Уланудың жіктелуі және интоксикация белгілері

Тұрмыстық улану күнделікті өмірде жиі кездеседі (жанған газбен улану, т.б.). Азық-түліктен улану тұрып қалған тағам түрлерін, балықты, етті, улы саңырауқұлақтарды, бұзылған консервілерді пайдаланғанда болуы мүмкін. Медициналық улану – дәрілік заттардың әсерінен, дәрілік заттарды шамадан тыс көп пайдаланғанда, сырқаттың дәрілік заттарға аса сезімтал бола тұра өздігінен ем алған кездерінде орын алады. Кәсіптік уланулар ағзаға әртүрлі шикізаттың, өндірістегі аралық және соңғы өнімдер мен қалдықтардың әсер етуі, бекітілген қауіпсіздік ережелерінің бұзылуы кездерінде орын алады.

Удың әсері қанға түскенде, одан әрі тыныс алу кезінде күшті болады. Тері астынан енген, теріге тиген удың әсері баяу болады. Салмағы аз адамдардың улануы тез әрі күшті жүреді. Улану деңгейі сондай-ақ организмнің жағдайына, оның уға сезімталдығына байланысты.

Улану кезінде алғашқы көмек көрсету принциптері:

• 
  Ағзадан уды шығару;
  
• 
  Уды залалсыздандыру;
  
• 
  Организмнің негізгі функцияларын қалыптастыру;
  
• 
  Симптомдық көмек көрсету.
  

Перкутанды улануда теріні ағын сумен жуады (егер күкірт қышқылымен уланса жумайды, май жағып қояды), уды залалсыздандырып, дереу ауруханаға жеткізеді.

Ингаляциялық улану кезінде зардап шегушіні желді ауаға шығарып, реанимациялық көмек көрсетеді, «Жедел жәрдем» шақырады.