Бағдарламасының «Қолдаудың қаржылық емес шаралары» атты төртінші бағыты шеңберіндегі «Бизнес-мектеп»

1. 
   ӨКП – Өңірлік кәсіпкерлер палатасы;
   
2. 
   «Атамекен» ҚР ҰКП – «Атамекен» Қазақастан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы;
   
3. 
   КҚКО – Кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталықтары;
   
4. 
   КҚО – Кәсіпкерлерді қолдау орталықтары;
   
5. 
   ИИДМБ – 2015-2019 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының индустриальды-инновациялық дамуының Мемлекеттік бағдарламасы;
   
6. 
   ҚР ҰЭМ – Қазақстан Республикасының ұлттық экономика министрлігі;
   
7. 
   ШОБ – Шағын және орта бизнес;
   
8. 
   ШОК – Шағын және орта кәсіпкерлік;
   
9. 
   ДК– Дара кәсіпкер;
   
10. 
    ЖШС – Жауапкершілігі шектеулі серіктестік;
    
11. 
    ШҚ – Шаруа қожалығы;
    
12. 
    БАҚ – Бұқаралық ақпарат құралдары;
    
13. 
    БЖК 2020 - «Бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың Біріңғай бағдарламасы;
    
14. 
    ЖЖК 2020 – Жұмыспен қамтудың жол картасы 2020;
    
15. 
    БҚО – Батыс-Қазақстан облысы;
    
16. 
    ШҚО – Шығыс-Қазақстан облысы;
    
17. 
    ОҚО– Оңтүстік-Қазақстан облысы;
    
18. 
    СҚО – Солтүстік-Қазақстан облысы;
    
19. 
    ЭҚЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктемесі
    
20. 
    ЖКС –Жеке кәсіпкерлік субъектісі;
    
21. 
    ШОКС – Шағын және орта кәсіпкерлік субъектісі;
    
22. 
    ЖСН – Жеке сәйкестендіргіш номер;
    
23. 
    ҚҚ – Қоғамдық қор.
    

Жалпы елдің орнықты экономикалық дамуын қамтамасыз ету жеке кәсіпкерліктің және, ең алдымен, шағын және орта бизнестің даму жай-күйі мен деңгейіне тәуелді. Мемлекеттің экономикалық өсуіне ықпалын тигізетін бәсекелестіктің дамымауы, материалдық және материалдық емес ресурстарды тиімсіз пайдалану, ішкі сұраныстың импортқа тәуелділігі, жұмыссыздық, кедейшілік және басқалары сияқты көптеген проблемаларды шешу үшін экономиканың нақ осы секторының әлеуетті мүмкіндіктері өте зор.

Шағын және орта бизнестің экономиканы әртараптандырудағы рөлі де маңызды. ИИДМБ іске асыру шарттарында ірі өндірістер барған сайын көбірек қалыптастырылатын болады, олардың жұмыс процестеріне шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің қатарынан көптеген қосалқы мердігерлер жұмылдырылатын болады. Ауылдарда, шағын қалалар мен моноқалаларда шағын кәсіпкерлік субъектілері тұрғындардың тұтынушылық сұранысын қанағаттандыруға бағдарланған секторларда жұмыс істей отырып, дамуға жаңа түрткі беруге тиіс.

Осыған байланысты, жеке кәсіпкерлікті қолдау жөнінде жүйелі шаралар қабылдау қажет, олар қаржыландыруға қолжетімділікті жақсартуды, қажетті инфрақұрылымды қамтамасыз етуді, құзыретті арттыруға жәрдемдесуді, консультациялық қолдау алуды және кәсіпкерлік бастамаларды бірлесіп іске асыру үшін әріптестер тартуды қамтитын болады, бірақ олармен шектелмейді.

«Бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы Қазақстан Республикасы Президентінің «Жаңа онжылдық - жаңа экономикалық өрлеу - Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» атты Қазақстан халқына Жолдауын және Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 17 ақпандағы № 925 Жарлығымен бекітілген Қазақстанның 2020 жылға дейінгі жалпыұлттық даму жоспарын іске асыру үшін әзірленді. Бағдарлама Қазақстан Республикасы Президентінің «Қазақстан - 2030» Стратегиясы» және «Қазақстан жолы - 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Қазақстан халқына жолдауларының мақсаттарына қол жеткізуге бағытталған

Бағдарламаның жүзеге асырылуы аймақтық кәсіпкерліктің тұрақты және теңгерімді өсуін қамтамасыз етуге, сонымен қатар әрекет етуші бизнесті қолдау және тұрақты жаңа жұмыс орындарын құруға бағытталған.

«Бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың Біріңғай бағдарламасы шеңберінде кәсіпкерлердің құзіреттілігін арттыру мен оларға мекен-жай бойынша қолдау көрсету мақсатында «Кәсіпкерлкті қолдаудың қаржылай емес шаралары» атты 4-ші бағыттың жүзеге асырылуы басталды.

«Бизнес-мектеп» құрауышы «Бизнестің жол картасы 2020» бірыңғай бағдарламасының «Кәсіпкерлікті қолдаудың қаржылай емес шаралары» деген төртінші бағыты шеңберінде Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 31 наурыздағы №168 қаулысына (бұдан әрі – Қаулы), Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі мен «Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасының арасындағы «Бизнес-мектеп» құрауышы шеңберіндегі оқыту жобаларын іске асыру бойынша көрсетілетін қызметтерді мемлекеттік сатып алу туралы 2016 жылғы 05 сәуірдегі № 58 шартқа (бұдан әрі – ҚР ҰЭМ шарты) және 2016 жылғы 01 маусымдағы №13 Хаттама 2016 жылғы 01 маусымдағы №13 Хаттамасындағы Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы президиумының шешімімен бекітілген, Қазақстан Республикасының мемлекеттік жоспарлау Жүйесінің құжаттарыменен қарастырылған, жеке тұлғалар мен кәсіпкерлік субъектілеріне (кәсіпкерлік қызметпен айналысуға үміткер) қаржылай емес қолдау көрсету тәртібі туралы ережеге (бұдан әрі – Ереже) сәйкес іске асырылады.

Қаулыға сәйкес Қаржылай емес қолдаудың операторы «Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы (бұдан әрі – ҚР ҰКП) болып табылады. ҚР ҰКП жергілікті жерлерде облыс орталықтарындағы, республикалық маңызы бар қалалардағы және астанадағы Кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталықтары (бұдан әрі – КҚКО) арқылы, сондай-ақ моноқалалардағы, шағын қалалардағы және аудан орталықтарындағы Кәсіпкерлерді қолдау орталықтары (КҚО) арқылы бизнес оқыту жүргізеді.

Бизнес оқыту экономиканың барлық секторларында жұмыс істеп тұрған шағын және орта бизнес субъектілеріне (бұдан әрі – ШОБ субъектілері) тегін ұсынылады.

«Бизнес – мектеп» құрауышы моноқалалардағы, шағын қалалардағы және аудан орталықтарындағы шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне және кәсіпкерлік бастамасы бар халыққа оқыту жобаларын ұсынуға бағытталған.

«Бизнес – мектеп» құрауышының қызметтері моноқалаларда, шағын қалаларда және аудан орталықтарында КҚО, Астана, Алматы, Семей, Түркістан қалаларында және облыс орталықтарында КҚКО ұсынылады.

«Бизнес-Мектеп» құрауышы аясында жоғарыда көрсетілген жобаның шеңберінде оқудан өткен және Excel форматында сертификаттар алған тыңдаушылар базасы әзірленді.

«Бизнес-Мектеп» құрауышы бойынша экономиканың басым салаларында (барлығы 10 сала) маркетингтік зерттеулер жүргізді және Қазақстанның кәсіпкерлеріне арналған «Бизнес аумағы» бірыңғай порталында орналастыру үшін ҚР ҰЭМ-ге енгізілді, сондай-ақ оқыту барысында оқытылатын респонденттер бойынша DVD-дискіде ұсынылды (инновациялар, бизнес-жоспарлар және т.б.).

«Бизнес-мектеп» құрауышы шеңберінде келесідей оқыту жобалары ұсынылады:

1. 
   «Бизнес-Кеңесші» жобасы бойынша кәсіпкерлікті жүргізудің негіздеріне қысқа мерзімдік оқыту;
   
2. 
   «Бизнес-Өсу» жобасы бойынша кәсіпкерлікті дамытудың функциональдық бағыттары бойынша қысқа мерзімдік оқыту;
   
3. 
   Тәлімгерлік қағидаттарды пайдалана отырып жобалық оқыту.
   

ҚР ҰЭМ шартына және Ережеге сәйкес ӨКП жергілікті жерлерде барлық стандарттарға сәйкес келетін бизнес-кластар ашқан, онда тәлімгерлер, менторларды, жұмыс істеп тұрған кәсіпкерлерді және қаржы консультанттарын тарту арқылы көрсетілетін бизнес оқыту бойынша қызметтердің көлемі айқындалған.

