Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

ОӘК төрағасы _______________ Ахметов Ж. Е.

СМБ біліктілігі жоғары

деңгейлі маманы Баяхметова Г. С. 20 ж. «____»_________
Аббравиатура тізімі
ҚР - Қазақстан Республикасы;

ПМУ - С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті;

МЖМБС - Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты;

ҚР ІІМ - Қазақстан Рсепубликасының ішкі істер министрлігі;

АКК - Автокөлік кәсіпорны;

ТКС - Техникалық күтім станциясы;

ЖКО - Жол-көлік оқиғасы;

АТЖ - Антиблокты тежеуіш жабдықтандыру;

ЖҚҰ - Жол қозғалысын ұйымдастыру;

ЖШС - Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі;

КЖЖ - Көше-жол желісі;

ҚҚ - Қозғалыс қауіпсіздігі;

ТҚК - Техникалық қызмет көрсету;

АМПБ - Арнаулы монтажды пайдалану бөлім;

БТП - Бақылау-техникалық пункті;

БӨП - Бақылау өткізу пункті;

ҚҰҚ - Қозғалыс ұйымдастыру қызметі;

ҚБАЖ - Қозғалыспен басқару автоматталған жүйе;

ОТҚ - Оқудың техникалық құралдары;

ЭЕМ - Электроесептеуіш машина;

ӘИ - Әдістемелік инструкция;

ӘН – Әдістемелік нұсқау;

МАК - Мемлекеттік аттестация комиссиясы.
Алғы сөз
050901/5В090100 мамандығының білім стандартын және С. Торайғыров атындағы ПМУ бітірушінің біліктілік сипаттамасын ескере отырып «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» мамандығының студенттері үшін дипломдық жоба бойынша бітіру жұмыстарын орындауға әдістемелік нұсқаулар түзетіліп және толықтырылып шығарылып отыр.

Бітіру жұмыстарын орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты ҚР МЖМБС 3.08.367-2006 «050901/5В090100 - Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру», ҚР МЖМБС 5.03.005-2009 «Қазақстан Республикасының білім жүйесі. Кәсіптік тәжірибе. Негізгі талаптары» және ҚР МЖМБС 5.03.016-2009 «Жоғарғы оқу орындарында дипломдық жұмысты (жобаны) орындау ережелері. Негізгі жағдайлар» бойынша құрастырылды.

Бітіру жұмыстарын орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар студенттерге, оқытушыларға, қызметкерлерге және басқа ізденген адамдар мен ұйымдарға пайдасы тиеді деп ойлаймыз.
Кіріспе
050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» мамандығы бойынша бакалавр көлік қозғалысын ұйымдастыру мәселелерін шешуге бағытталған адамзат қызметінің әдістері мен тәсілдерін, құралдарын қамтитын материалды өндіріс саласында қызмет ету, көлік құралдары қозғалысын жобалау және модельдеу, қазіргі заманғы маркетинг пен менеджмент негізінде пайдалану жұмыстарының ұйымдастырушылық заңдылықтары мен процесстерін зерттеу, логистика принциптерінің негізінде көлік түрлерінің өзара әсері мен тасымалдау процесстерін жетілдіру, және де нарықтық экономика жағдайында көлікті пайдалану тиімділігін арттыруға бағытталған зерттеу жұмыстары үшін дайындалады. Кәсіби қызметінің объектілері: көлік кәсіпорындары және олардың бөлімшелері, мемлекеттік көлік инспекциясы мен көлікті басқарудың аймақтық органдары, көліктік экспедициялық кәсіпорындар мен ұйымдар.

Көлік кәсіпорындарының техникалық құрылғылары мен құры-лымдары, олардың жұмыстарының технологиялық процесстері, көлік қызметтерін пайдаланатын кәсіпорындар мен ұйымдар, көлікті басқа-ру жүйесін қайта құру есебі мен тасымалдау процесстерінің логисти-калық сұлбалары түлектердің кәсіби қызметінің пәні болып табылады.

050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» мамандығы бойынш бакалаврлардың кәсіби іс-әрекет түрлері: ұйымдастыршылық-технологиялық; өндіріс-тік-басқарушылық; есептік-жобалық; сервисті-пайдаланушылық.

Бакалаврлардың іс-әрекетінің негізгі функциялары: ұйымдас-тыру, басқару және логистика; саланың маркетингі мен менеджменті; жобалау; сервис және пайдалану.

Кәсіби қызметінің міндеттері: көліктік басқарудың логистикалық жүйелерінің жетілдіру шараларын жасау; өндірістік процесстерді іске асыруға қажетті құралдар, жабдықтар мен материалдарды тиімді пайдалану және орынды таңдау; жобалау мақсаттарын қалыптастыру, көліктік міндеттерді шешу мақсатқа жету көрсеткіштері мен критерийлерін жасау; қазіргі заманғы маркетинг және менеджментті қолдану негізінде жүктер мен жолаушыларды, багаж бен поштаны жеткізуде әр түрлі көліктік-технологиялық жүйелерді тиімді іске асыру және ұйымдастыру.

Кәсіптік қызмет бағыты есебінде келесілерді ерекше атауға болады: саланың пайдалану жұмыстарын басқару мен ұйымдастыру; тасымалдау процесстерін ұйымдастыруда маркетинг және менедж-мент әдістерін енгізу және іске асыру; көлік кешендер мен кәсіпорын-дарын жобалау; көліктік құрылғыларды техниқалық пайдалану мен көлік қызметін тұтынушыларға қызмет көрсетудің жоғары деңгейін қамтамасыз ету.

Кәсіби іс-әрекет мазмұны: ұйымдастырушылық-технологиялық, өндірістік-басқарушы, есептік-жобалық, сервисті-пайдаланушылық.

Ұйымдастыршылық-технологиялық қызметтері: көлікт басқару жүйесін жетілдіру бойынша шараларды ұйымдастыру; әр түрлі жағ-дайлардағы қауіпсіздікті қамтамасыз ету; орындаушылар ұжымының жұмысын ұйымдастыру, әр түрлі пікірлерді есепке алу және басқару шешімдерін қабылдау; тиімді шешімді анықтауда және жоспарлаудың әр түрлі талаптар есебімен ымыралы шешімдерді қабылдау; көліктік құралдар мен жүйелерді пайдалану.

Өндірістік-басқару кызметтері: тасымалдау қауіпсіздігін қамта-масыз етудегі өндірістік және өндірістік емес шығынды бағалау; пош-та, жүк, жолаушыларды жеткізудің көліктік-технологиялық жүйесін жасаудағы және өндірістік емес шығындарды бағалау және олардың бақылауды жүзеге асыру; дайын өнімдердің, материалдар мен техно-логиялық процесстердің сапасын бақылау; өнім сапасының көрсет-кіштерін өлшеу құралдарын метрологиялық тексеру; қайта тиеу маши-наларын және қондырғыларын стандарттау мен сертификаттау шара-ларын өткізу, оларды дайындау және жөндеу технологиялары.

Есептік-жобалық қызметі: көліктік кәсіпорындарының, қозғалыс ұйымдастыру жүйелерінің даму жоспарларын жобалау; жобаның мақ-саттары мен міндеттерін анықтау, олардың өзара байланыстың құры-лымын құрастыру кезінде әр түрлі фактор есептері және есептерді ше-шудің басылым бағыттарын табу; нәтижелердің мәселелерін шешу варианттарын жобалау және талдау; жобаларды жоспарлау және нақ-тылау; технологиялық, құрылыстық, эстетикалық, экономикалық, экологиялық және басқа параметрлерін есептеумен жабдықтар мен машиналардың жобаларын дайындау; көліктік техника мен жобдық-тарды, материалдарды талдау кезінде ақпараттық технологияларды пайдалану.

– көлік өндірісінің даму перспективасынан және негізгі ғылыми-техникалық мәселелерін;

– көлікті пайдалану шарттары өзгерісінің негізгі бағыттарын;

– өндірістік экономикалық негіздерін;

– көліктік нарығы қызметтерінің ахуалы мен сұранысын зерттеу тәсілдерін;

– салықты;

– басқару және инжерлерлік шешімдерді қабылдау және техни-калық-экономикалық талдау әдістерін;

– қаржылық қатынастардың заң негіздерін;

– маркетинг және менеджмент негіздерін;

хабардар болуы керек:

– көліктегі қозғалыстарды ұйымдастыруға байланысты процесс-тер мен құбылыстарды, негізгі нысандарды және ғылыми зерттеу тәсілдерін қолданудан;

– көліктік құралдардың қозғалысын жобалау мен моделдеудің кешендік тәсілдерін;

– жылжымалы құрамдарға техникалық-экономикалық негізгі талаптары мен оларды іске асырудын казіргі кездегі ғылыми-тех-никалық құралдарынан;

– қалалардың көліктік жоспарлану принциптерін, қатынас жолдарының сапаларынан;

– өндірісті талдау мен жетілдіруде бағдарлы-мақсатты әдістер мен әдістемелерді пайдалану тәсілдерінен;

– саланың нормативтік базасын және заң негізіндерінен;

– нарықтық экономика негіздерінен;

– инженерлік және басқару шешімін қабылдау және инженерлік есептеу тәсілдерінен;

– қызмет көрсететін персоналды, кәсіпорындарды лицензиялау және сертификаттау негізіндерінен;

– тиеп-түсіру машиналары құрылысында қолданылатын матери-алдарды және олардың қасиетінен;

– тиеп-түсіру және көтермелі-көліктік таңдау және өзара салыс-тыру негіздерінен;

– кәсіби кызметте ғылым жетістіктерін пайдалану бағыты мен жағдайынан;

– кадрларды орналастыру мен таңдауды, қызметкерлермен қа-рым қатынас жасау және жұмыс әдістерінен;

– әлеуметтік, экономикалық, ұйымдастырушылық, технология-лық, техникалық мәселелердің бағдарламалық - мақсаттық әдістерін;

– шетелдік және салааралық, салалық алдыңғы қатарлы тәжіри-бесін;

– тиеп-түсіру техникалары жұмысының тәртібін, пайдалану дай-ындау және жобалау шарттарының ерекшеліктерін;

– конструкция төзімділігін жоғалту, коррозияға ұшырау, істен шығу механизмдерінің талдау мәліметтерін;

– көлік қауіпсіздігімен қоса ондағы техникалық нормативтер мен заң актілерін;

– ұжымды басқарудың әлеуметтік-психологиялық негіздерін;

дағдысы болуьі керек:

– өндірістің жаңа технологияларын өз бетінше игеру;

– өнімнің, табыстың өзіндік құнының пайдалану шығындарын анықтау;

– мақсатқа жетудің тиімді әдістері мен технологияларын таңдау және жүйе мақсаттарының декомпозициясын жүргізу;

– өндірісті ұйымдастыру деңгейі мен технологиясын, күйін тал-дау;

– компьютерлік және ақпараттық техниканы қолдану;

– тиеп-түсіру техникасын немесе оның жеке агрегаттары мен механизмдерін есептеу және конструкциялау.

С.Торайғыров атындағы ПМУ бакалавр-бітірушісі ЖОО компоненті бойынша келесі пәндерді оқу кезінде алынған білімін тәжірибелік қызметте пайдалана алуы және білуі керек:

«Мемлекеттік тілде іс жүргізү», «Құқықтың негіздері», «Маман-дыққа кіріспені және ақпарараттық мәдениеттің негіздері», «Дінта-ну», «Патенттану», «Ғылыми зерттеулердің негіздері», «Экономи-калық теорияның негіздері», «Нарық экономиканың негіздері», «Мә-дениеттану», «Сөйлеу мәдениеті», «Социология», «Логика», «Саясат-тану», «Көлік құқығы», «Жол қозғалысын ұйымдастырудың техника-лық құралдары», «Диагностикалық жабдықтары», «Қозғалыс қауіпсіз-дігі мен жол шарттары», «Қалалардың көліктік жоспарлауы», «Жүргі-зушілерді дайындаудың әдістемелік негіздері», «Жол-көліктік оқиға сараптамасы», «Жол-көліктік оқиға есебі мен талдауы», «Жол-құры-лыс машиналары», «Автокөліктік-коммерциялық қызмет», «Пайдала-ну материалдары», «Жол-құрылыс материалдары», «Жол полиция қызметі», «Жолдағы қаіупсіздік қызметі», «Жол қозғалысын ұйым-дастыру», «Көліктік құралдар қауіпсіздігі», «Көліктік техниканың энергетикалық құралдары», «Автокөліктік психология».

050901/5В090100 мамандығының білім стандартын және С. Торайғыров атындағы ПМУ бітірушісінің біліктілік сипаттамасын ескере отырып «Тасымалдауды, қозғалысты ұйымдастыру және көлікті пайдалану» мамандығының студенттері үшін дипломдық жоба бойынша бітіру жұмыстарын орындауға осы әдістемелік нұсқаулар жобаланып отыр.

- мамандық бойынша теориялық білімдері мен тәжірибелік дағдыларын бекіту және кеңейту, және олардың нақты, ғылыми, техникалық, өндірістік, экономикалық және экологиялық есептерді шешу кезінде қолдану;

- дипломдық жобада жасалынатын есептерді шешу кезінде эксперименттер мен зерттеулер өткізу әдістемесін меңгеру және де өздік жұмыс жүргізу дағдыларын дамыту;

- техника, ғылым және заманауи өндіріс шарттарында студент-тің өздік жұмысқа дайындау деңгейін табу.

Оқу бағдарламаларының және оқу жоспарының барлық талаптарын орындаған студенттер дипломдық жобаға жіберіледі.

Дипломдық жобаны орындау алдында студент оқу жоспарымен қарастырылған дипломдық жобаның барлық мезгіліне жұмыстың календарлы кестесін дайындау және кезеңдерді көрсету керек, жетекшісімен келісіп кафедра меңгерушісіне бекіту үшін көрсетеді.

Кафедра меңгерушісі дипломдық жобаны орындауын тексеру мерзімін қояды, осы мерзімде студент дипломдық жобаның барлық материалдарын әкеліп көрсетуге міндетті. Осы мерзімде студент жетекші мен кафедра меңгерушісі алдында есеп береді, олар жобаның дайындақ дәрежесін бақылайды және сол мәліметтерді факультет деканына тапсырады.

Дипломдық жоба студентпен ЖОО-да, және кәсіпорындарда, мекемелерде, ғылыми-зерттеулік, эксперттік және оперативті-қыл-мыстық, жобалық-зерттеулік және басқа ұйымдарда орындалады.

Дипломдық жоба (жұмыс) тақырып бағыты бойынша әдебиетті оқу, және студенттің диплом алдындағы тәжірибенің және ғылыми зерттеулік жұмыс нәтижелері орындалады.

Әрбір дипломдық жобада (жұмыста) технико-экономикалық дәлеліне сай жеке заманауи және болашақ теориялық шешім немесе тәжірибелік сұрақтартына және де қоршаған орта мен еңбек қорғау сұрақтарына арналған тараулар болуы керек.

Дипломдық жобада қолданылған шешімдер мен дұрыс беріл-гендерге тек қана студент – дипломдық жобаның авторы жауап береді.
2 Дипломдық жобаның (жұмыстың) тақырыбы
Дипломдық жұмыстың (жобаның) тақырыбы тасымалдауды, жол қозғалысын және көліктікті пайдалануды қауіпсіздікпен қамтамасыздандыру және ұйымдастыру саласындағы актуалды, ғылымның, техниканың және де нақты міндеттер мен мәселелерді ескеруі керек.

