Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі Ақтӛбе мемлекеттік педагогикалық институты

Аталған технология тӛмендегідей әдіснамалық ұстанымдарға сүйенеді: 

1) доверие педагогическому профессионализму учителя;   

2)  гарантированность  образовательной  подготовки  учащихся  на  любом  отрезке 

учебного процесса; 

3) тематическое проектирование учебного процесс; 

4) нормальное развитие ребенка; 

5)  оптимально  сбалансированное  использование  резервов  традиционной  школы 

наряду с преодолением консерватизма и ограничений традиционной школы; 

6) динамичная общность учителя и ученика в учебном процессе; 

7) комфортность ученика и комфортность учителя; 

8)  систематическое  координирование  методики  усвоения  предметных  умений  и 

динамики развития общеучебных умений; 

9)  единство  содержательных,  процесуальных,  мотивационных  сторон  при 

проектировании технологии обучения; 

10) 

безусловность 

достижения 

каждым 

учащимся 

базового 

уровня 

общеобразовательной подготовки; 

11) обязательность норм при проектировании технологии обучения [15].  

В.М.Манохов мұғалім қызметін оқу үдерісін жобалау және осы жобаны іске асыру 

кезеңі деп екіге бӛледі.  

Бірінші  кезеңде  мұғалім  оқу  материалының  мақсаттарын  айқындап,  жазбаша 

жұмыстардың  мақсатқа  жетудің  жолын  анықтайды,  яғни  болжам  жоспарланады.  Білім 

алушы  болжамға  жету  үшін,  мұғалім  оларға  ӛз  бетімен  жұмыс  істеуге  арналған 

тапсырмаларды  алдын-ала  береді.  Мұғалім  оқу  үдерісінің  нақтылы  жағдайларын  ескере 

отырып,  жобаны  жүзеге  асырады.  Оқу  үдерісін  жобалаудағы  негізгі  объекті  –  оқу 

тақырыбы.  Бұл  оқу  тақырыбының  кӛлемі,  тақырыптың  күрделілігіне  байланысты  6-7 

сабақтан,  22-24  сабаққа  дейін  болуы  мүмкін.  Технологияда  оқу  үдерісін  жобалаудың 

толық  және  бӛлшектелген  кӛрінісін  технологиялық  картадан  кӛруге  болады. 

Технологиялық  карта  5  бӛліктен  тұрады:  мақсат  қою,  болжам,  үй  жұмысын  мӛлшерлеу, 

логикалық құрылым, түзету. 

Мақсат  қою  бӛлігі  бағдарлама  мазмұны  бойынша  әр  тақырып  аясында  мақсаттар 

қояды.  Әр  шағын  мақсатқа  сәйкес  ӛзіндік  жұмыс  құрастырылады.  Болжам  бӛлігінде  екі 

тапсырма ұсынылады. Оның біреуі бағдарламаға сәйкес болады да, екінші тереңдетілген 

тапсырма түрінде беріледі. Болжамның 1-ші және 2-ші тапсырмалары стандарт деңгейімен 

сәйкес қарастырылады, ал 3-ші тапсырмада «жақсы» деген бағаға сәйкес, 4-ші тапсырмада 

«ӛте жақсы» деген бағаға сәйкес тапсырмалар беріледі. 

Үй  тапсырмасын  мӛлшерлеу  3  деңгейлік  тапсырмадан  тұрады.  1-ші  деңгей 

болжамның  1-ші,  2-ші  тапсырмасына,  2-ші  деңгей  болжамның  3-ші  тапсырмасына,  3-ші 

деңгей болжамның 4-ші тапсырмасына сәйкес болуы керек. 

Логикалық құрылым бӛлігі оқушыға  қанша уақыт керек екенін, болжамды, түзетуді 

қайталауды, қай кезде ӛткізу керектігін жоспарлайды. 

Түзету  жаңа  оқу  материалын  меңгеру  кезіндегі  білім  алушыларға  тиетін  қиындық, 

олардың  жұмысында  жиі  жіберілетін  қателіктер  және  оларды  стандарт  деңгейіне 

жеткізетін педагогикалық әдістер жүйесін қамтиды.  

Технологиялық карта нәтижесі әр болжамнан кейін тексеріліп, талдау жасалады.  

Оқу үрдісін педагогикалық технология тұрғысынан жобалау жекелеме тараулардың 

технологиялық  карталарынан  құралады.  Білім  алушы  ӛзінің  деңгейіне  байлынысты 

тапсырмаларды таңдайды.  

Стандарт деңгейінде екі тапсырма, тереңдетілген деңгейде екі тапсырма ұсынылады. 

Технология  нәтижесі  әрбір  үшінші  білім  алушының  стандарт  деңгейіне  жетуін 

міндеттейді.  Одан  әрі  ол  осы  деңгейде  тоқтай  ма,  жоқ  па  әлде  әрі  қарайғы  деңгей 

тапсырмасын  орындай  ма,  ол  оның  ӛз  еркі.  «Тӛрттік»  бағаға  берілетін  №3  тапсырма 

алғашқыларға  қарағанда  қиынырақ,  ал  «бестік»  бағаға  берілетін  №4  тапсырма  №3 

тапсырмаға  қарағанда  қиындау  болуы  шарт.  Осы  талаптар  толық  сақталғанда  болжау 

жұмысының тапсырмалары алдыға қойған мақсатқа толық жеткізеді. 

