Жалпы орта білім беру
стандартының 5
бӛлімінде
орта білім беру мақсаты – білім алушылардың
түйінді және пәндік құзыреттерін қалыптастыру арқылы
олардың танымдық қабылеттерін, алған білімдерін оқу және
ӛмірлік жағдаяттарда шығармашылықпен пайдалана алуын,
ӛзін-ӛзі дамыту мен ӛзіндік басқаруын қамтамасыз ету деп
сипатталған. Аталған құжаттың 5.5 бӛлімдегі базалық білім
мазмұны және әр білім саласы бойынша
түйінді және пәндік
құзыреттерді
кіріктіру арқылы күтілетін нәтижелерді
анықтауға бағдар болып табылады, түйінді құзыреттер әр
білім саласының алатын орнына сәйкес пәнаралық сипаттағы
қабілеттер ретінде алдымен оқу пәндері арқылы қалыптасып,
дамиды. Түйінді құзыреттерге:
ақпараттық құзырет;
коммуникативтік құзырет, проблемалардың шешімін табу
құзыреттері
жатады деген жолдар еліміздегі білім
нәтижелерінің жаңа сапасын қамтамасыз етудің нақты
қадамдарын кӛрсетеді.
103
Сонымен қатар, стандарттардың Білім беру үдерісін
ұйымдастыру ерекшеліктері» туралы бӛлімінде білім беруді
ұйымдастыруға қойылатын жаңа талаптар белгіленген.
Мысалы, 9.4 бӛлімде: білім алушылардың
жеке және
топпен ӛз бетінше іс-әрекетін жүзеге асыру
үшін білім
беру білім, білік және құзыреттердің кіріктірілуін
қамтамасыз етуі тиіс. Білім беруді ұйымдастыруда білім
алушылардың жетекші іс-әрекеті ретінде олардың ӛзбетінше
зерттеу
жүргізулері
негізінде
субъективті
жаңалық
ашуларын жүзеге асыратын
тақырыптық және пәнаралық
жобалар
басымдық танытады делінген. Ал, 9.5 бӛлімдегі
мұғалім мен оқушы арасындағы серіктестік қатынаста
құрылған оқу ортасы білім беру үдерісіне қатысушылардың
іс-әрекеттерінің ӛнімділігін қамтамасыз етеді. Бұл жерде
мұғалім ұйымдастырушы ретінде сыныптағы оқушылардың
жеке білім беру траекториясын іске асыруды қамтамасыз
етеді,
олардың
сыныптан
тыс
оқу-іс-әрекеттерде
бағдарлануына кӛмектеседі,
ӛз бетінше білім алу
дағдыларын
дамытуға
жағдай
жасайды,
сондай-ақ
психологиялық-педагогикалық қолдау кӛрсетеді деген
міндеттер педагогикалық жүйелердегі білім беру үдерісін
басқарушы педагогтардың жаңа әдістерді меңгеру ғана емес,
алдымен осы бағытта қалыптасқан ой - пікірлерінің, жалпы
педагогикалық біліктіліктері мен құзыреттіліктеріндегі
жаңа сапалық ӛзгерістерді қажет етеді.
Осылайша,
жалпы
қоғамдағы
үдерістердің
инновациялық сипат алуы және ӛзгерістердің басты
ресурстары ретінде адам капиталы белгіленуі білім беру
жүйелеріндегі барлық салаларды
жаңаша ұйымдастыру
талаптарын қоюда. Қазіргі таңда білім беруді дамыту
бағыттарын кӛрсететін бірнеше маңызды факторларды
атауға болады. Олар:
1.
Жаңа білімді туындату немесе жаңа білім
түзілімдерін құрастыруға (бұрын тек мұғалім ғана
жаңа
білім
кӛзі
бола
алатын)
кӛптеген
адамдардың, ұжымдардың қатысуына байланысты
педагогтардың рӛлінің, сонымен қатар, білім беру
мазмұнының
ӛзгеруі;
104
2.
Педагогтардың
бойында
ӛз
әрекетін
интеллектуалдық тұрғыдан қамтамасыз ететін
Достарыңызбен бөлісу: |