Қолданбалы программалақ жасақтар – белгілі бір мамандық салалсында нақты есептер шығара алатын программалар жиыны. Олар белгілі бір мақсатта пайдаланатын және әмбебаб болып екіге бөлінеді.
Әртүрлі информацияларды өндай алатын әмбебаб программалық жабдықтар мынадай түрлерге жіктеледі:
текст редакторлары;
графиклық редакторлар;
электрондық кестелер;
оқыту және ойнау программалары
информациялық жүйелер.
Дербес компьютердің құрылысы
ДК әмбебап техникалық жүйе. Оның конфигурациясын қажетінше өзгертуге болады. Оның негізгі конфигурациясы: жүйелік блок, монитор, клавиатура, маус.
Жүйелік блок негізгі болып есептеледі. Оның ішіндегі құрылғылар ішкі, ал сырттан қосылған құрылғылар сыртқы деп аталады. Сыртқы қосымша құрылғылар перефириялық деп аталады.
Дербес компьютердің негізгі құрылғылары:
Процессор
Жады
Енгізу құрылғылары
Шығару құрылғылары
Процессор – барлық есептеулер жүргізетін компьютердің негізгі микросхемасы. Процессор ұяшықтардан тұрады. Онда мәліметтер сақталады және өңделеді. Процессордың ішкі ұяшықтары регистр деп аталады.
Процессордің негізгі параметрлері:
Разрядтілігі – 1 такт ішінде өз регистрлерінде қанша байт мәліметтерді өңдей алатынын көрсетеді.
Процессордің такт жиілігі жоғары болса, ол көп коммандаларды орындайды, және өнімділігі сонша жоғары болады.
Кэш жады размері. Кэш жады процессор мен жедел жад арасында дәнекерлік роль атқарады. Процессорге мәліметтер қажет болғанда ол алдымен кэш жадыға сұраныс жібереді. Егер онда керекті мәліметтер болмаса, жедел жадыға сұраныс жібереді. Жедел жадыдан мәліметтерді қабылдағанда процессор оларды кэш жадыға кіргізеді.
Жады – мәліметтерді, программаларды сақтауға арналған құрлғы.
Ол Ішкі және Сыртқы болып екіге бөлінеді.
CMOS жадысы. CMOS микросх/сы иілгіш және қатты диск, процессо және басқа да аналық платаның құрылғылары туралы мәліметтерді сақтайды. Жүйелік сағат көрсеткіші сонда сақталады.
Енгізу құрылғылары – мәліметтерді сыртқы ортадан комп/ге енгізу үшін қолданады. (Маус, трекбол, пенмаус, джойстик, дигитайзер- графикалық планшет, цифрлік фотокамера, сканер, микрофон, негізгісі пернетақта.)
Шығару құрылғылары – К/ң жұмыс нәтижесін адамға жеткізеді. (Принтер, колонкалар, негізгісі монитор.)
Монитор - басты шығару құрылғысы. Оның параметрлері: типі, размері, бейненің регенирациялау жиілілігі, қорғаныс классы.
Процессордың машиналық коды.
Процессорге шиналары арқылы арқылы келетін коммандалар негізінде электр сигналдар болып табылады. Бірақ оларды сандар ретінде, яғни нольдер мен бірлер жиыны ретінде қарастыруға болады. Әр-түрлі коммандаларға әр-түрлі сандар сәйкес келеді. Сондықтан программа өзі сандар тізбегін ұсынады. Ол машиналық код деп аталады.
Алгоритмді компьютерге түсінікті түрде ұсынатын тіл – программалау тілдері.
Программалау тілдерінің деңгейлері:
Ең төменгі деңгей. Машиналық кодқа ұқсас тіл. Оған Ассемблер тілі жатады.
Жоғары деңгей. Компьютерге қарағанда адамға түсінікті тіл. Оған Бейсик (Basic), Паскаль (Pascal), Си (С), Ява (Java) тілдері жатады.
Интернетке арналған программалау тілдері: оларды скрипт тілдер деп атайды.
Модульдік программалау (Алгоритмдік). Оның негізгі идеясы: Программаны бір немесе бірнеше әрекеттерді орындайтын модульдерге бөліп тастау.
Құрылымдық программалау. Ішкі программалар – керекті әрекеттерді орындайтын және программа кодының басқа бөліктерінен тәуелсіз операторлар жиыны.
5. Объектілік программалау.
80 жылдардыњ басында программалауда объект ±ѓымында негізделген жања баѓыт пайда болды.
Программалау тілдерінде объект ұғымы – оның қасиеттерінің, өңдеу әдістерінің және объектінің қасиеттерін өзгертетін оқиғалардың жиыны.
Объектілердің құрылымы ұқсас бола алады. Олардың айырмашылығы тек қасиеттерінің мәндерінде. Осындай кезде программа құрылымының жаңа типі жасалады. Ол класс деп аталады. Объектілік программалау үш концепцияға негізделген – инкапсуляция, полиморфизм, ұқсастық (наследование).
Қолданылған әдебиеттер [13-16], [18], [25-26], [28]
Тақырып 3 Операциялық жүйе ұғымы. Windows операциялық жүйесі. Файлдық құрылым.
Операциялық жүйелер – компьютерді басқаратын және қолданбалы программалармен байланыстыратын программа. Дербес компьютерлерде кең тараған операциялық жүйелерге MS DOS, WINDOWS, OS/2,UNIX, LINUX.
WINDOWS, OS/2,UNIX – көп есепті жүйелер болып саналады. Көп есептілік –бір компьютерде бір уақытта қатарласа бірнеше есепті шығару мүмкіндігі немесе бірнеше әрекеттің қатар атқаралып жатуы. MS DOS- бір есепті жүйелер болып саналады.
Утилиттер – белгілі бір қосымша қызмет атқаруға керекті программалар тобы.
Сервистік программалар -әрбір адамның операциялық жүемен жұмыс істеуін жеңілдететін программалар тобы.
ОС-тың екі негізгі қызметі:
барлық қолданбалы және жүйелік программалардың жұмысын, оларды бір – бірімен және аппараттық жабдықтармен байланыстыра отырып, қамтамасыз ету;
әрбір адамға ЭЕМ-ді жалпы басқару мүмкіншілігін беру.
Файл атына тіркеліп тұратын оның заты немесе типі онда сақталатын информацияның тегіне, мазмұна, түріне қарап беріледі
.ASM-ассамеблер тілінде жазылған программа
.BAK-негізгі файлға зақым келген жағдайларда қолданатын резерв файл
.BAS –BASIC тілінді жазылған программа түріндегі файл
.BAT-дестелі түрінде өңдеуге арналған командалық файл
.COM-тәуелсіз орындалатын командалық файл
.DAT-берілген мәліметтер файл
.DOC-өңдеуге арналған текст файл
.EXE-ОС басқаруымен жұмыс істейтін, бірден орындалатын файл
.Pas-Паскаль тілінде жазылған программалық файл
.txt- Текстік файл
Кез келген программа немесе документ дискiге файл т‰рiнде жазылады.
Файл дегенiмiз - дискiнiњ белгiлi бiр атпен аталѓан бµлiгi.
Мысал: spravka.txt; pole.exe; autoxec.bat; abc.doc. Н‰ктеге дейiнгi жазу файлдыњ аты, ал н‰ктеден кейiнгi жазу – расширениесi деп аталады.
Файлдыњ аты латын алфавитiнде, 8-символдан артыќ болмау керек. Расширение ‰ш символдан т±рады, ол файлдыњ типiн бiлдiредi.
Қолданылған әдебиеттер [13-16], [18], [25-26], [28]
Тақырып 4 Мәтіндік редактор. MS Word мәтіндік редакторы
Достарыңызбен бөлісу: |