Дипломдық жобаның тақырыбын келесі негізгі бағыттарға бөлуге болады:

- автомобильді жолда, ауылдық мекен жайда, қалада тасымал-даудың, жол қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыздандыру және ұйымдастыру әдістерін жетілдіру бойынша шаралар комплексін жобалау;

- тасымалдаудың, тасымалдаудың спецификалық түрлері кезін-дегі қозғалыстың қауісіздігін қамтамасыздандыру бойынша шаралар комплексін жобалау;

- құрылысты жетілдіру және жаңа техникалық құралдар мен тасымалдаумен, жол қозғалысымен басқару жүйелерін жобалау;

- жол қозғалыс параметрлері мен тасымалдауды бақылау және зерттеу үшін жаңа әдістер мен құралдар жобалау;

- автомомбильдің жолдардың, көліктік тораптардың және көшелі-жолдық желі аймақтарының қабілеттілігін бағалау және есептеу әдістерін жобалау;

- көліктік құралдарының құрылыстық қауіпсіздігін зерттеу және активті, пассивті, апаттан кейінгі және экологиялық қауіпсіздік элементтер құрылыстарының жетілдіру;

- әр түрлі ЖКО түрлерінің сараптара мен талдау әдістерін жетілдіру;

- автокөліктерде қозғалыс қауіпсіздік қызметінің жұмысын жетілдіру;

- жол ұйымының қозғалысын ұйымдастыру қызметінің жұмы-сын жетілдіру;

- жол полиция бөлімшесінің қызметін автоматизациялау;

- жүргізушілердің кәсіби сапасын бағалау және психофизиоло-гиялық зерттеулер үшін құралдар мен аспаптардың, көлік құралдары жүргізушілерін дайындау әдістемелер мен бағдарламаларын жетіл-діру;

- автомобильдің жолдағы қаланың КЖЖ-гі қозғалыспен, тасы-малдаумен автоматизацияланған басқару және бақылау жүйелерін жобалау ;

- қоршаған ортаға көліктік ағындардың зиян әсер етуді төмендету бойынша шаралар жобалау және әдістерін зерттеу;

- балалық жолдық-көліктік жарақаттануды зерттеу және оларды төмендету бойынша шаралар жасау (балалық автоқала, автодром және басқа);

- жаңа әдістерді және көліктік құралдарын сертификациялау жүйесін жетілдіру бойынша шаралар комплексін жобалау;

- қозғалыс қауіпсіздігіне әсер ететін көліктік құралдарының техникалық жағдайын зерттеу әдістерін жетілдіру.
2.1 Дипломдық жобаның тақырыптары мен тапсырмалары

Жоғарыда көрсетілген тақырыптарға сай дипломдық жоба тақырыбы таңдалады.

Студенттің кафедрамен берілген тақырыптар тізімінен басқа өз дипломдық жоба тақырыбын таңдауға құқығы бар.

Өндірістен шықпайтын студенттерге дипломдық жоба тақыры-бын өндірістік қажеттілікке сай таңдауға ұсынылады.

Кәсіпорын мен ұйымда орындалатын дипломдық жоба өдірістік бағыты бар және кәсіпорынның маңызды өндірістік базасында, әрекет технологиясына немесе өндіріспен басқару ұйымдастыру жүйесіне байланған нақтылы өндіріс базасында орындалады.

Нақты жобалардың тақырыптары жұмысқа орналасу еңбек шартымен байланбауына болады, егер олар өндірістік, жобалық, ғылыми-зерттеулік ұйымдармен ұсынылса немесе кафедраның ғылыми-зерттеулік тақырыбымен байланысса.

Факультет деканының көрсетуі бойынша ректор рұқсатымен дипломдық жобаны дипломдық жұмысқа ауыстыруға болады. Онда дипломдық жұмыстың ғылыми-зерттеулік сипаттамасы және есептік-графикалық бөлімі болуы керек.

Студентті диплом алдындағы тәджірибеге жіберу алдында дипломдық жобаның тақырыбы шығару кафедрасымен бекітіледі. Тәжірибе біткеннен кейін дипломдық жоба тақырыбы ректордің бұйрығымен бекітіледі.

Жоба жетекшісімен құрастырылған, кафедра меңгерушісімен бекітілген студентке дипломдық жобаның тапсырмасы беріледі, оның ішінде жоба тақырыбы, жобаланатын сұрақтар тізімі, графикалық бөлімінің мазмұны, дипломдық жоба орындау мерзімі көрсетіледі.

050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» мамандары бойынша дипломдық жобалардың тақырыптары:

1. 
   Өздік финансистау шартындағы әр түрлі кәсіпорындардың кейінгі көліктік қызметін бағалау және кеңею жолдары.
   
2. 
   «Сүт» АҚ көліктік құралдар пайдаланудың тиімділігін жоғарылатудың негізгі бағыттарын бағалау және жобалау.
   
3. 
   Павлодар қаласының жалпы пайдалану жолаушы көліктің функциялау тиімділігін жоғарлату жолдары және бағалануы.
   
4. 
   Әр түрлі кәсіпорындардың жалпы пайдалану жолаушы көліктің функциялау тиімділігін жоғарылату жолдары және бағалануы.
   
5. 
   Ауылшаруашылығында тасымалдауды ұйымдастыру кезінде шаруашылық жұмысын жетілдіру.
   
6. 
   Павлодар қаласының тұрмыстық көлік қызметінің кеңею комплексінің негізгі бағыттарын жобалау.
   
7. 
   Қалааралық тасымалдаудың жолаушы автокөліктер жұмы-сын жетілдіру бойынша шараларын жобалау және талдау.
   
8. 
   Құрылыстық жүктерін тасымалдау кезінде қозғалу құра-мының жұмыс тиімділігін жоғарылату.
   
9. 
   Таулы (ашық) жұмыстағы автокөлік жұмысын ұйымдастыруын жетілдіру.
   
10. 
    Өндірістік қызметтегі көліктік логистика есептерін шешу.
    
11. 
    Қазақстан Республикасының халықаралық көліктік коридор бойынша жүк тасымалдау үрдістерін ұйымдастыру.
    
12. 
    Қауіпті жүк тасымалдау ұйымдастырудың тиімділігін жоғарылату.
    
13. 
    Автокөліктік қызмет рыноғының кеңею жолдарын талдау.
    
14. 
    Маршруттық такси жұмысын басқарудың оптимизациялық әдістері.
    
15. 
    Дайын тауарларды тасуға көлік жұмысын жетілдіру шараларын жобалау.
    
16. 
    Екібастұз қаласының тұрмыстық көлік қызмет комплексінің кеңеюінің негізгі бағыттарын жобалау.
    
17. 
    Аксу қаласының тұрмыстық көлік қызмет комплексінің кеңеюінің негізгі бағыттарын жобалау.
    
18. 
    Павлодар қаласының жолаушыларының көліктік қызмет ету сапасын жоғарылатудағы қалалық автобустармен тасымалдау ұйымдастыруын жетілдіру.
    
19. 
    Қозғалмалы құрамды пайдаланудың тиімділігін жоғарыла-ту.
    
20. 
    Павлодар қаласының «Қазақтелеком» ААҚ филиалының көліктік жұмыс тиімділігін жоғарылату.
    
21. 
    Ауылшаруашылық жүктерін тасымалдау үрдістерін оптимизациялау.
    
22. 
    Павлодар қаласының тұрмыстық қатты қалдықтарды шығару кезінде инновациялық технологияларды енгізу.
    
23. 
    Екібастұз қаласының тұрмыстық қатты қалдықтарды шығару кезінде инновациялық технологияларды енгізу.
    
24. 
    «Павлодар қаласы-Ленинский ауылы» автомобильді жолдың қауіпті аймақтарын табу және қозғалыстың қауіпсіздігін жоғарылату шараларын жобалау.
    
