8
1.2 кесте
Кірістері
Шығыстары
3
2
1
0
1
0
0
0
0
1
0
0
0
0
1
х
0
1
0
1
x
х
1
0
1
х
x
х
1
1
Триггер
Триггер – екі тұрақты қалпы бар электрондық схемасы. Бір тұрақты қалыптан
екіншісіне ауысу секірмелі түрде басқару сигналдарының әсерінен жүзеге асады. Сондай-
ақ секірмелі түрде триггер шығысындағы кернеудің деңгейі өзгереді.
Триггерлер регистрлерді, санауыштарды және сақтау функциясы бар басқа
элементтерді құрастыру үшін негіз боп қызмет етеді.
Кез келген триггердің басты бөлігі есте сақтау ұяшығы болып табылады. «ЖӘНЕ-
ЕМЕС» элементтерінен құрастырылған есте сақтау ұяшығының (ЕСҰ) схемасы 1.5
суретте келтірілген.
1.5 сурет «ЖӘНЕ-ЕМЕС» элементтерінен құрастырылған есте сақтау ұяшығы
S (Set) кіріс сигналы ЕСҰ «1» (
1
Q
,
0
Q
) қалпына орнату үшін қызмет етеді. R
(Reset) белгісі ЕСҰ «0» (
0
Q
,
1
Q
) қалпына орнатады. Олар үшін белсенді мәндер
болып төменгі деңгейлі сигнал болып табылады.
ЕСҰ кірісіне S=0, R=1 белгілері берілген болсын. Сонда ЕСҰ кез келген бастапқы
қалпында 1-ші элементінің шығысында жоғары деңгейлі кернеу орнатылады. 2-ші
элементтің кірісіне Q және R мәндері келетіндіктен, оның шығысында төменгі деңгейлі
сигнал болады. Осылайша ЕСҰ «1» қалпына келеді.
Осыған ұқсас, S=1, R=0 ЕСҰ,
0
Q
,
1
Q
, яғни «0» қалпына өтеді.
Егер S=1, R=1, онда ЕСҰ қалпы оның алдындағы қалпымен анықталады. Егер ЕСҰ
«1» қалпында болған болса, онда
0
Q
белгісі, 1-ші элементтің кірісіне барып, оның
шығысындағы
1
Q
қалпын растайды. 2-ші элементтің кірісіне тек жоғарғы деңгейдегі
белгі ғана келеді. Сондықтан оның шығысы Q=0 қалпында болады, яғни, өзгермейді. Егер
ЕСҰ «0» қалпында болса, онда Q=0 белгі, 2-ші элементтің кірісіне келіп, оның
шығысындағы
1
Q
қалпын растайды. Өз кезегінде, 1-ші элементтің шығысы да өзгеріссіз
қалады. Осылайша бұл кіріс белгілерінің комбинациясы сақтау режиміне сәйкес келеді.
8
1.2 кесте
Кірістері
Шығыстары
3
2
1
0
1
0
0
0
0
1
0
0
0
0
1
х
0
1
0
1
x
х
1
0
1
х
x
х
1
1
Триггер
Триггер – екі тұрақты қалпы бар электрондық схемасы. Бір тұрақты қалыптан
екіншісіне ауысу секірмелі түрде басқару сигналдарының әсерінен жүзеге асады. Сондай-
ақ секірмелі түрде триггер шығысындағы кернеудің деңгейі өзгереді.
Триггерлер регистрлерді, санауыштарды және сақтау функциясы бар басқа
элементтерді құрастыру үшін негіз боп қызмет етеді.
Кез келген триггердің басты бөлігі есте сақтау ұяшығы болып табылады. «ЖӘНЕ-
ЕМЕС» элементтерінен құрастырылған есте сақтау ұяшығының (ЕСҰ) схемасы 1.5
суретте келтірілген.
1.5 сурет «ЖӘНЕ-ЕМЕС» элементтерінен құрастырылған есте сақтау ұяшығы
S (Set) кіріс сигналы ЕСҰ «1» (
1
Q
,
0
Q
) қалпына орнату үшін қызмет етеді. R
(Reset) белгісі ЕСҰ «0» (
0
Q
,
1
Q
) қалпына орнатады. Олар үшін белсенді мәндер
болып төменгі деңгейлі сигнал болып табылады.
