ІШКІ АУРУЛАР ПРОПЕДЕВТИКАСЫ
|
Студент білуі керек:
қан түзуші жүйесі ағзаларын зерттеу әдісін және қарап тексеру, пальпа-ция, перкуссия, аускульта-ция жасау барысында • анықталатын қалыпты көрсеткіштерін; негізгі клиникалық синдромдар-ды: анемиялық, геморра-гиялық, миело- және лимфопролиферациялық. Студент үйрсніп алуы қажет: • кан түзуші жүйесі пато-логиясымен науқастарды сұрастырып тексеруді; • тері жабынын, көрінетін шырышты кабаттарды, лимфа түйіндерінің орнала-су аймақтарын, ішті қарап тексеруді;
|
Сұрастырып тексеру. Шағымдары: элсіздік, бас айналу, жүрек қағу, ентігу, тез шаршағыштық, тәбеттің өзгеруі (жоғалуы немесе бұрмалануы), иіс сезудің өзгерістері, қызба, глоссалгиялар, естен тану, тері қышуы, парестезиялар, жүрістің бұзылуы. Қызыл иектің қанағыштығы, мұрыннан, асқазан-ішек жолдарынан, жатырдан қан кету. Тамақтың ауырсынуы, оң жэне сол жак қабырға доғасы астындағы ауырсыну жэне ауырлық сезімі. Алынған мэліметтердің диагностикалық маңызы. Қан түзуші жүйесі патологиясы кезіндегі аурудың даму тарихы жэне өмір та-рихы ерекшеліктері. Антенатальды жэне пост-натальды даму кезеңдерінің ерекшеліктері. Қарап тексеру. Жүрісін бағалау (спастикалық атаксия). Тері жабыны мен шырышты қабат түсінің өзгеруі (бозаруы, сарғаюы, тырнак іздерінің болуы, Хантеров глосситі, ангулярлы стоматит, Лукин симптомы, хейлит, ойық жа-ралар, афталар). Геморрагиялык симптомдар (петехиялар, пурпура, экхимоздар жэне
|
12
|
• лимфа түйіндеріне, бауыр,
|
т.б.). Тырнақтардың патологиялық өзгерістері
|
|
көкбауыр, сүйектерге паль-
|
(сынғыштық, жолақтардың болуы, койлонихи-
|
|
пация жасауды;
|
ялар жэне т.б.), шаштың өзгерісі (сынғыштық,
|
|
• бауыр мен көкбауырға пер-
|
түсуі, жұқаруы). Перифериялық лимфа
|
|
куссия жасауды;
|
түйіндерінің үлғаюы. Пальпация. Сүйектердің
|
|
• физикалық зерттеу
|
ауырсынғыштығының диагностикалық
|
|
мэліметтеріне интерпре-
|
маңызы. Перифериялық лимфа түйіндерін
|
|
тация жасау жэне жас
|
зерттеу эдісі. Үлғайған лимфа түйіндерінің
|
|
ерекшеліктерін ескере оты-
|
сипаттамасы: өлшемі, пішіні, консистенция-
|
|
рып, қан түзуші жүйесі па-
|
сы, қозғалғыштығы, ауырсынғыштығы, жеке
|
|
тологиясы кезіндегі негізгі
|
орналасқан түйіннің немесе конгломераттың
|
|
синдромдарды аныктауды;
|
беті, айналасындағы тіндермен жэне өзара
|
|
• зертханалық-аспаптык
|
жабысуы. Бауыр мен көкбауырға пальпация
|
|
зерттеу жоспарын құруды;
|
жасау. Гепато-, спленомегалия. Жасына сай
|
|
кан түзуші жүйесі
|
ерекшеліктер.
|
|
патологиясының негізгі
|
Перкуссия. Жалпак сүйектерді ұрғылап тексер-
|
|
синдромдарын негіздеу
|
генде ауырсыну сезімінің байқалуы. Кеңейген
|
|
жэне анықтауды: анемия-
|
тамыр шоғырларының енін, үлкейген бау-
|
|
лық, миело- жэне
|
ыр мен көкбауырды анықтау эдістері және
|
|
лимфопролиферациялық,
|
диагностикалық маңызы. Жасқа байланы-
|
|
геморрагиялық.
|
сты ерекшеліктері. Аускультация. Жүрек
|
|
|
тондары өзгерісінің, жүрек ұшында жэне
|
|
|
мойындырық көк тамырда систолалық шудың,
|
|
|
тахикардияның диагностикалық маңызы.
|
|
|
Қан түзуші жүйесінің зертханалық жэне
|
|
|
аспаптық зерттеу эдістері. Қанның жал-
|
|
|
пы анализі. Қанның морфологиясы. Жасқа
|
|
|
байланысты ерекшеліктері (қайшылану
|
|
|
симптомы). Эритроциттер санының,
|
|
|
гемоглобиннің, түсті көрсеткіш мөлшерінің
|
|
|
азаюының жэне көбеюінің диагностикалық
|
|
|
маңызы, орташа эритроцитарлық көлем.
|
|
|
Сүйек кемігі, лифа түйіндердің пункция-
|
|
|
сы, трепанобиопсия туралы түсініктердің,
|
|
|
шеткі қанда ретикулоциттердің пай-
|
|
|
да болуының, эритроциттер пішіні және
|
|
|
мөлшері өзгерістерінің (анизоцитоз, микро-
|
|
|
цитоз, макроцитоз, пойкилоцитоз), ЭТЖ
|
|
|
жоғарылауының диагностикалық маңызы.