25. 
    «Павлодар қаласы – Аксу қаласы» автомобиль жолдың қауіпті аймақтарын табу және қозғалыстың қауіпсіздігін жоғарылату бойынша шаралар жобалау.
    
26. 
    Павлодар қаласының Торайғыров-Академик Сәтпаев-Ленин көшелер қиылысындағы жол қозғалысын ұйымдастыруын комплексті шешу.
    
27. 
    Павлодар қаласының «В» категориялы көлік құралдарын автомектептерде даярлайтын жүргізушілердің сапасын жоғарылату.
    
28. 
    Ленинский ауылының көшелі-жолдық желідегі жол қозға-лысын ұйымдастыруын комплексті шешу.
    
29. 
    Павлодар қаласының көшелі-жолдық желідегі жол қозғалы-сын ұйымдастыруын комплексті шешу.
    
30. 
    Ақсу қ. көшелі-жолдық желідегі жол қозғалысын ұйымдастыру сұрақтарын комплексті шешу.
    
31. 
    Павлодар қ. Солтүстік ауданында реттелетін қиылыста жол қозғалысын ұйымдастыруды жетілдіру.
    
32. 
    Павлодар қ. Оңтүстік ауданында реттелетін қиылыста жол қозғалысын ұйымдастыруды жетілдіру.
    
33. 
    Павлодар қ. Усолка микроауданында жол қозғалысын ұйымдастыру сұрақтарын комплексті шешу.
    
34. 
    Павлодар қаласының мектепке дейінгі және мектепте оқи-тын балалардың жолды-көліктік жарақатын төмендетуін комплексті шешу.
    
35. 
    Ақсу қаласының мектепке дейінгі және мектепте оқитын балалардың жолды-көліктік жарақатын төмендетуін комплексті шешу.
    
36. 
    Екібастұз қаласының мектепке дейінгі және мектепте оқи-тын балалардың жолды-көліктік жарақатын төмендетуін комплексті шешу.
    
37. 
    «Универсальный» базарына кіру алдындағы Торайғыров көшесі бойындағы автокөлік және жаяу жүрүші жол қозғалысының ұйымдастыруын жетілдіру.
    
38. 
    ВАЗ автомобильдерінің және олардың моторларының эксперттік диагностика әдістерін жобалау.
    
39. 
    КаМАЗ жүк автомобильдерінің және олардың моторлары-ның эксперттік диагностика әдістерін жобалау.
    
40. 
    Шет елгі өндірістің жеңіл автомобильдерінің және олардың моторларының эксперттік диагностика әдістерін жобалау.
    
41. 
    Шет елгі өндірістің жүк автомобильдерінің және олардың моторларының эксперттік диагностика әдістерін жобалау.
    
42. 
    Павлодар қаласының бір деңгейдегі көшелердің қиын қиы-лысындағы жол қозғалысын ұйымдастыруын комплексті шешу.
    
43. 
    Кутузов-Естай және Кутузов-Кривенко көшелері қиылы-сындағы жол қозғалысын ұйымдастыруын жетілдіру.
    
44. 
    Дерибас-Павлов-Димитров көшелері қиылысындағы жол қозғалысын ұйымдастыруын жетілдіру.
    
45. 
    Жол қозғалыс қауіпсіздігі бойынша ЖШС «Автодорсиг-нал» қызметін жетілдіру жолдары.
    
46. 
    «Павлодар – Щербақты» автомобиль жолдағы жол қозғалыс қауіпсіздігін жоғарылатуын жобалау.
    
47. 
    Павлодар қаласының қауіпті, үлкенгабаритті, ауырсалмақ-ты жүк тасымалдау кезіндегі жол қозғалысын комплексті шешу.
    
48. 
    Ақсу қаласының қауіпті, үлкенгабаритті, ауырсалмақты жүк тасымалдау кезіндегі жол қозғалысын комплексті шешу.
    
49. 
    Екібастұз қаласының қауіпті, үлкенгабаритті, ауырсалмақ-ты жүк тасымалдау кезіндегі жол қозғалысын комплексті шешу.
    
50. 
    Радиусы кіші дөңгелекті жолдағы жол-көліктік оқиға жағдайларын зерттеу.
    
51. 
    ЖКО-ғы бұзылған автомобильдерді қайтадан жөндеу құнын анықтау және диагносттикалау әдістерін жетілдіру.
    
52. 
    «Павлодар-Успенка» автомобиль жолдағы қауіпті аймақ-тарды табу және жол шараларын бағалау.
    
53. 
    Павлодар қаласының Солтүстік және Оңтүстік аудандары-ның көшелі-жолдық желідегі апаттылықты талдау және көшелер қиылысындағы қозғалыс қауіпсіздігін жоғарылату.
    
54. 
    Павлодар қаласының уақытша автомобиль тұрақтарды жобалау мен ұйымдастыруын комплексті шешу.
    
55. 
    ЖКО зерттеу кезінде көру мүмкіншілігін анықтау әдістемесін жетілдіру.
    
56. 
    Көлік құралдар шиналарының эксперттік зерттеу әдістеме-сін жетілдіру.
    
57. 
    Шаруашылықтың салалық шартындағы автокөлік қызмет ету саласының кеңею жолдары және талдауы.
    
58. 
    Тәуліктің қараңғы уақытындағы қозғалыс қауіпсіздігін жоғарылату бойынша шаралар жобалау (Комплексті дипломдық жобаның 1-бөлімі: Автомобильдің құрылыстық қпуіпсіздігі. 2-бөлімі: Жасанды жарықтандыру.
    

Дипломдық жұмыстың (жобаның) шешімі ғылыми-зерттемелі жұмыс түрінде болады: бұл студенттің өз бетімен дайындаған қолжазба.

Дипломдық жұмыстың (жобаның) көлемі 60-90 парақ болуы керек. Дипломдық жұмыстың (жобаның) көрсетілген көлеміне қосымшалар кірмейді.

Дипломдық жұмыстың (жобаның) құрылымдық элементтері:

– мұқаба;

– титул беті;

– дипломдық жұмысты (жобаны) орындауға арналған тапсырма;

– мазмұны;

– кіріспе;

– негізгі бөлім;

– қорытынды;

– қолданылған әдебиет тізімі;

– қосымшалар.

Мұқабасында келесі мәліметтер көрсетіледі:

– дипломдық жұмысты орындаған ұйым атауы;

– студенттің тегі және аты-жөні;

– дипломдық жұмыстың тақырыбының атауы;

– жұмыстың түрі-дипломдық жұмыс;

– мамандықтың атауы және шифрі;

– қала, жыл.

Титулдық парақ диплодық жұмыстың бірінші беті және ақпараттың басты көзі болып саналады.

Титулдық парақта келесі мәліметтер көрсетіледі:

– дипломдық жұмысты орындаған ұйым атауы;

– дипломдық жұмыстың жобасы орындалған кафедра атауы;

– шектеуші гриф;

– кафедра меңгерушісінің куәландыру қолы;

– жұмыстың түрі-дипломдық жұмыс;

– мамандықтың атауы және шифрі;

– парақтың сол жағынан «орындаған», ал қарама қарсы оң жағынан студенттің тегі мен аты-жөні жазылады;

– бір тармақ төмен «ғылыми жетекші» және оның тегі мен аты-жөні көрсетіледі;

– қала, жыл.

Дипломдық жұмыстың мазмұнына кіріспе, тақырыпттардың және тақырыпшалардың атаулары мен реттік нөмірлері, қорытынды, қолданылған әдебиеттер тізімі және қосымша атаулары мен беттерінің нөмірі кіреді.