ЕСҰ кірісіне S=0, R=1 белгілері берілген болсын. Сонда ЕСҰ кез келген бастапқы
қалпында 1-ші элементінің шығысында жоғары деңгейлі кернеу орнатылады. 2-ші
элементтің кірісіне Q және R мәндері келетіндіктен, оның шығысында төменгі деңгейлі
сигнал болады. Осылайша ЕСҰ «1» қалпына келеді.
Осыған ұқсас, S=1, R=0 ЕСҰ,
0
Q
,
1
Q
, яғни «0» қалпына өтеді.
Егер S=1, R=1, онда ЕСҰ қалпы оның алдындағы қалпымен анықталады. Егер ЕСҰ
«1» қалпында болған болса, онда
0
Q
белгісі, 1-ші элементтің кірісіне барып, оның
шығысындағы
1
Q
қалпын растайды. 2-ші элементтің кірісіне тек жоғарғы деңгейдегі
белгі ғана келеді. Сондықтан оның шығысы Q=0 қалпында болады, яғни, өзгермейді. Егер
ЕСҰ «0» қалпында болса, онда Q=0 белгі, 2-ші элементтің кірісіне келіп, оның
шығысындағы
1
Q
қалпын растайды. Өз кезегінде, 1-ші элементтің шығысы да өзгеріссіз
қалады. Осылайша бұл кіріс белгілерінің комбинациясы сақтау режиміне сәйкес келеді.
8
1.2 кесте
Кірістері
Шығыстары
3
2
1
0
1
0
0
0
0
1
0
0
0
0
1
х
0
1
0
1
x
х
1
0
1
х
x
х
1
1
Триггер
Триггер – екі тұрақты қалпы бар электрондық схемасы. Бір тұрақты қалыптан
екіншісіне ауысу секірмелі түрде басқару сигналдарының әсерінен жүзеге асады. Сондай-
ақ секірмелі түрде триггер шығысындағы кернеудің деңгейі өзгереді.
Триггерлер регистрлерді, санауыштарды және сақтау функциясы бар басқа
элементтерді құрастыру үшін негіз боп қызмет етеді.
Кез келген триггердің басты бөлігі есте сақтау ұяшығы болып табылады. «ЖӘНЕ-
ЕМЕС» элементтерінен құрастырылған есте сақтау ұяшығының (ЕСҰ) схемасы 1.5
суретте келтірілген.
1.5 сурет «ЖӘНЕ-ЕМЕС» элементтерінен құрастырылған есте сақтау ұяшығы
S (Set) кіріс сигналы ЕСҰ «1» (
1
Q
,
0
Q
) қалпына орнату үшін қызмет етеді. R
(Reset) белгісі ЕСҰ «0» (
0
Q
,
1
Q
) қалпына орнатады. Олар үшін белсенді мәндер
болып төменгі деңгейлі сигнал болып табылады.
ЕСҰ кірісіне S=0, R=1 белгілері берілген болсын. Сонда ЕСҰ кез келген бастапқы
қалпында 1-ші элементінің шығысында жоғары деңгейлі кернеу орнатылады. 2-ші
элементтің кірісіне Q және R мәндері келетіндіктен, оның шығысында төменгі деңгейлі
сигнал болады. Осылайша ЕСҰ «1» қалпына келеді.
Осыған ұқсас, S=1, R=0 ЕСҰ,
0
Q
,
1
Q
, яғни «0» қалпына өтеді.
Егер S=1, R=1, онда ЕСҰ қалпы оның алдындағы қалпымен анықталады. Егер ЕСҰ
«1» қалпында болған болса, онда
0
Q
белгісі, 1-ші элементтің кірісіне барып, оның
шығысындағы
1
Q
қалпын растайды. 2-ші элементтің кірісіне тек жоғарғы деңгейдегі
белгі ғана келеді. Сондықтан оның шығысы Q=0 қалпында болады, яғни, өзгермейді. Егер
ЕСҰ «0» қалпында болса, онда Q=0 белгі, 2-ші элементтің кірісіне келіп, оның
шығысындағы
1
Q
қалпын растайды. Өз кезегінде, 1-ші элементтің шығысы да өзгеріссіз
қалады. Осылайша бұл кіріс белгілерінің комбинациясы сақтау режиміне сәйкес келеді.
