – 592 с.

3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: Издатель Умеренков, 2008. – 1206 с.: ил.

- Буын-сүйек және психикалық-жүйке ауруларында қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар анализін жасау үшін практикалық дағдыларды қалыптастыру;

- Буын-сүйек және психикалық-жүйке ауруларында эффективті және рационалды қолданылатын дәрілік өсімдіктер мен дәрілік өсімідік шикізатымен жұмыс істеу барысында қажетті коммуникативті дағдыларды қалыптастыру;

- ДӨШ сапасының көрсеткіштері бар НТҚ, сонымен қатар химиялық зертханада жұмыс барысында қажетті қауіпсіздік ережелерін меңгеру және қолдану, құқықтық құзырды қалыптастыру.

- Студенттерді фармацевт‑маманның кәсіби қызметіне қажетті, халық медицинасында қолданылатын өсімдіктекті дәрілік шикізат пен дәрілік өсімдіктер туралы жалпы білім беру, «Халық медицинасындағы дәрілік өсімдіктер» элективті пәнін меңгеруге және білім алуға талпындыру.

Сабақ мақсаты

1. Буын-сүйек және психикалық-жүйке аурулары туралы қысқаша мәліметтер. Қазақстан республикасындағы бұл аурулардың белгілері туралы медициналық мәлiметтер және оларды дәрiлiк өсiмдiктер және дәрi өсiмдiк шикiзат көмегiмен емдеу.

2. Келесi белгiлер бойынша сүйек-буындардың ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктердi және дәрi өсiмдiк шикiзатымен танысу және игеру: сырт пiшiні, өсуаймағы, химиялық құрамы, медициналық қолдану және пайдалану әдiсі.

3.Келесi белгiлер бойынша психикалық-жүйке ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктердi және дәрi өсiмдiк шикiзатпен танысу және игеру: сырт пiшiні, өсу аймағы, химиялық құрамы, медициналық қолдану және пайдалану әдiсі.

4.Буындар, сүйек және психикалық-жүйке ауруларында дәрiлiк өсiмдiктердiң және ДӨШ микроскоптық талдауын өткiзу (таңдамалы).

Тақырыптың негiзгi мәселелерi: тақырып бойынша ДӨ және ДӨШ жеке, содан соң ұжымдық сұрақты талқылау жұмысы.

1-тапсырма. Жиi кездесетiн буын-сүйек ауруларында халық медицинасында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның ортақ белгiлеріне: сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамы, микроскопиясымен сәйкес сипаттамасымен, медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiне байланысты танысу: Қандағаш, самырсын, жебiр (буын қабыну); Өгейшөп, алоэ (абсцесс); Жауқазын гүл, бұрыш, қаратамыр, андыз (буындардағы ауру); Эфедра, сарытұңғиық (бел ауруы); Үщжапырақ, түйежоңышқа (буындардың қабынуы); Лаванда, Любисток, самырсын, желкек (ревматизм); Ақшайыр, календула (сыздауықтар ); ламинария (саркома); Мысық табаны, қазанақ (ушиб); үйеңкі (шiру), орта патриния (остеомиелит); Майтамыр (окопник), эукалипт (мертiгу).

2‑тапсырма. Психикалық-жүйке аурулары кезінде халық медицинасында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның ортақ белгiлеріне сәйкес : сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамы, микроскопия сипаттамасымен, медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiмен танысу: Баранец, толғақшөп (маскүнемдiк); Ноғатық, долана, шүйгiншөп, қой бүлдiрген, шәңкiш, қалақай, жалбыз (ұйқысыздық); Вздутоплодник (рейно ауру); лакса (бүйiр атрофты склероз); частуха (құтыру); Селдерей, стеркулия, пiсте (қоздырғыш); Вербена, киiкшөп (жұпаргүл), базилик, ырғай (жимолость), хризантема (бас ауыруы); Шағыр, сасық меңдуана, цикорий, каперстер (қояншық); түйежоңышқа (меланхолия); Бұталы аморфа, шлемник, қожақат, көкпегүл (психикалық-жүйке аурулары); лимон егiсi, бояушөп майоран (неврастения); рута (маразм); коровяк, түймедағы (үш тармақты жүйкенiң невралгиясы).