Кіріспеде дипломдық жоба тақырыбының актуалдылығы, ғылы-ми жаңалықтылығы және тәжірибелік мәнділігінің дәлелі, шешілетін ғылыми мәселенің заманауи жағдайының бағасы, сонымен бірге дип-ломдық зерттеудің мақсаты, міндеті және объектісі, дипломдық жоба жазудың тәжірибелік базасы, теориялық және әдістілік негіздері бо-луы керек.

Димплодық жұмыстың негізгі бөлігінде орындалған жұмыстың әдісі және негізгі нәтижесі, мазмұны, мәні көрсетіледі.

Дипломдық жұмыстың негізгі бөлігі тарау және параграфтарға бөлінеді.

Қорытынды бөлігінде дипломдық жұмыстың зерттеу нәтижесіне қысқаша тұжырым беріледі, қойылған мәселенің толықтығына баға қойылады, зерттелетін обьектіге нақты ұсыныстар енгізіледі.

Ғылыми жұмыстарға бекітілген талаптарға сай қолданылған әдебиеттер тізімі рәсімделеді.

Дипломдық зерттеулерді орындағанда негізгі бөлігінде көрсетіл-меген материалдарды қосымшаға қосады.

Дипломдық жұмыстың авторы, яғни студент барлық нақты және обьектіге есеп бергенде жауапкершілікті өз мойынына алады.
3.2 Дипломдық жұмысты (жобаны) дайындаудың негізгі

ережелері

Дипломдық жұмыс (жоба) университет стандартына сай жазы-луы керек.

Дипломдық жұмыстың мәтіні компьютердің көмегімен теріліп, принтер арқылы А4 форматты қағаздың бір бетіне басылып шығуы керек. Шрифт-14 кегль. Шрифт - дағдылы, кегль 14.

Дипломдық жұмыс (жоба) тексттің келесі өлшемдерін бұзбай басып шығару керек: сол жақ - 30 мм, үстіңгі - 20 мм, оң жақ - 10 мм және астыңғы - 25 мм.

Нақты бір терминдерге, формулаларға, теоремаларға компью-тердің мүмкіндігіне байланысты гарнитураны қолданып шрифтарды өзгерте отырып ерекшелеуге болады.

Дипломдық жұмыстың орындалу барысында терілген мәтін мен кестелердің көркемделуі КЭЕМ қағидасына сай болуы керек.

Дипломдық жұмыстың дайындалу барысында жіберілген қателіктер мен графикалық нақсыздық ақ бояумен өшіріліп және сол жерге мәтіннің дұрыс нұсқасы машиналық жазба немесе қолжазбамен түзетуге болады.

Аты-жөні, ұйым, фирма, бұйым, мекеме және басқа атаулар түп нұсқа тілінде жазылады.

Дипломдық жұмыстың (жобаның) "Мазмұны", "Нормативті сіл-кемелері", "Анықтамалары", "Белгіленуі және қысқартулары", "Кіріс-пелері", "Қорытындылары", "Қолданылған әдебиет тізімі" жұмыстың құрылыс элементтері.

Дипломдық жұмысты (жобаны) тарау мен бөлімшелерге бөлу керек. Әр бір тарау мен бөлімшеде аяқталған ақпарат болу керек.

Тарау атауы дипломдық жұмыстың (жобаның) тақырыбын, ал бөлімшелер тарау атауын ашуы керек.

Тарау мен бөлімше атауы анық қысқаша мазмұның көрсетеді.

Тарау мен бөлімше атауын абзацтан бастап бас әріппен нүктесіз сызбай жазады.

Егер атау екі сөлемнен құрылса, оларды нүктемен бөледі.

Дипломдық жұмыстың (жобаның) парақтарын араб цифрлары-мен белгіленеді. Парақ нөмірін беттің орталық астыңғы жағында көрсетеді.

Титул беті парақтардың жалпы нөмірлеуіне кіреді. Титул бетінде парақ нөмірі жазылмайды.

Жеке беттерде орналасқан суреттер мен кестелер дипломдық жұмыстың (жобаның) беттерінің жалпы нөмірлеуіне кіреді.

А3 форматты парақтағы суреттер мен кестелерді бір бет ретін-

де саналады.

Дипломдық жұмыстың (жобаның) тараулары барлық құжат шегінде, араб цифрларымен, нүктесіз және абзацтық шегіністен жазылған реттік нөмірлі болуы қажет. Бөлімдердің нөмірленуі әрбір тараудың шегінде болуы керек. Бөлімнің нөмірі нүктемен бөлінген тараудың және бөлімнің нөмірлерінен тұрады. Бөлімнің нөмірінің соңында нүкте қойылмайды. Тараулар екі және одан көп бөлімдерден тұрады.

Мысал

1. 
   Түрі мен негізгі өлшемдері
   

1.2

2
Құжаттың екінші тарауының бөлімдерінің нөмірленуі

2.2

Дипломдық жұмыстың (жобаның) әрбір тарауын жаңа парақтан (беттен) бастау керек. Бір тараудың ішіндегі бөлімдер мәтіннен екі жол шегініс жасаумен өз ішінде бөлінеді.

Дипломдық жұмыстың (жобаның) құрамына кіретін дипломдық жұмыстың (жобаның) және қосымшалардың беттерінің нөмірленуі өтпелі болу керек.

Суреттерді (сызбалар, карталар, графиктер, схемалар, диаграм-малар, фотосуреттер) дипломдық жұмыста (жобада) бірінші рет жазылған мәтіннен кейін немесе келесі бетте орналастыру керек.

Суреттер компьютерде жасалған, соның ішінде түрлі түсті болуы мүмкін. Барлық суреттерге дипломдық жұмыста сілтемелер болуы керек.

Дипломдық жұмыста (жобада) орналастырылған сызбалар, гра-фиктер, схемалар, диаграммалар, суреттер Конструкторлық құжаттау-дың біріккен жүйесінің (КҚБЖ) мемлекеттік стандарттарының талаптарына сай болуы керек.

Қосымшалардың суреттерінен басқа суреттерді араб цифрлары-мен өтпелі нөмірленеді.

Егер сурет біреу болса, онда ол «Сурет 1» деп белгіленеді, «Сурет» сөзі және оның аты жолдың ортасында орналасады.

Суреттерді тараудың шегінде нөмірлеу рұқсат етіледі. Бұл жағдайда сурет нөмірі нүктемен бөлінген тарау нөмірінен және суреттің реттік нөмірінен тұрады. Мысалы: Сурет 1.1

Суреттерде керек жағдайда атау және ұғындырма (суретасты мәтін) болады. «Сурет» сөзі және оның атауын ұғындырмадан кейін орналастырады және келесі түрде жазылады: Сурет 1. Банкті жүйенің құрылымы. Сурет сілтемелерде «2-суретке сай», өтпелі нөмірлеуде «1.2-суретке сай» тараудың шегінде нөмірлегенде жазылады.

Жақсы көрнекілік және көрсеткіштерді салыстыру үшін кесте қолданалыда. Кесте атауы оның мазмұның көрсету керек, анық, қысқа болуы керек. Кесте атауын кестенің үстіңгі жағында абзацтан жазады.

Кестені тексттен кейін немесе келесі бетте орналастыру керек.

Дипломдық жұмыста (жобада) барлық кестелерге сілтеме болу керек. Сілтемеде «кесте» нөмірі көрсетіледі.

Жолдар саны көп кестені басқа бетке тасымалдайды. Басқа бетке кесте жартысын тасымалдағанда "Кесте" сөзі және нөмірі бір рет бірінші бөлігінде көрсетіледі, басқа бөліктерінде "Жалғасы" деген сөз және нөмір көрсетіледі, мысалы: "1-кестенің жалғасы". Кестені басқа бетке тасымалдағанда атауын оның бірінші бөлігінің үстіңгі жағында ғана жазады. Кестенің жартысын тасымалдағанда астыңғы горизонталь сызығын сызбайды.

Граф саны көп болса, оны қосымшаға шығару керек.