2016 жылғы 5 шілдедегі жағдай бойынша ҚР ҰЭМ бизнес-мектеп бойынша 37 облыстық жаттықтырушы келісілген, олармен «Бизнес-мектеп» құрауышы шеңберінде өтеусіз қызметтер көрсетуге шарттар жасалған. Өңірлерде жобаларды іске асыру мақсатында шебер-кластар өткізу үшін тәлімгерлер (менторлар) шақырылды. ҚР ҰЭМ шартына сәйкес «Жобалық оқыту» (Тәлімгерлік) шеңберінде тәлімгерлікті растау мақсатында кәсіпорынның (кемінде 3 жыл) тіркеу мерзімдері көрсетілген ЖК, ЖШС және ШҚ мемлекеттік тіркеу куәліктері ұсынылды.

Осы есеп «Бизнес-мектеп» құрауышы шеңберіндегі «Бизнес-Кеңесші», «Бизнес-Өсу» және «Тәлімгерлік қағидаттарды пайдалана отырып жобалық оқыту» жобаларының тиімділігіне талдау жүргізу мақсатымен әзірленген.

«Бизнес-мектеп» құрауышы шеңберіндегі «Бизнес-Кеңесші», «Бизнес-Өсу» және «Тәлімгерлік қағидаттарын қолдана отырып жобалық оқыту» жобаларының жүзеге асырылуының негізгі көрсеткіштерінің динамикасы мен жағдайына мониторинг жасау, жобалардың Қазақстан экономикасындағы ролін зерттеу, жоба қатысушыларынан сауалнама және телефон арқылы сұрау негізінде жобалардың тиімділігін талдау және жобалар шеңберінде оқытудан кейінгі кәсіпкерлік бастамасы бар тұрғындар мен кәсіпкерлердің қызметіне мониториг жүргізу есептің негізгі міндеттері болып табылады.

Есепті әзірлеу барысында «Бизнес-Кеңесші», «Бизнес-Өсу» және «Тәлімгерлік қағидаттарын қолдана отырып жобалық оқыту» жобаларының қатысушыларына мониторинг жасау кезінде жиналған «Атамекен» ҰКП мәліметтері пайдаланылды. Сауалнамалар жоба қатысушыларынан оқу аяқталғаннан сәттен кейін алынды, сонымен қатар қатысушылардан телефон арқылы сауалнама алынды, сұрау барысында қатысушылардың оқу сапасына қатынасы мен оның әрі қарай табысты болуына әсері зерттелді.

«Бастауыш кәсіпкерлерді қолдау (Старт-ап жобалар)» жобасы «Даму» Қорымен 2009 жылдан бастап жүзеге асырылуда, және оның тиімді болуынан 2011 жылдан бастап «БЖК 2020» Бағдарламасының «Кәсіпкерлік әлеуетті нығайту» атты төртінші бағытының «Бизнес-Кеңесші» құрауышы ретінде қосылды. 2015 жылдан бастап қаржылай емес қолдаудың операторы «Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы болып табылады.

Мақсаты Қазақстанның барлық аймақтарындағы шағын және орта бизнестің сапалы дамуын ынталандыру болып табылатын «Бизнес-кеңесші» жобасы, кәсіпкерлік қызметті жүргізудің негіздеріне кәсіпкерлік бастамасы бар тұрғындар мен шағын және орта бизнес субъектілерін қысқа мерзімде оқытуды қарастырады.

«Бизнес - Кеңесші» жобасы бойынша оқытуды кәсіби бизнес-жаттықтырушылар жүргізеді. Сабақтар тәжірибелік жағдайларды және жаттығуларды талқылаумен интерактивті режимде жүргізіледі.

Оқыту курсының ұзақтығы – екі күнтізбелік күн ішінде, кемінде 16 сағат.

Курс бағдарламасына ҚР ҰЭМ шартына сәйкес мынадай тақырыптар енгізілген:

1. 
   Кәсіпкерлікке кіріспе;
   
2. 
   Кәсіпкерлік психологиясы;
   
3. 
   Франчайзинг;
   
4. 
   Кәсіпкерлерге арналған қаржы;
   
5. 
   Маркетингтік қызмет;
   
6. 
   Бизнес – жоспарлау;
   
7. 
   Кәсіпкерліктегі заңдық аспектілер;
   
8. 
   Персоналды басқару;
   
9. 
   Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану.
   

Оқыту курстарын өткізу туралы ақпарат, өткізу кестелері БАҚ (телеарналар, радио және баспа басылымдарында) ақпарат орналастыру және жарнамалық плакаттар орналастыру арқылы жарияланады. Кәсіпкерлер мен халықты бизнес жүргізу негіздеріне оқытуға қатысты барлық ақпарат пен материалдар барлық облыстарда ӨКП беттерінде, сондай-ақ жергілікті БАҚ орналастырылған.