Барлығы – 135 сағат

7.1. Байланыстылықтың формалары мен түрлері және зерттеу әдістері. Корреляция-регрессиялық талдау кезеңдері.

7.2. Көптік және жеке корреляция. Корреляция қатынасы.

Статистикада қоғамдық құбылыстар пен процестердің арасындағы өзара байланысты анықтамай тұрып алдымен сол өзгеріске әсерін тигізетін факторлары мен нәтижелі белгілері арасындағы тәуелділікті анықтайды. Оның өзі құбылыстың ерекшелігіне қарай функционалдық және корреляциялық байланыс болып екі түрге бөлінеді. Функционалдық байланыс деп бір белгі мәнінің өзгеруіне әсерін тигізетін екінші бір белгінің сәйкес келуін, яғни бір факторлы белгінің өзгерісі салдарынан нәтижелі белгі мәнінің өзгеруін айтады.

y=f(x_i) мұнда y нәтижелі белгі, x_i факторлық белгі, f(x_i) осы екі белгі арасындағы функционалдық байланыс.

Қоғамдық құбылыстардың өзгеруіне әртүрлі кездейсоқ факторлардың әсер етуін корреляциялық байланыс деп айтады. Статистикада корреляциялық байланыс деп нәтижелі және факторлы белгілер арасындағы сәйкестіктің болмауын айтады.

y_i=f(x_i)+Е_і

мұнда f(x_i) корреляциялық байланыста белгілі болған f пен у_і арасында және ерекше алынған бір немесе бірнеше факторлық белгінің әсерінен қалыптасқан нәтижелі белгі бөлігі. Е_і - жанама және кездейсоқ факторлардың әсерінен пайда болған нәтижелі белгінің бөлігі.

Түзу сызықты байланыста себепті ықпалдар белгі мәндерінің өсуіне немесе кемуіне қарай нәтижелі белгі мәндері бірқалыпты әрі үздіксіз өседі немесе кемиді.

Жұп корреляция коэффициенті мына формула арқылы анықталады:

Көптік корреляция коэффициенті