Кестенің әр түрлі жолдарында қайталанатын текст бір сөзден құрастырылса, онда оны бірінші жазудан кейін тырнақшаға айырбас-тауға болады. Қайталанатын цифрлар, таңбалар, белгілер, математи-калық және химиялық символдар орнына тырнақша қоюға болмайды. Егер кесте жолында цифрлік немесе басқа мәліметтер берілмесе, онда сол жерге сызық қойылады.

Қосымшалар кестелерінен басқа кестелерді араб цифрларымен нөмірлеу керек.

Тарау ішінде кестелерді нөмірлеуге рұқсат беріледі. Онда кесте нөмірі нүктемен бөлінетін тарау мен кестенің реттік нөмірінен тұрады.

Граф пен кесте жолдарының аты бас әріптен, граф тақырып-шасы – кіші әріптен жазылуы керек, егер ол атаумен қоса бір сөйлем құраса кіші әріптен жазылуы керек. Кестенің аты мен тақырыпшаның соңында нүкте қойылмайды.

Кестелерді сол, оң астыңғы жақтарынан сызықтармен шектейді. Кестедегі шрифт тексттегіден кіші болуы мүмкін..

Бөлімдердің тақырыптары, негізінен кесте жолдарына параллель жазылады. Қажет болса, бөлім тақырыптарының перпендикуляр орналасуы мүмкін. Кесте басы кестенің басқа бөлігінен түзу сызықпен бөлініп тұруы керек.

«Ескертпе» сөзін бас әріптен, азат жолдан жазып сызбау керек.

Егер кесте не сызбалық материалға түсініктемелер немесе мәтінге анықтама мәліметтер қажет болса, дипломдық жұмыста (жобада) ескертпелер келтіріледі.

Ескертпелерді тікелей мәтіндік, сызбалық материалдан кейін немесе осы ескертпелер қатысты кестеде орналастыру керек. Егер ескертпе жалғыз болса «Ескертпе» сөзінен кейін сызықша қойылып, есскертпе бас әріптен жазылады. Бір ескертпені нөмірлемейді. Бірнеше ескертпені рет ретімен араб цифрларымен нүкте қоймай нөмірлеу керек. Кестеге ескертпені кестенің соңынан кестенің соңын білдіретін сызықтан кейін орналастырады.

Формулалар мен теңдеулерді мәтіннен бөлек жолға орналастыру керек. Әрбір формуладан жоғары және төмен кем дегенде бір бос жол қалдырылуы керек. Егер де теңдеу бір жолға сыймаса, ол теңдік (=) белгісінен кейін немесе қосу (+), алу (-), көбейту (*), бөлу (/) немесе басқа математикалық белгілерден кейін келесі жолға көшіріледі, мұнда белгі келесі жолдың басында қайталанады.

Белгілер мен сандық коэффиценттердің мәндерін түсіндіруді формуладан кейін формулада берілген ретпен беру керек.

Формулаларды дипломдық жұмыста (жобада) реттік нөмірмен барлық жұмыс шеңберінде араб цифрларымен домалақ жақшада соңғы оң жақтан бір жолға орналастырылады.

Мәтіндегі формулалардың реттік нөмірлеріне сілтемелер жақшаларда беріледі. Мысал: (1) формулада.

Формулаларды бөлім шеңберінде нөмірлеуге рұқсат етіледі. Бұл жағдайда формула нөмірі бөлім нөмірі мен формуланың реттік нөмірінен тұрады, мысалы (3.1).

Пайдаланылған көздерге сілтемелерді тікбұрыш жақшада беру керек.

Көздер туралы мәліметтерді көздерге сәлтемелердің орналасу ретімен араб цифрларымен, нүктесіз беріп, азат жолдан басу керек.

Қосымшаларды берілген дипломдық жұмыстың (жобаның) жалғасы ретінде оның келесі беттерінде ресімдейді.

Дипломдық жұмыс (жоба) мәтінінде барлық қосымшаларға сәлтемелер берілуі керек. Қосымшаларды олардың мәтіндегі орналасу ретімен орналастыру керек.

Әрбір қосымшаны жаңа беттен, парақтың жоғарғы бөлігінде ортасынан «Қосымша» сөзін келтіру мен оның атауы арқылы бастау керек.

Қосымшада тақырып болуы керек, оны мәтінге қатысты симметриялы бас әріптен жеке жолда жазылады.

Егер дипломдық жұмыс (жоба) бір қосымишаға ие болса, онда оны белгілемеуге де болады.

Қосымшалар жалпы дипломдық жұмыспен (жобамен) бірдей нөмірленуі тиіс.
4 Дипломдық жобаның (жұмыстың) графикалық бөлімін толтыру
Дипломдық жобадағы графикалық бөлімнің сызбалары МЖМБС 2. 301 - 68 (СТ СЭВ 1181-78) бойынша форматы А1 (594 х 841) беттерінде, қара қарындашпен немесе тушпен орындалады.

Заттардың негізгі бейнесінен басқа да графикалық бөлім беттерінің сызбаларында келесілер болуы мүмкін:

а) техникалық талаптар мен техникалық сипаттамалардан тұратын тексттік бөлім;

б) бейне атауы бар жазбалар, бұйымдардың жеке элементтеріне қатысты жазбалар;

в) өлшемдері мен басқа параметрлері, техникалық талаптары, бақылау комплекстары, шартты белгелеуі және т. б. бар кестелер.

Ықшамсызбаларды, графиктерді және диаграммаларды қолдану 050901/5В090100 мамандығының дипломдық жобадағы графиклық бөлімнің ерекшелігі болып келеді.

Елді мекендегі көшелі-жолдық желінің және автомобиль жолдар желісінің ықшамсызбалары еркін масштабпен орындалады. Жеке объектілердің жоспарлары (тораптар, екі аралық көшелер, алаңдар және басқалар) МЖМБС 2.302-68 бойынша нақты масштабпен орындалуы мүмкін.

Ірі объектілердің генералды жоспарларын жобалау кезінде келесі масштабтарды қолдануға болады:

1:1000; 1:2000; 1:5000; 1:10000; 1:20000; 1:25000; 1:50000.

Сызбадағы бейне масштабтары келесі қатардан таңдалады (кесте 3.2):
Кесте 3.2 – Сызбадағы бейнелердің масштабы

Керекті жағдайда үлкейту масштабын қолдануға болады (100 n):1, мұнда n – толық сан.

Сызбаның негізгі жазуындағы масштаб 1:1; 1:2 және басқа түрі, ал жеке жағдайда - М1:1; М1:2; М2:1 және басқа түрі бойынша белгіленуі керек.

МЖМБС 2.303-68 құрылыс пен өндірістің барлық салаларын-дағы сызбада сызықтардың негізгі белгілеуін және сызбаларын көрсетеді. Сызықтардың арнайы мәндері (бұранда суреті, тегісі әр түрлі шек зоналары және т. б.) стандартқа сәйкес анықталады.

Сызбадағы жазбалар стандартты шрифтпен орындалады.

Цифрлар мен әріптер еңкеюі 75 градус болуы керек. Сызба жиегінде және негізгі жазуда белгілеудең, тараудың атаулары еңкеюсіз жазуға болады (грек алфавиті әріптерінен басқа).

Шрифт өлшемі бас әріптің биіктігімен миллиметрмен анықтала-ды. Шрифтің келесі өлшемдері белгіленеді: 2,5; 3,5; 7; 10; 14; 20; 28; 40.

Ең көп қолданылатыны сектор немесе бағана түріндегі жазық диаграммалар.

Дипломдық жобадағы графикалық бөлімдердегі сызбаларды, графиктерді, диаграммаларды орындаған кезде әр түрлі туштар мен қарындаштарды қолдануға болады (бір парақта үш түстен көп болмау кеек).

Парақта сызба ауданы бойынша 90 %, тығыздығы бойынша - 75 % толтырылуы керек.

Құрылыстық жобалауға спецификацияны әр бір жинақтау бірлігіне 1 форма және 1 а МЕСТ 2.106-96 бойынша жеке парақта құрастырылады.

Графикалық бөлім парағының негізгі жазуы МЖМБС 2.104-68 талаптарына сай орындалады.

Графикалық сызбалар және басқа графикалық материалдар құжаттаманың құрылыстық және технологиялық бірлік жүйесінің стандарт талаптарына сай орындалады.
4.1 Дипломдық жобадағы (жұмыстағы) графикалық

материалды белгілеу

Дипломдық жобадағы (жұмыстағы) графикалық материалдар МЖМБС 2. 201-80 сай белгіленуі керек.

Жалпы түрдегі белгілеу реті келесідей көрсетіледі:

050901/5В090100 ДЖ ХХ ХХ ХХХ;

а б в г д,

мұнда а – мамандық шифры;

б – жоба индексі (ДЖ – дипломдық жоба, жұмыс);

в – жинақтау бірліктерінің позициялық белгіленуі;

г – в пунктіне кіретін жинақтау бірліктерінің позициялық бел-гіленуі;

д – бұйымдардың позициялық белгіленуі.

Негізгі емес құрылыстық құжаттарды белгілеу үшін негізгі белгілеуге құжаттама шифры қосылады, мысалы:

ЖИ – жинау сызбасы;

ТЖ – сыртқы түрі;

ТХ – түсініктеме хат;

ТБ – техникалық бұйымдар.

Мысал: жалпы түрдегі ықшамсызба үшін

050901/5В090100 ДЖ 00. 00.000 ТЖ.

4.2 Дипломдық жобада ЭЕМ пайдалану

Білімі жоғары кәсіптік мамандарды дайындағанда есептеуіш техниканы қолданбауға мүмкін емес.

Дипломдық жобаның сұрақтарын шешу үшін кафедраның зерт-ханаларында немесе арнайы компьютерлік сыныптарда орналасқан КЭЕМ пайдалануға болады.

ЭЕМ келесіде пайдалануға болады:

- зерттеулік нәтижелерін статистикалық өндеуінде;

- жол қозғалыс сипаттамаларын болжағанда;

- апаттылық және қауіпсіздік коэффициенттерін есептегенде;

- жобалық шешімдердің технико-экономикалық дәлелдеуінде;

- КЖЖ және автомагистральда жол қозғалысымен басқару автоматизацияланған жүйелердің параметрлерін есептегенде;

- жол қозғалысындағы экологиялық қауіпсіздік көрсеткіштерін есептегенде, ЖКО экспертизасы мен талдауы кезінде көліктік құрал-дардың қозғалысының параметрлерін есептегенде;

- жобадағы экономикалық көрсеткіштерді есептегенде;

- арнайы есептерді шешуде.

КЭЕМ пайдалануды суреттегенде түсінктеме хат тарауында келесі пунктілерді белгілеу керек:

- есеп қою;

- шешу алгоритмі;

- есептің блок-ықшамсызбасын құрастыру;

- түзету мысал;

- бастапқы берілгендерін дайындау инструкциясы;

- КЭЕМ жұмыс жасауға арналған оператор үшін инструкция;

- талдау мен есеп нәтижелерінің шифрларын шешу.

КЭЕМ жұмысының нәтижелерін түсініктеме хаттың сәйкес тарауына қосу керек немесе оларды қосымшада көрсетеді
5 Қорғауға ұсыну және дипломдық жобаны (жұмысты)

қорғау
Дипломдық жұмысты (жобаны) қорғаудың реті білім беру айма-ғындағы орталық орындаушы органмен бекітілген білім беру ұйым-дарында оқитындар үшін межелік және қорытынды мемлекеттік ат-тетация, үлгерімнің ағымдық бақылауын өткізу ережелері бойынша анықталады.

Дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау мемлекеттік аттестация-лық комиссия мүшелерінің тең жартысының қатысуымен болатын ашық отырыста өткізіледі.

Дипломдық жұмыстың (жобаның) қорғалуы кафедра оқытушы-лары мен студенттердің қатысуымен болатын көпшілік формада ұйымдастырылады. Қорғауға ғылыми жетекшісі, дипломдық зерттеу жүргізілген ұйым өкілдері және қызығушылық танытқан басқа да адамдар қатыса алады.

Ереже бойынша бір студентке бір дипломды қорғау уақыты 30 минуттан аспауы керек.

Дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау үшін студент баяндама-ны қатысушылар мен мемлекеттік аттестациялық комиссияның алдында15 минуттан көп емес уақытта баяндап шығуы қажет.

Дипломдық жұмысты (жоба) талқылауда барлық қатысушылар сұрақ қою немесе сөз сөйлеу түрінде қатыса алады.

Талқылап болған соң хатшы пікір (қажет болған жағдайда ғылыми жетекші жеке сөз сөйлеуі мүмкін) мен рецензияны оқиды. Пікір мен рецензияда ескертулер болған жағдайда студент соның мәніне қарай аргументтелген түсініктеме беруі керек.

Дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау нәтижесіне байланысты бағаны баллды-рейтингті, әріпті жүйе бойынша қояды. Сонымен қатар теориялық, ғылыми және практикалық дайындық деңгейі, ғылыми жетекшінің пікірі және рецензенттің бағасы назарға алынады. Әрбір студент жеке дипломдық жұмысты қорғаудың нәтижесіне байланысты мемлекеттік аттестациялық комиссия отырысында хаттама рәсімде-леді.

Дипломдық жұмысты қорғау нәтижелері мемлекеттік аттеста-циялық комиссия отырысының хаттамасымен әр бір студентке жекеше толтырылады және сол күнде жарияланады.

Әдебиеттер
Негізгі:

1 Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға міндетті «050901-Көлікті пайдалану және жүк қозғалысын тасымалдауды ұйымдастыру» мамандығы бойынша ҚР білім және ғылым министр-лігінің 2005 жылғы 23 желтоқсандағы № 779 бұйрығымен бекітілген және іске 01.09.2006 ж. енгізілген білім беру стандарты ҚР МЖМБС 3.08.367-2006 «Жоғары кәсіптік білім. Бакалавриат. Негізгі ереже-лері». - Ресми басылым. -Астана: ҚР БҒМ, 2006. – 34 б.

2 Государственный общеобязательный стандарт образования Республики Казахстан по специальности «050901-Организация пере- возок, движения и эксплуатация транспорта» ГОСО РК 3.08.367-2006 «Образование высшее профессиональное. Бакалавриат. Основные положения», утвержденный приказом МОН РК от 23.12.2005 г. № 779 и введенный в действие 09.01.2006 г. -Издание официальное. -Астана: МОН РК, 2006. – 32 с.

3 050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» мамандығының біліктілік сипат-тамасы/А. Қ. Қарақаев, Х. З. Бейсенова, З. А. Усенбаева және Д. Б. Иманғазинова; Редакциясын басқарған т. ғ. д., проф. А. Қ. Қарақаев.

–3-басылым, түзетіліп және толықтырылып шығарылған. – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің «КЕРЕКУ» баспасы, 2011. -11 б.

4 Қарақаев А. Қ., Иманғазинова Д. Б. 050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» мамандығының оқу тәжірибе бағдарламасы және әдістемелік нұсқау-лары ; Редакциясын басқарған т. ғ. д., проф. А. Қ. Қарақаев. –2-ба-сылым, түзетіліп және толықтырылып шығарылған. –Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің «Кере-ку» баспасы, 2011. -16 б.

5 Қарақаев А. Қ., Иманғазинова Д. Б. 050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» ма- мандығының 1-өндірістік тәжірибе бағдарламасы және әдістемелік нұсқаулары; Редакциясын басқарған т. ғ. д., проф. А.Қ.Қарақаев.–2-ба-сылым, түзетіліп және толықтырылып шығарылған. –Павлодар: С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің «Кереку» баспасы, 2011. -21 б.

