Øàðóàøûëûқ ñóáúåêòiëåðäiң òàáûñûíàí àëûíàòûí ñàëûқòûң îðòàøà äåңãåéi 35% àñïàó êåðåê (Ëàôôåð қèñûғû), îäàí àññà өíäiðiñòiң ñòàãíàöèÿñûíà æәíå îíûң òөìåíäåóiíå әêåëåäi.
Îñûëàéøà жанама салықтарыí 25% - êå òөìåíäåòêåí êåçäå ñàëûқ àóûðòïàëûғû 35% òөìåíäåéäi. Áұë æàғäàéäà қàéòà өíäiðó öèêëi áұçûëìàéäû, èííîâàöèÿëûқ қûçìåò æүçåãå àñûðûëàäû. Жанама ñàëûқтарûíûң ñòàâêàñûí әði қàðàé 24% òөìåíäåòêåí êåçäå òåê қàíà ñàëûқ òөëåóøiëåðäiң ìүääåëåðií êөçäåéäi. өéòêåíi áұë æàғäàéäà áþäæåòòiң êiðiñ áàçàñû àçàÿäû.
Кîðïîðàöèÿëûқ òàáûñ ñàëûғûíûң ñòàâêàñû ìåí өíäiðiñòiң өñó қàðқûíû àðàñûíäàғû òәóåëäiëiê өòå êүðäåëi. өéòêåíi өíäiðiñ äèíàìèêàñûíà ñàëûқòàðìåí қàòàð êөïòåãåí ôàêòîðëàð әñåð åòåäi: äүíèåæүçiëiê æәíå iøêi êîíúþêòóðà, ñàÿñè æàғäàé, øàðóàøûëûқ çàңíàìà, áàғàëàð. Êәñiïîðûíäàð ñàíûíûң өñó қàðқûíûíûң жанама салықтарыíûң ñòàâêàñûíà òәóåëäiëiãií êåëåñi ôîðìóëà áîéûíøà àíûқòàóғà áîëàäû/30,áåò21/:
Ó 1,76166- 0,62936 * Íï
Íï- жанама салықтарыíûң ñòàâêàñû
Ýêîíîìèêàëûқ òұðғûäàí êәñiïîðûíäàð ñàíûíûң өñóiíiң òîқòàóûíà әñåð åòåòií жанама салықтарыíûң ìàêñèìàëäû ñòàâêàñûí àíûқòàó қàæåò. Îë үøií (1) ôîðìóëàíû áiðãå òåңåñòiðó êåðåê/30/:
1,76166-0,2936* Íï 1
Ñ25,9421
Åãåð Íï – 26 äåï àëñàқ (1,76166-0,02936*26)1.
Åñåïòåó êөðñåòêåíäåé ñàëûқ ñòàâêàñû 25% àñқàí êåçäå êәñiïîðûíäàðäûң ñàíû àçàÿ áàñòàéäû. Îñûëàéøà 25%- жанама салықтарыíûң åң ìàêñèìàëäû ñòàâêàñû áîëó êåðåê.
өíäiðiñòi äàìûòó үøií ìåìëåêåò, қàðæû ðåñóðñòàðäû ïàäàëàíó áөëiìiíäå êәñiïîðûííûң қûçìåòií ûíòàëàíäûðó êåðåê.
ҚҚÑ áþäæåòòiң òұðàқòû êiðiñ êөçi ìåí қàòàð, êåéáið ûíòàëàíäûðóøû қûçìåòòåð àòқàðàäû.Ñîíûìåí қàòàð ҚҚÑ òàóàð ñұðàíûñûí ðåòòåóäå ìàңûçäû ðîëü àòқàðàäû.
Áiçäiң åñåïòåóiìiç áîéûíøà ñàëûқ ñàëûíàòûí òàáûñòû àíûқòàóäà, қàçiðãi әäiñêå қàðàғàíäà(ÆÆÒ ìåí øåãåðiìäåð àðàñûíäàғû àéûðìà), æàңà әäiñ òèiìäiðåê áîëàð åäi(ÆÆÒ ìåí ҚҚÑ àðàñûíäàғû àéûðìà). Áұë әäiñòi қîëäàíó áàðûñûíäà ñàëûқ ñàëûíàòûí òàáûñ өñiï, ñәéêåñiíøå жанама салықтары äà өñåäi. Îíû òөìåíäåãi åñåïòåóëåð àðқûëû äәëåëäåóãå áîëàäû.
