4 Экономикалық тиімділігі
Азотты және фосфорлы тыңайтқыштарды қолданудың экономикалық тиімділігін анықтау үшін тәжірибе нәтижелерін егіс жағдайларынан қарай қайта есептедік. Ол үшін вегетациялық тәжірибеде алынған өнімді келесі тәсілмен ц/га қайта есептедік:
мұндағы
ыдыстың ауданын мына формуламен анықталады:
м2
хлорлы фондағы өнімі:
0,0962 м2 – 8,2 г
10000 м2 – х
г/га
852390,85:1000 = 852,39 кг/га
852,39 : 100 = 8,52 ц/га
Азотты тыңайтқышты қолдану нұсқасындағы фонға қосылған өнім
43,13-8,52 = 34,61
Басқада нұсқалардағы өнімді және оның қосымшаларын осы әдіспен анықтады.
Тыңайтқыштың нормасы кг/га есептелді.
Тәжірибеде 1 кг топыраққа 0,2 га зат немесе 0,43 г мочевина (Co(NH2)2) қосылды. 10 кг топырағы бар ыдысқа кететін мочевинаның мөлшері 4,3 г, ал гектарға шамамен 450 кг, өйткені 10 кг топыраққа немесе 0,0962 м2 мочевина қажет.
кг/га
Жоғарыда көрсетілген әдіспен P2O5 нормасын анықтағанда, 375 кг қос суперфосфатқа тең болады.
Азотты және фосфорлы тыңайтқыштарды қолданудың экономикалық тиімділігін келесі мәліметтерді ескере отырып анықтадық.
1 ц күріш дәнінің сатып алу бағасы – 30000 тенге.
1 т мочевинаның (46% N) құны – 80000 тенге.
1 т қос суперфосфаттың құны – 64500 тенге.
Комбайнердің 1 т күрішті бастыруға төленетін еңбек ақысы – 2500 тенге.
1 т минералды тыңайтқыштарды себу – 450 тенге.
1 т минералды тыңайтқыштарды артып-түсіру жұмыстарына кеткен шығындар – 1500 тенге.
5 км-ге 1 т минералды тыңайтқыштарды тасымалдауға кеткен шығындар – 700 тенге.
Хлорлы тұздылық жағдайында мочевина мен қос суперфосфатты қосудың экономикалық тиімділігіне анықтаудың нәтижелері 10-кестеде келтірілген.
Кесте 11 Хлорлы тұздылық кезінде күрішке минералды тыңайтқыштарды қолданудың экономикалық тиімділігі
Нұсқалар
|
Өнімділігі ц/га
|
Фонға қосымша, ц/га
|
Қосымша өнімнің құны, тг
|
Тыңайтқыштың бағасы, тг
|
Қосымша өнімді жинауға кетекн шығын, тг
|
Тасымалдауға, артуға, шашуға, жинауға кеткен шығындар, тг
|
Жұмсалған барлық шығын, тг
|
Таза пайда, тг
|
Сатып алынуы, тг
|
1.Бақылаушы (тұздалмаған топырақ)
2.0,05 % Cl- топырақ
3.0,05 % Cl- +N топырақ
4.0,05 % Cl- + Р топырақ
5. 0,05 % Cl - + NP топырақ
|
11,18
8,52
43,13
13,57
49,27
|
-
-
34,61
5,05
40,75
|
-
-
115830,0
15150,0
122250,0
|
-
-
3600,0
2419,0
6019,0
|
-
-
3555,3
521,8
420,94
|
-
-
300,0
250,0
550,0
|
-
-
39183,0
7662,0
48168,0
|
-
-
76647,0
7488,0
74082,0
|
-
-
195,0
97,0
153,0
|
Достарыңызбен бөлісу: |