|
|
|
Шеткі қандағы лейкоциттердің саны мен
|
|
|
сапасының маңызы (лейкоцитоз, лейкопения,
|
|
|
токсикалық түйіршіктену). Тромбоциттер
|
|
|
санының өзгеруінің, перифериялық қанда
|
|
|
жетілмеген жасушалардың пайда болуының
|
|
|
диагностикалық маңызы. Қан ағу,
|
|
|
канның ұю, жартылай тромбопластиндік уақыттардың, фибриноген деңгейінің, про-тромбин индексінің диагностикалык маңызы. Сүйек кемігі, лимфа түйіндері пункциясы, трепанобиопсия туралы түсінік. Қан түзуші жүйесі зақымдануының негізгі клиникалық синдромдарының клиникалық-зертханалық сипаттамасы 1. Анемиялық синдром. Себептері. Негізгі клиникалық белгілері. Негізгі зертханалық жэне аспаптық зерттеу эдістерінің диагностикалық маңызы. 2. Миело- жэне лимфопролиферация син-дромы. Негізгі клиникалық белгілері. Негізгі зертханалық жэне аспаптық зерттеу әдістерінің диагностикалық маңызы. З.Геморрагиялықсиндром.Негізгіклиникалық белгілері. Негізгі зертханалық жэне аспаптық зерттеу эдістерінің диагностикалық маңызы.
|
3 ОҚУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
Дәрістер: жалпы шолу, проблемалық
Проблемаға бағытталып оқыту (ПБО): эр модульде 2-3 сабак ішінде бір
клиникалық жағдайды талдау (қосымшаны қара).
Практикалық сабақтар мен студенттердің өзіндік жұмысы:
|
Практикалық сабақтар | Студенттің өзіндік жұмысы
|
1.
|
АНАТОМИЯ -2
|
|
Анатомиялық муляждармен және планшеттермен жұ-мыс істеу, ау-ызша сұрау, тестік есептер шешу, шағын топтарда жұмыс істеу, шек-тес пәндермен үйлестірілген бір-екі клиникалық жағдайларды талқылау жэне талдау.
|
Ақпараттардың электрондық та-сымалдаушыларымен, оқу жэне қосымша эдебиеттермен өзіндік жұмыс;тақырыпты өз бетінше игеру, тест есептерін өз бетінше шешу; латын тілінде сөздік (глоссарий) кұрастыру; рефераттар дайындау; қан өндіру жүйесі бойынша оқытушыдан кеңес алу.
|
2.
|
ГИСТОЛОГИЯ-2
|
|
Қаннан дайындалған гистологиялық препараттарды (сүйектің кызыл
|
Қан түзу тақырыбы бойынша окулықтар мен қосымша әдебиеттерді
|
Е скерту: * - ЖОО пәннің мазмүны 40%-т дейін өзгерте алады.
|
кемігінің гистологиялық құрылысы) микроскопиялық зерттеуден өткізіп, суретін салып, сипатта-ма беру. Бақылау сүрақтары мен үлгілерін талдап, тест сұрактарына жауап бере отырып, ситуациялық есептерді шешу.
|
кітапхана мен интернет корынан алып, қолдану. Тақырып бойынша (бауыр, көкбауыр,сүйеккемігі)өздікжүмысын жазып, қорғау. Қан түзу мүшелерінің жасқа байланысты ерекшеліктері (балалардағы). Гистологиялық препа-раттардан суретін салып, мүшелерге сипаттама беру.
|
3.
|
ФИЗИОЛОГИЯ-2
|
|
Шектес пэндермен 1-2 клиникалық жағдайлардың ин-теграциясын талдау және талқылау, ауызша сұрау, кан түзуші жүйесі бойынша ситуациялық есептер мен тесттерді шешу. Шағын топтармен жұмыс, зерттеу нэтижесін талқылау, хатта-маны дайындау, аралық бакылау.
|
Қан түзуші жүйе бойынша өзіндік жүмыс оқулық жэне қосымша эдебиеттері кафедрада, кітапханада, интернет желісінде болады. Қан түзу жүйесі бойынша глоссарий жа-сау. Презентация даярлап, құру және қорғау.
|
4.
|
ПАТОЛОГИЯЛЫҚ ФИЗИОЛОГИЯ-2
|
|
Қан жүйесі бойьшша тәжірибелер орындау (тәжірибе-лік жануарларға тэжірибе жасау, патофизиологиялық әдістерді меңгеру, аппараттармен жұмыс жасау, тэжірибе нэтижелерін талдау, хаттамалар толтыру), қан жүйесі патологиясы бойынша сынамалық тапсырмаларды орындау, ситуациялық есептерді шешу жэне ау-ызша талдау, сөзтізбектер қүрастыру
|
Оқу жэне қосымша эдебиеттермен кітапханада, қан жүйесі бойынша оқыту бағдарламаларымен кафе-драда, интернет жүйесінде өзіндік жұмыс; сынамалық тапсырмалар мен ситуациялық есептер шығару, көрсетілімдер дайындау жэне қорғау.
|
5.
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
