Г. И. Сал­ға­раева Ж. Б. Ба­заева А. С. Ма­ха­но­ва

66
кешеніне біріктірілген, әртүрлі 3D панорамалар жиынтығы. 
Мұндай турлар музыкамен, кадрдан тыс дыбыспен, видеоролик-
термен, жазбалармен және т.б. толықтырылуы мүмкін.
3D турларды жасау үш кезеңде өтеді:
• объектіні суретке түсіру, бірнеше суреттер алу;
• суреттерді өңдеу;
• виртуалды турды жинау.
Фототүсірілім. 
Жоғары сапалы панорамалар жасау үшін 
мына ережелерді сақтаған жөн: 
• камераны таңдалған диафрагма бойында сериядағы барлық 
кадрлар фокуста (камера, түсірілетін шеңбердің дәл орта-
сында тұрғаны жақсы) болатындай етіп орнату қажет; 
• желімденетін суреттердің жиынтығын, болашақ сфералық 
панорама тігістерінің орындары бір түсті орындарда (мыса-
лы, үй объектілері жағдайында монолитті қабырғаларда) 
түсіру керек;
• штатив басы кеңістікте камераны қатаң орнықтыруға 
арналған деңгейлермен жабдықталуы тиіс;
• барлық үш сурет үшін камераны көлденең және тігінен 
бағытта жазықтықтағы синхронизациясын жүргізу қажет – 
камераны туралау деңгейлер көмегімен жүзеге асырылады; 
• камераның айналмалы бұрылу бұрыштары 120°-қа тең
болуы тиіс, ол бұрылыс шкаласымен реттеледі.
Өңдеу.
Бастапқы суреттерді бірыңғай фотопанорамаға бірік-
тіреді (бұрыштары бірдей проекцияға), онымен параллельді 
түрде жөндеулер жүргізіліп, түске коррекция жасалып оты-
рады. Фотосуреттерді қолмен немесе арнайы желімдегіш-
программалар көмегімен желімдеуге болады. Кейде проек-
цияны алтыбұрышты текшеге өзгертеді және әрі қарай 3D 
панораманың қажетті форматына түрлендіреді (Flash, HTML5 
және т.б.). Сонымен қатар осы кезеңде белсенді аймақтарды 
белгілейді, графиканы, жазбаларды, дыбыс және т.б. элемент-
терді таңдап, қосады. 
Турды жинау.
Жеке фотопанорамалар бір-бірімен, бір пано-
ра мадан екінші панорамаға өтуге және объектілер туралы 
қосымша ақпаратты беруге жауап беретін белсенді аймақтар 
(фотопанорамадағы арнайы облыстар) көмегімен, бірқалыпты 
ауысулармен байланысады. Белсенді аймақтар технология-
сы панораманың жеке бөліктеріне: интерьер бөлшектеріне, 
сауда орталықтарындағы жаңа тауарларға, қызықты сәулет 

67
ескерт кіштеріне, көрмедегі нақты бір стендке және виртуалды 
қолданушының назарын аудару қажет кез келген ақпаратқа 
көңіл бөлуге мүмкіндік береді. 3D турға қолданушының 
орналасқан жерін көрсетіп тұратын навигаторды да қосуға бо-
лады. Орын ауыстыру нүктелері жоспарлы немесе автоматты 
түрде орындалуы мүмкін. 
Дайын жұмысты қарау үшін, панорамалар қандай форматта 
жасалғанына байланысты Интернет шолушылар қолданылады. 
Әдетте, ол Java-скрипті қолдайтын немесе flash-ойнатқышы 
бар стандартты Интернет шолушы болуы мүмкін. 
3D тур лар көптеген са ла ла рда қолданылады:

жүктеу 11,82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: