Цифрлық құрылғылар мен микропроцессорлар

Магистратураның 6М071900-«Радиотехника, электроника и телекоммуникациялар» 

мамандығының келесі пəндері бойынша қабылдауемтихандарының сұрақтары 

 

Цифрлық құрылғылар мен микропроцессорлар 

 

1.  D –триггер туралы жалпы түсінік. Шығыстарының мəндері.Төртразрядты асинхронды 

триггердің жұмысы  

 

2.  ЖƏНЕ,  НЕМЕСЕ,  ЕМЕС  базисінде  құрылғыны  синтездеңіз,  екі  кірісінде  (х1,  х2) 

əртүрлі  сигналдар  (тең  емес  мəнді  торап,  екі  модулі  бойынша  сумматор)  əсер  еткен 

жағдайда, сигнал шығысында 1-ге тең болады. 

 

3.  55ИЕ5 универсальды есептегіш. Кірістердің белгіленуі. Жұмыс істеу режимдері. 

 

4.  Үшразрядты суматордың жұмысы. Сұлба.  

 

5.  10 модулі бойынша өздігінен тоқтаушы есептегіш. 

 

6.  К155ИР11 ИС - сың тізбектелген солға ығыстырушы регистр ретінде қолдану. 

 

7.  10 модулі бойынша асинхронды есептегіш. 

 

8.  Есептегіш  туралы  жалпы  түсінік.  Өздігінен  тоқтаушы  есептегіштің  жұмыс  істеу 

принципі.  

 

9.  Екі  дəрежелі  триггерлердің  басқарылуы.  Уақыттық  диаграммасы.  Белгіленуі. 

Жұмысы. 

 

10.  JK-триггер. ГШБ. К555ТВ9 жұмыс істеу режимі. Уақыттық диаграммасы.  

 

11.  Сумматор. Шындық кестесі. Белгіленуі. Азайту операциясын орындауға сумматорды 

қолдану 

 

12.  5 модульі бойынша өздігінен тоқтаушы есептегіш. 

 

13.  Асинхронды жəне синхронды  RS-триггерлері. Оның кірістері, ГШБ, шындық кестесі, 

жұмыс істеу принциптері. 

 

14.  К155ИР11 ИС - сың параллель солға ығыстырушы регистр ретінде қолдану. 

 

15.  Шифратор К555ИВ3. ГШБ. 

 

16.  3 саны артығымен бар код. Грей коды. Жетісегментті код. 

17.  Комбинацияланған  жіне  тізбектелген  логикалық  сұлбалар.  Триггерлердің  басқару 

тəсілдері. D-триггері.Сұлба. Жұмысы. ГШБ.  

 

18.  Базис  түсінігі.  Бульевтің  ережесін  шындық  кестесіне  түрлендіру.  ЖƏНЕ,  НЕМЕСЕ, 

ЕМЕС базисінен ЖƏНЕ-ЕМЕС базисіне өту. 

 

19.  ЖƏНЕ-НЕМЕСЕ элементіне синхронды бір сатылы RS-триггерінің сұлбасын тұрғызу. 

Ажыратып қосу кестесін құру. 

 

20.  Бір  сатылы  синхронды RS-триггерін  қолданып,  екі  сатылы RS-триггерінің  сұлбасын 

сызу. Жұмыстың өзгешелігін түсіндіріп беру. 

 

21.  К155ИР11 ИС - сың параллель оңға ығыстырушы регистр ретінде қолдану. 

 

22.  Жылжыту  регистрі.  Жалпы  түсінік.  Жылжыту  регистрі  қолданылатын  цифрлық 

сұлбаның мысалы. 

 

23.  К155ИР11 ИС - сың тізбектелген оңға ығыстырушы регистр ретінде қолдану. 

 

24.  Карно карталары. 

 

25.  Микропроцессордың  жалпы  құрылымы,  оның  негізгі  түйіндерінің  тағайындамасы. 

Микропроцессорды басқарылу жəне жұмыс істеу принциптері. 

 

26.  Цифро-аналогтық  түрлендіргіштер  (ЦАТ).  Кернеулерді  қосындылайтын  ЦАТ 

схемасы.  Токтарды  қосындылайтын  ЦАТ  схемасы.  ЦАТ-та  пайдаланылатын 

элементтердің  схемалық  шешілуі:  тұрақты  кернеу  көзі,  тұрақты  тоқ  көзі,  кілттік 

құрылғылар. 

 

27.  Аналогты-цифрлық  түрлендіргіштер  (АЦТ).  Кернеуді  уақыттық  интервалға  аралық 

түрлендіруі бар АЦТ. Тізбекті санақ, қадағалаушы типті, тізбекті жуықтатудың аналогты-

цифрлық түрлендіргіштері. Таңдау жəне сақтау схемасы. 

 

28.  Логикалық  функция  жəне  оның  тапсырмасының  тəсілдері.  Логика  алгебрасы: 

аксиомалар, ережелер жəне заңдар. 

 

29.  Екілік  жəне  екілік  емес  санауыштар.  Санау  бағыты  мен  тасымал  тəсілі  бойынша 

санауыштардың жіктелуі. 

 

30.  Логикалық  функция  жазбасының  формасы,  оларды  минимизациялаудың  əдістері. 

Логикалық элементтер – комбинациялық құрылғыларды тұрғызудың негізі. 

 

 

Электрлік байланыс теориясы, Цифрлық байланыс технологиясы 

 

1.  Амплитудалық  модуляцияның  (АМ)  сигналдарын  қалыптастыру  жəне  детектрлеу. 

Бəсеңдетілген  тасушысы  бар  АМ,  біржолақты  модуляция.  АМ-тербелістерді  уақыттық, 

спектралды, жəне векторлық түрде келтіру. 

 

2.  Таржолақты  жəне  кеңжолақты  бұрыштық  модуляция,  ЖМ  жəне  ФМ  сигналдардың 

спектрлердегі айырмашылықтары. ЖМ жəне ФМ сигналдардың қалыптасу əдістері. 

 

3.  АМ, АМ-ТБ, БМ сигналдарды детектрлеу схемалары. 

 

4.  Жалпыландырылған  Фурье  қатары.  Сигналдарды  спектралды  жəне  уақыттық 

көрсетілуі.  

 

5.  Үздіксіз  хабарларды  дискретизациялау  жəне  кодтау.  Деңгей  бойынша  кванттау. 

Импульстік-кодтық модуляция принципі. 

 

6.  Көпорынды (многопозиционная) модуляция: nФМ, квадратты амплитудалы модуляция 

(КАМ) жəне амплитудалы – фазалық модуляция (АФМ).  

 

7.  Түсініктерін  анықтау:  поэлементті  синхронизация,  топтық  жəне  циклдық 

синхронизация. 

 

8.  Поэлементті  синхронизацияның  жұмыс  істеу  принципі  жəне  құрылғылары. 

Синхронизация  элементі  бойынша  жұмыс  істеу  принципі  жəне  тұықталу  құрылғылары. 

Синхронизация жүйелерінің негізгі параметрлері. 

 

9.  Түзеткіш  қабілеті.  Артықшылығы.  Минимал  кодтық  арақашықтарының  түсінігі. 

Хэммингтің шекарасы. 

 

10. 

Цифрлық модуляцияның əдістері. Жиілікті манипуляция. 

 

11. 

Циклдық кодтар. Қатені табу принципі. Туғызатын полиномның тандуы.  

 

12. 

Циклдық кодты құру əдістері. Декодтаушы құрылғының құрылымдық сұлбасы. 

 

13. 

Арналық кодтау. Орама кодтар.  

 

14. 

Витерди алгоритмі. Қатты жəне жұмсақ декодтау.  

 

15. 

Ақпараттық  кері  байланысты  жүйенің  құрылымдық  сұлбасы,  сипаттамасы  жəне 

жұмыс істеу алгоритмі.  

 

16. 

Шешуші кері байланыстың /ШКБ/ құрылымдық сұлбасы.  

 

17. 

Əсерлі  (статикалық)  кодтауды  мəліметті  қысуға  қолдану.  Шеннон  теоремасының 

негіздері.  

 

18. 

Дискретті  хабарлардың  сипаттамалары.  Оптималды  теңестірілмеген  кодтарды 

қолдану əсерлілігі. Префексті кодтар.  

 

19. 

Хаффман  əдісі.  Факсты  байланыста  Хаффман  алгоритмдерін  қолданудың 

ерекшеліктері. 

 

20. 

Аудио сигналдарды қысу. MPEG қысу алгоритмдері, 1,2,3 деңгейлері.  

 

21. 

Бейнелерді қысу. JPEG қысу алгоритмі.  

 

22. 

Когерентті жəне когерентсіз қабылдау. Сандық келістірілген сүзгі. 

 

23. 

Цифрлық  байланыс  жүйесінің  функционалды  сұлбасы  жəне  негізгі  элементтері. 

Функционалды түйіндердің мақсаты, негізгі ұғымдар.  

 

24. 

Үздіксіз,  дискретті  арна  (ДА),  олардың  негізгі  сипаттамалары.  Байланыс 

арналарының  математикалық модельдері 

 

25. 

Кеңейтілген  дискретті  арна  (КДА)  түсініктерін  анықтау.  Синхронды  жəне 

асинхронды ДА ұғымын анықтау. 

 

26. 

ДА жадсыз арналар, жадымен, дискретті симметриялық арна. 

 

27. 

ДА Марковтық моделдері, Гильберт моделі. Өшірілуі бар симметриялық арна. 

 

28. 

Шеттік үйкелу жəне ыдырату. Сигналдарды тіркеу. 

 

29. 

Цифрлық кодтаудың алгоритмы: алфавиттік кодтар (mBnB, mBnT,  mBnQ). 

 

30. 

Қарапайым кодтар: PST, BNZS, HDBn, PE (фазалық кодтау, манчестерлік кодтау), 

CDP, CMI жəне олардың спектрлері.  

 

Электроника жəне аналогтық құрылғылардың схемотехникасы 

 

1.  Жартылай  өткізгішті  диод.  Жартылай  өткізгішті  диодтардың  негізгі  параметрлері  мен 

сипаттамасы. Олардың қандай түрлері бар. Қолдану аясы.  

 

2.  Жартылай  өткізгішті  стабилитрон.  Жартылай  өткізгішті  стабилитрондардың  негізгі 

параметрлері мен сипаттамасы. Олардың қандай түрлері бар. Қолдану аясы.  

 

3.  Жартылай  өткізгішті  варикап.  Жартылай  өткізгішті  варикаптардың  негізгі  параметрлері 

мен сипаттамасы. Олардың қандай түрлері бар. Қолдану аясы.  

 

4.  Жартылай  өткізгішті  тиристорлар.  Динисторлардың  қосылу  шарты  мен  структуралы 

схемасы. Тиристорлардың негізге параметрлері мен сипаттамалары.  

 

5.  Туннельді эффект. Түзеткіш диоды мен салыстырғандағы туннельді диодтың структуралы 

схемасының ерекшелігі.  Түзеткіш жəне туннельді диодтың ВАС айырмашылығы. ТД ВАС-

ындағы жұмыс аймағы. ТД негізгі параметрлері. 

 

6.  Биполярлы  транзистор.  Биполярлы  транзистордың  жұмыс  істеу  принципі  мен  жұмыс 

режимдері. Транзистордағы токтар.  

 

7.  n-p-n  жəне p-n-p типті  биполярлы  транзистор.  Биполярлы  транзистордың  жұмыс  істеу 

принципі. Кірмелі жəне шықпалы ВАС. 

 

8.  Биполярлы  транзистор.  Биполярлы  транзисторлардың  қосылу  схемалары.  БТ  жалпы 

базалар бойынша жалғану схемасы. Осы схема үшін кірмелі жəне шықпалы ВАС-ы мен  h-

параметрлерін келтіріңіз.  

 

9.  Өрістік  транзисторлар.  Өрістік  транзисторлардың  түрлері.  Басқарушы p-n өтпелі  өрістік 

транзисторлар. 

 

10.  МОЖ-транзисторлардың  қондырылған  жəне  индукцияланған  арналы  өрістік 

транзисторлардан айцырмашылығы. ӨТ-лардың  негізгі параметрлері мен сипаттамалары. 

 

11.  Жан – жақты  арналы  МДП  транзисторы.  Негізгі  мінездемелері  мен  параметрлері. 

Біріктіру мен байыту режимдері. 

 

12.  Жекеленген  арналы  МДП  транзисторы.  Негізгі  мінездемелері  мен  параметрлері. 

Біріктіру мен байыту режимдері. 

 

13.  Фотоэлектронды  құрылғылар.  Фотодиодтардың  жұмыс  істеу  принципі,  негізгі 

параметрлері мен сипаттамалары. 

 

14.  Фотоэлектронды  құрылғылар.  Фототиристорлардың  жұмыс  істеу  принципі,  негізгі 

параметрлері мен сипаттамалары. 

 

15.  Фотоэлектронды  құрылғылар.  Фототранзисторлардың  жұмыс  істеу  принципі,  негізгі 

параметрлері мен сипаттамалары. 

 

16.  Фотоэлектронды  құрылғылар.  Фоторезисторлардың  жұмыс  істеу  принципі,  негізгі 

параметрлері мен сипаттамалары. 

 

17.  Оптоэлектронды құрылғылар. Оптрондар, негізгі параметрлері мен сипаттамалары. 

 

18.  Күшейткіштердің  негізгі  параметрлері  мен  сипаттамалары.  Күшейтілуші  сигналдың 

сипаттамасы мен атқаратын қызметіне қарай классификациясы. 

 

19.  Биполярлы  транзисторлы  жалпы  эмиттер  негізіндегі  күшейткіш  каскад.  Схеманың 

жұмыс істеу принципі. 

 

20.  Өрістік  транзистордағы  жалпы  бастау  негізіндегі  күшейткіш  каскад.  Схеманың  жұмыс 

істеу принципі. 

 

21.  Күшейткіштердегі  кері  байланыс.  Кернеудің  берілуі  мен  күшейткіштердің  қосылу 

түрлері бойынша классификациясы.  

 

22.  Алдын-ала, аралық жəне соңғы күшейту каскадтарының атқаратын қызметі. 

 

23.  Күшейткіштердегі  кері  байланыс.  Оң  күшейткіштердегі  кері  байланыс.  Теріс 

күшейткіштердегі кері байланыс. 

 

24.  Қуаттың күшейткіш каскады. Трансформатормлы екі тактілі каскад. 

 

25.  С  жəне  Д  классты  қуатт  күшейткіш  каскады.  Шығыс  каскадтарының  кілттік    жұмыс 

істеу режимі. 

 

26.  Операциялық  күшейткіш.  Инверторсыз  ОК.  Инверторсыз  ОК-ің  стуктуралы  схемасы 

мен беріліс сипаттамасын келтіріңіз. 

 

27.  Операциялық күшейткіш. Интегральды ОК. Интегральды ОК-тің структуралы схемасы 

мен сипаттамасын келтіріңіз.  

 

28.  Актив фильтрлер. АФ негізгі сипаттамалары. 

 

29.  Төменгі жиіліктегі АФ. Төменгі жиіліктегі фильтрлердің негізгі сипаттамалары. 

 

30.  Автотербелмелі жəне күтпелі тербеліс мультивибраторлары.