6 Қарақаев А. Қ., Иманғазинова Д. Б. 050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» мамандығының диплом алдындағы тәжірибе бағдарламасы және әдістемелік нұсқаулары; Редакциясын басқарған т. ғ. д., проф. А. Қ. Қарақаев. –2-басылым, түзетіліп және толықтырылып шығарылған.

–Павлодар: С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің «Кереку» баспасы, 2011. -21 б.

7 Қарақаев А. Қ., Иманғазинова Д. Б. 050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» ма- мандығық тәжірибелерінің сабақтас бағдарламасы және әдістемелік нұсқаулары; Редакциясын басқарған т. ғ. д., проф. А.Қ.Қарақаев.–2-ба-сылым, түзетіліп және толықтырылып шы- ғарылған. –Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің «Кереку» баспасы, 2011. - 31 б.

8 Қарақаев А. Қ., Иманғазинова Д. Б. 050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» ма- мандығының 2-өндірістік тәжірибе бағдарламасы және әдістемелік нұсқаулары; Редакциясын басқарған т. ғ. д., проф. А.Қ.Қарақаев.–2-ба-сылым, түзетіліп және толықтырылып шығарылған. – Павлодар: С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің «Кереку» баспасы, 2011. -21 б.

9 Қарақаев А. Қ., Иманғазинова Д. Б. 050901/5В090100 «Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру» мамандығының мемлекеттік қорытынды аттестациясына ұсыныстар мен әдістемелік нұсқаулар; Редакциясын басқарған т. ғ. д., проф. А. Қ. Қарақаев. –2-басылым, түзетіліп және толықтырылып шығарылған.

–Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің «Кереку» баспасы, 2011. -24 б.

10 Квалификационная характеристика специальности 050901/ 5В090100 «Организация перевозок, движения и эксплуатация тран- спорта»/А. К. Каракаев, Х. З. Бейсенова, З. А. Усенбаева и Д. Б. Иман- газинова; Под ред. А. К. Каракаева. –3-е изд., перераб. и доп. –Пав- лодар: Издательский центр ПГУ им. С. Торайгырова «Кереку», 2011.

-12 с.

11 Программа и методические указания по прохождению учеб-ной практики для студентов специальности 050901/5В090100 «Орга-низация перевозок, движения и эксплуатация транспорта»/А. К. Каракаев, Х. З. Бейсенова, З. А. Усенбаева и Д. Б. Имангазинова; Под ред. А. К. Каракаева. – 2-е изд., перераб. и доп. –Павлодар: Издатель- ский центр ПГУ им. С. Торайгырова «Кереку», 2011. -16 с.

13 Программа и методические указания по прохождению произ- водственной практики № 2 для студентов специальности 050901/ 5В090100 «Организация перевозок, движения и эксплуатация тран- спорта»/А. К. Каракаев, Х. З. Бейсенова, З. А. Усенбаева и Д. Б. Иман- газинова; Под ред. А. К. Каракаева. –2-е изд., перераб. и доп. – Павло- дар: Издательский центр ПГУ им.С.Торайгырова «Кереку»,2011.-20 с.

14 Программа и методические указания по прохождению пред- дипломной практики для студентов специальности 050901/ 5В090100 «Организация перевозок, движения и эксплуатация транспорта»/А. К. Каракаев, Х. З. Бейсенова, З. А. Усенбаева и Д. Б. Имангазинова; Под ред. А. К. Каракаева. –2-е изд., перераб. и доп. – Павлодар: Издатель- ский центр ПГУ им. С. Торайгырова «Кереку», 2011. -21 с.

15 Программа и методические указания по прохождению сквоз-ной практики для студентов специальности 050901/5В090100 «Орга-низация перевозок, движения и эксплуатация транспорта»/А. К. Кара-каев, Х. З. Бейсенова, З. А. Усенбаева и Д. Б. Имангазинова; Под ред. А. К. Каракаева. –2-е изд., перераб. и доп. – Павлодар: Издательский центр ПГУ им. С. Торайгырова «Кереку», 2011. -32 с.

16 Методические рекомендации и указания к итоговой государ- ственной аттестации для студентов специальности 050901/5В090100 «Организация перевозок, движения и эксплуатация транспорта»/А. К. Каракаев, Х. З. Бейсенова, З. А. Усенбаева и Д. Б. Имангазинова; Под ред. А. К. Каракаева. –3-е изд., перераб. и доп. –Павлодар: Издатель- ский центр ПГУ им. С. Торайгырова «Кереку», 2011. -27 с.

17 Методические указания по выполнению выпускных работ для студентов специальности 050901/5В090100 «Организация перево-зок, движения и эксплуатация транспорта»/А. К. Каракаев, Х. З. Бейсенова, З. А. Усенбаева и Д. Б. Имангазинова; Под ред. А. К. Каракаева. –3-е изд., перераб. и доп. – Павлодар: Издательский центр ПГУ им. С. Торайгырова «КЕРЕКУ», 2011. -37 с.

18 Закон Республики Казахстан «Об образовании» от 27 июля 2007 года № 319-III ЗРК.

19 Закон Республики Казахстан «О техническом регулирова-нии» от 9 ноября 2004 г. №  603-II ЗРК.

20 Типовые правила деятельности организаций, реализующих образовательные программы высшего профессионального образова-ния, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 2 марта 2005 г. № 195.

21 ГОСО РК 5.04.019-2008 «Государственный общеобязатель-ный стандарт образования Республики Казахстан. Высшее Образова-ние. Бакалавриат. Основные положения», утвержденный приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 23 января 2008 г. № 26.

22 «Правила проведения текущего контроля успеваемости, про-межуточной и итоговой аттестации обучающихся», утвержденный приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 18 марта 2008г. № 125.

23 «Правила организации учебного процесса по кредитной тех-нологии обучения», утвержденные приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 22 ноября 2007 г. № 566.

24 ГОСО РК 5.03.016-2009 «Правила выполнения дипломной работы (проекта) в высших учебных заведениях», утвержденный приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 01 сентября 2009 г.

25 Кременец Ю. А., Печерский М. П., Афанасьев М. Б. Технические средства организации дорожного движения. –М.: ИКЦ Академкнига, 2005. - 279 с.

26 Клинковштейн Г. И., Афанасьев М. Б. Организация дорожного движения: Учеб. для ВУЗов. –М.: Транспорт, 2001. - 247 с.

27 Правила дорожного движения Республики Казахстан (сбор-ник документов). – Новосибирск: Сиб. унив. изд-во, 2007. - 64 с.

28 Макенов А. А. Инженерные расчеты параметров светофор-ного регулирования: Учебное пособие. –Усть-Каменогорск: ВКГТУ им. Д. Серикбаева, 2003. - 86 с.
Қосымша:

29 Самойлов Д. С., Юдин В. А., Рушевский П. В. Организация и безопасность городского движения: Учеб. для ВУЗов. –М.: Высш. шк.,

1991. -256 с.

30 Буга П. Г., Шелков Ю. Д. Организация пешеходного движения в городах: Учеб. пособ. –М.: Высш. шк., 1980. - 232 с.

31 Куперман А. И. Безопасное управление автомобилем. – М.: Транспорт, 1989. -160 с.

32 Волошин Г. Я., Мартынов В. П., Романов А. Г. Анализ до-рожно-тран-спортных происшествий. –М.: Транспорт, 1997. - 240 с.

33 Глухарева Т. А., Горбанев Р. В. Организация движения грузовых автомобилей в городах. – М.: Транспорт, 1998. -125 с.

34 О безопасности дорожного движения: Официальный текст Закона Республики Казахстан. – Алматы: Жеты Жаргы, 1996. -48 с.

(міндетті)