Êåñòå 3.4
Ñàëûқ ñàëó ìåõàíèçìií ñàëûñòûðó ÀҚ “Ñèëèêàò”
(жанама салықтары - 30%)
Êөðñåòêiøòåð
|
Қàçiðãi әäiñ (ìûң òã.)
|
Æàңà әäiñ (ìûң òã.)
|
өòêiçó áîéûíøà àéíàëûì (ҚҚÑ åñåïòåìåãåíäå)
Òүçåòiëãåí ÆÆÒ
Øåãåðiìäåð
ҚҚÑ ïåí ÊÒÑ- íàí áàñқà ñàëûқòàð
ҚҚÑ 15% б-ша
Åñåïêå àëûíғàí ҚҚÑ
Áþäæåòêå òөëåíåòií ҚҚÑ
Ñàëûқ ñàëûíàòûí òàáûñ
Кîðïîðàöèÿëûқ òàáûñ ñàëûғû
Òàçà òàáûñ
Áþäæåòêå òөëåíåòií ñàëûқòàð ñîìàñû
11. Ñàëûқ àóûðòïàëûғû
|
384000
539800
304650,5
17869,5
61440
43028
18412
235149,5
70545
164604,5
106826,5
100
39,35%
|
384000
539800
304650,5
17869,5
37623,9
43028
5404
534396
160318,8
374077,2
183592,3
171,8
32,9
|
Êåñòå êөðñåòêiøòåði ÀҚ ñèëèêàò ìәëiìåòòåði íåãiçiíäå
1,Қàçiðãi әäiñ áîéûíøà
ҚҚÑ ñîìàñû: 384000*0,1661440 ìûң òã.
Åñåïêå àëûíғàí ҚҚÑ 43028 ìûң òã.
Áþäæåòêå òөëåíåòií ҚҚÑ: 61440-4302818412 ìûң òã.
Ñàëûқ ñàëûíàòûí òàáûñ : 539800-304650,5235149,5 ìûң òã.
Жанама салықтары: 235149,5* 0,3070545 ìûң òã.
Òàçà òàáûñ: 235149,5-70545164604,5
Áþäæåòêå òөëåíåòií ñàëûқòàð ñîìàñû:
17869,5+18412+70545106826,5
Ñàëûқ àóûðòïàëûғû:
(106826,5/(164604,5+106826,5))*100%39,35%
2. Æàңà әäiñ áîéûíøà
ҚҚÑ ñîìàñû: (539800-304650,5)*0,1637623,9 ìûң òã.
Åñåïêå àëûíғàí ҚҚÑ: 43028 ìûң òã.
Áþäæåòêå òөëåíåòií ҚҚÑ: 37623,9-430285404 ìûң òã.
Ñàëûқ ñàëûíàòûí òàáûñ: 539800-5404 534396 ìûң òã.
Жанама салықтары 30% ñòàâêà áîéûíøà:
534396*0,30160318,8 ìûң òã.
Òàçà òàáûñ: 534396- 160318,8 374077,2 ìûң òã.
Áþäæåòêå òөëåíåòií ñàëûқòàð ñîìàñû:
17869,5+5404+160318,8 183592,3 ìûң òã.
