Хазірет айша

жүктеу 2,44 Mb.

Pdf просмотр

бет	119/152
Дата	19.01.2023
өлшемі	2,44 Mb.
	#40969

1 ... 115 116 117 118 119 120 121 122 ... 152

Айша

Барша мұсылманның ардақты анасы
−
хазірет Айша
360
анамызға барып, мәселенің мәнісін сұрағанды жөн
санайтын
579
.
Байқағанымыздай, фиқһты білу үкім берудің
негізгі себептерінің бірі деуге болады. мұны ғылыми
тілде «иллет» деп атайды. Бұл дегеніміз, үкім бер-
генде алла тағаланың негізгі мақсатын назарға алу
дегенді білдіреді. Құранда немесе хадисте кез-келген
бір мәселені анық түсіндірмеген кезде бұл тек өз
білігіне қарай салыстыра отырып үкім беру ісінде
анамыздың басқа сахабалардан ілгері тұратыны
айқын. Жоғарыда айтып өткеніміздей, ол кісі көптеген
мәселені алла расулынан сұрап, қанағаттанарлықтай
жауап алған, болмаса сол кісінің іс-әрекетін көзбен
көрген. Құрбандық етінің үш күннен көп сақталуы
580
,
жұма намазына барарда ғұсыл алу
581
, намаз оқуда
мәкрүһ
уақыттардың
белгіленуі
582
,
намазды
науқастың отырып оқуы
583
және ихрамдағы кісінің
жабық аяқ киім киюі
584
сияқты мәселелерде алла ра-
сулынан көргеніне сүйеніп, қате түсінікке жол бермей
дереу түзетіп, түсіндіріп отырған. Күйеуі қайтыс
болған жүкті әйелдің босанған сәттен бастап тұрмыс
құра алатынын айтқан анамыз баласының туылуы
579
Тирмизи, мәнақиб 63 (3883), нәсәи, Зинәт 90 (5306), Хаким,
мүстадрак 4\12 (6736), Ибн сағд, Табақат 2\375
580
Қараңыз: мүслим, Әдахи 24, 28 (1969, 1970, 1971), Ибн мажә,
Әдахи 16 (3159), ахмад ибн Ханбал, мүснад 6\102 (24751)
581
Бұхари, Жұма 13 (860), мүслим, Жұма 6 (847), Ибн Хиббан, сахих
4\38 (1237)
582
мүслим, салат 295 (833), ахмад ибн Ханбал, мүснад 6\255 (26227),
нәсәи, мәуәқид 36 (573)
583
Бұхари, Таксиру салат 20 (1068), мүслим, салат 111 (731, 732), Әбу
Дәуіт, салат 179 (953), Тирмизи, салат 275 (374)
584
Әбу Дәуіт,мәнәсик, 32 (1831), ахмад ибн Ханбал, мүснад 6\35
(24113), Бәйхақи, сүнән 5\52 (8858, 8859)

Айша - ғылымның қайнар бұлағы
361
арқылы ол әйелдің күту мерзімінің (идда) біткенін
білдірген. себебі пайғамбарымыз (саллаллаһу аләйһи
уә сәлләм) күйеуі өлгеннен кейін босанған сүбәя әл-
Әсләмияның күту мерзімі толмай тұрмысқа шығуына
рұқсат берген
585
.
ақшам намазының парызы неліктен үш рәкат
екенін түсіндіру үшін
«Өйткені, ол – күндіздің үтірі»
586
деген анамыз, таң намазының неліктен екі рәкат
болғандығын да оның қырағатының ұзақтығына
қарап санның емес, сапасының негізге алынғанын
білдіреді
587
. Қажылық парыздарының материалдық
жағына аса мән беріп, қадалып қалмау керектігін
ескерткен айша анамыз Қағбаны тауап ету, сафа мен
мәруа арасында жүру және шайтанға тас лақтыру
сияқты әрекеттердің алланы зікір ету үшін себептер
ретінде түсіндірген
588
. Бұған қоса, ол абтахта айтылған
мухассаб жазығына соғудың қажылыққа тән міндет
еместігін айтқан. Ол жазық жүруге ең ыңғайлы жол
болғандықтан, сол жермен жүретіндіктерін айтады
589
.
Қағбаға қатар орналасқан жарты ай бейнесіндегі
Хатимның Қағбаның ішіне тән болып саналуы
туралы «Оны Қағбаға неге кіргізбеді?» деп сұраған.
Пайғамбарымыз оған былай деп жауап берген:
585
мүслим, Талақ 36 (1480), Тирмизи, никах 37 (1195), Әбу Дәуіт,
Талақ 39 (2284), нәсәи, никах 21 (3244)
586
ахмад ибн Ханбал, мүснад 6\241 (26084), Ибн Хиббан, сахих
6\447 (2738)
587
Қараңыз: ахмад ибн Ханбал, мүснад 6\241 (26084)
588
Қараңыз: Әбу Дәуіт, мәнәсик 51 (1888), Тирмизи, саум 64 (902),
ахмад ибн Ханбал, мүснад 6\64 (24396), Дарими, мәнәсик 36 (1853)
589
Қараңыз: Бұхари, Хажж 146 (1676), мүслим, Хажж 339 (1311)

жүктеу 2,44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 115 116 117 118 119 120 121 122 ... 152