Э. В. Фуфаев, Л. И. Фуфаева

жүктеу 23,02 Mb.

Pdf просмотр

бет	96/204
Дата	09.01.2022
өлшемі	23,02 Mb.
	#31801

1 ... 92 93 94 95 96 97 98 99 ... 204

Фуфаев Қолданбалы бағдарламалар пакеті. Оқу құралы

Қаржылық-экономикалық есептеулердің моделдері мен əдістері

1 2   Т а р а у

EXCEL ОРТАСЫНДА ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТЕУЛЕР
ТЕХНОЛОГИЯСЫ

12.1.
Қаржылық-экономикалық есептеулердің моделдері
мен əдістері

Excel-де бар қаржылық функцияларға толығымен сəйкес келетін,
кейбір  түсініктерді,  анықтамаларды  жəне  классикалық  қаржылық-
экономикалық есептеулерде қолданылатын əдістерді қарастырайық.
Сандық қаржылық талдау қаржылық көрсеткіштерін есептеудің
сəйкестендірілген модельдер мен əдістерді қолдануды қажет етеді.
Қаржылық есептеудің
базалық əдістеріне
жатады:
•

төлемдерді  өсіру  немесе  дисконттаумен  байланысты  негізгі
операциялар  болып  табылатын  қарапайым  жəне  күрделі  пайызды
анықтау;
•

қаржылық  ренталарының  əр  түрлеріне  қатысты  төлем  ретін
(ағымын) есептеу.
Қаржылық есептеулердің
қолданбалы əдістері
:
•

қаржылық-кредиттік операциялардың тиімділігін бағалау жəне
жоспарлау;
•

сақтау аннуитеттерін есептеу;
•

ұзақ мерзімді берешекті өтеуді жоспарлау;
•

ипотекалық  қарызды  жəне  тұтынушылық  кредиттерді  өтеуді
жоспарлау;
•

құнды қағаздар бойынша қаржылық есептеулер;
•

лизингтік,
факторингтік
жəне
форфейтингтік
банктік
операциялар;
•

инвестициялық жобаларды жоспарлау жəне жəне т.б.
Ақшаның  уақытша  құндылығы    барлық    қаржылық
есептеулердің  ерекшелігі  болып  табылады,  яғни  уақыттың  əр  түрлі
моменттерінде ақшаның  құны бірдей емес принципі.  Бүгін  алынған
соманың құны,  келешекте алынатын  оның  эквивалентіне қарағанда,
көбірек  екен  деп  болжамданады,  яғни  жоспарланатын  кірістердің
құны  ағымдағы  кірістерге  қарағанда  төмен  болады.  Абсолютті  мəні
бойынша бірдей сомалардың тең емес құндылығы сонымен қатар əр
түрлі  периодта  инвестицияланған  бірдей  ақша  сомалары  келешекте
əр түрлі кірістерді əкелетінімен байланысты.
Қаржылық есептеулердің негізгі түсініктері:
•

пайыз
— қарызға оның кез келген түрінде берілетін, ақшадан
абсолютті табыс;

144

Жəне
•

пайыздық  мөлшерлеме
—  пайызбен  өлшенетін  немесе  бөлшек
түрінде жазылатын белгіленген уақыт үшін салыстырмалы табыс;
•

санау  периоды
—  пайыздық  мөлшерлемеге  орайланған  уақыт
интервалы;
•

пайызды  капиталдандыру
—саналған  пайызды  негізгі  сомаға
қосу;
•

еселендіру
—  капиталдандыру  нəтижесінде  алғашқы  соманың
өсуі;
•

дисконтирлеу
—  келешекке  қатысты  уақыттың  ертерек
бөлігінде  құндық  мөлшерін  қайта  есептеу  (яғни  еселендіруге  кері
операция).
Қаржылық  есептеулерде  келесі  пайыздық  мөлшерлемелер
ажыратады:
•

пайызды  санау  үшін  базаға  байланысты  —
қарапайым  жəне
күрделі;

•

есептеу  принципі  бойынша  —  өсіру,  яғни
декурсивті,
жəне
есеп, яғни
антисипативті;

•

контракт күшінің бойы мəннің тұрақтылығы –
фиксацияланған
жəне
құбылмалы
,  яғни  базаның  уақытқа  байланысты  өзгеруді  жəне
оған үстемені фиксациялауға байланысты
.

жүктеу 23,02 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 92 93 94 95 96 97 98 99 ... 204