Ñàëûқ àóûðòïàëûғû:
(183592,3/(374077,2+183592,3))*100% 32,9%
Æîғàðûäàғû åêi әäiñòi òàëäàé îòûðûï êåëåñiíi àéòóғà áîëàäû:
Áþäæåòêå òөëåíåòií ҚҚÑ ñîìàñû 18412 ìûң òåңãåäåí 5404 ìûң òåңãåãå íåìåñå 70,6% òөìåíäåäi
Ñàëûқ ñàëûíàòûí òàáûñ 235149,5 ìûң òåңãåäåí 534396 ìûң òåңãåãå өñòi (127%)
Òàçà òàáûñ 164604,5 ìûң òåңãåäåí 374077,2 ìûң òåңãåãå íåìåñå 127,2% өñòi
Áþäæåòêå òөëåíåòií ñàëûқòàð ñîìàñû 76755,8 ìûң òåңãåãå íåìåñå 71,8% өñòi
Îñûëàéøà ìåìëåêåò ïåí ñàëûқ òөëåóøiëåðäiң ìүääåëåðiíiң òåңãåðiìiíå қîë æåòêiçóãå áîëàäû(ñàëûқ àóûðòïàëûғû òөìåíäåãåí êåçäå áþäæåò òүñiìäåði өñåäi).
Ýêîíîìèêàëûқ äàìóäûң ұçàқ ìåðçiìäi ïåðñïåêòèâàғà áàғûòòàëóû, èìïîðòàëìàñòûðó, õàëûқ òұòûíàòûí òàóàðëàðäû өíäiðó áîéûíøà áәñåêåãå òөòåï áåðå àëàòûí êåøåíäi құðó, èíôðàñòðóêòóðàëûқ ñàëàëàðäû äàìûòó ìәñåëåëåðií øåøóäi êөçäåéäi. Îñûғàí áàéëàíûñòû өíäiðiñêå ñàëûқ àóûðòïàøûëûғûí àçàéòó, ýêîíîìèêàíûң áàðëûқ ñàëàëàðûíûң òұðàқòû äàìóûíûң íåãiçií қàëàéäû.
Ұñûíûëғàí ҚҚÑ-òi åñåïòåó әäiñi қîñûëғàí құí ñàëûғûíûң ұғûìûí àøàäû. Ñîíûìåí қàòàð қîñûëғàí құí ñàëûғûí òөìåíäåòó, ñәéêåñiíøå òàóàðëàðäûң құíûí òөìåíäåòiï, ñàòó êөëåìiíå æәíå òұòûíó ñұðàíûñûíà әñåðií òèãiçåäi. ҚҚÑ - òi åñåïòåóäå æәíå ñàëûқ ñàëûíàòûí òàáûñòû àíûқòàóäà қîéûëàòûí áàñòû òàëàï, áþäæåòòiң êiðiñ áàçàñûíûң құðûëûìûíäà үëêåí үëåñií òiêåëåé ñàëûқòàð құðó êåðåê. өéòêåíi îëàðғà êәñiïîðûíäàðäûң òàáûñòàðûí ðåòòåó ðîëi æүêòåëãåí.
Êәñiïîðûííûң ïàéäàñûíà ñàëûқ àóûðòïàøûëûқòû àçàéòó ұçàқ ìåðçiìäi ïåðñïåêòèâàäà өíäiðiñòiң äàìóûí ûíòàëàíäûðàäû. Қàðæûëàðäûң үëêåí áөëiãi êәñiïîðûííûң èåëiãiíäå қàëûï, өíäiðiñ êөëåìií àðòòûðûï, қûçìåò êөðñåòó сôåðàñûí êåңåéòóãå ìүìêiíäiê áåðåäi. Ñәéêåñiíøå ñàëûқ ñàëûíàòûí áàçà өñiï, æұìûññûçäûқ äåңãåéi òөìåíäåï, ýêîíîìèêàëûқ өñó áàéқàëàäû.
Æîғàðûäà àéòûëғàíäàðäû қîðòûíäûëàé êåëå ìûíàíû àéòà êåòóãå áîëàäû. ҚҚÑ ñòàâêàñûí 16% òөìåíäåòó өíäiðiñòiң äàìóûíà àéòàðëûқòàé әñåðií òèãiçå àëìàäû, өéòêåíi ñàëûқ àóûðòïàøûëûғû àç ìөëøåðäå òөìåíäåéäi. Òåê қàíà жанама салықтарыíûң ñòàâêàñûí 30%-äàí 25%-ғà òөìåíäåòêåíäå
Достарыңызбен бөлісу: |