В.Ф.Шаталовтың  оқу  материалдарының  белгі  және  сызба  үлгілері  негізінде 

қарқынды  оқыту  технологиясы  әрбір  білім  алушының  психофизилологиялық 

механизмдерін  жетілдіру  арқылы  олардың  әлеуетін  дамытуға  болады  деп  есептейді.  Бұл 

технология  тірек  сызбалар  мен  тірек  конпектілерге  сүйене  отырып,  жетелдете  оқыту 

арқылы баланың шеберлігін ашуды кӛздейді. 

В.Ф.Шаталов әрбір баланың ӛтілген теориялық материал бойынша дайындаған тірек 

сызбалары оның есінде жақсы сақталып қалатынын айтады. Оқушы ӛзіне қажетті немесе 

қиындық тудырған жайттарды ғана тірек сызбаға түсіреді немесе конспекті етіп жазады. 

Бұл қажетті нәрселерді ғана сұрыптап алуға үйретеді [16]. 

Пайдаланылған әдебиеттер: 

4.  Смирнов С.А. Технология как средств обучения второго поколения. – Москва, 2005 

5.   Бітібаева Қ .Әдебиетті  оқытудың инновациялық технологиясы. -Ӛскемен, 2002 

6.  Оразбаева Ф.Ш. Тілдік қатынас негіздері: Оқулық, - Алматы: 2005.- 147 б 

 

 

№ 19-23 Дәріс тақырыбы:  Ұжымдық ӛзара оқыту технологиялары 

Жоспары: 

1.

 

В.К.Дъяченконың ұжымдық оқыту технологиясы

 

2.

  

Интерактивтік оқыту технологиясы 

3. Деңгейлеп саралап  оқыту технологиясы    

4. Витагендік оқыту технологиясы 

5. Этномәдени технология 

6.  Ж.А  Қараев  пен    Ж.У  Кобдикованың  оқытудың  үшӛлшемді  әдістемелік  жүйесі  

технологиясы. 

7.  М.М.Жанпейісова, К.Жақсылықова, З.Бейсенбаеваның модульдік технологиясы 

 

        

В.К.Дъяченконың  ұжымдық  оқыту  технологиясы  жоғары  сапалы  нәтижеге  қол 

жеткізу;  алынған  білімді  бір-біріне  сол  сәтте  және  үздіксіз  беру;  оқушылардың  ӛзара 

әрекеті  мен  бірлігін  қалыптастыру;  жеке  тұлғаны  қабілетіне  сай  оқыту;  әрбір  білім 

алушының  еңбегін  педагогизациялау;  тақырыптар  мен  тапсырмалардың  әртүрлі  болуын 

кӛздейді.  Ұжымдық  оқыту  технологиясы  оқушының  ӛз  ойын  айта  білуіне,  басқа 

адамдармен қарым-қатынас жасай білуге бағытталған [17]. Топтық, ұжымдық және жеке 

оқушы  арқылы  да  орындала  береді.  Оқушылар  ӛз  қалаулары  бойынша  топ  құра  алады. 

Топтағы студент санына байланысты тапсырмалар саны анықталады. 

Ұжымдық оқыту технологиясын үлкен тақырыпты ӛтіп болғаннан кейін пайдалануға 

болады. Мысалы, сӛз тіркесі синтаксисін ӛтіп болғаннан соң осы технология пайдалануға 

болады. Ол үшін оқушыларға  бірнеше тапсырмалар беріледі. Олар кімнің мұғалім, кімнің 

оқушы    болатынын  ӛздері  таңдайды.  Технология  былайша  жүзеге  асырылады.  Мәселен, 

Бекболға  мәтін  беріледі.  Ол  сол  мәтінді  бірнеше  бӛлімге  бӛліп,  бірінші  бӛлімін  келесі 

оқушыға, Кенжеге, ондағы сӛз тіркестерін түрлеріне, құрамына, байланысу тәсілдері мен 

формаларына қарай талдап береді. Екеуі бірлесе отырып бірінші бӛлімге ат қояды. Кенже 

оған ӛзінің тапсырмасының бірінші бӛлімін талдайды. Екеуі Кенженің мәтініне ат қояды. 

Одан кейін Бекбол келесі балаға мәтіннің екінші бӛлімін талдап, екеуі  екінші бӛлімге ат 

қояды.  Екінші  бала  Бекболға  ӛз  тапсырмасын  айтып  береді.  Бекбол  мәтіннің  үшінші 

бӛлімін келесі балаға түсіндіреді, ол ӛзінікін баяндайды. Оқушылардың  қызметі ауысып 

отырады,  яғни  олар  бірде  «мұғалім»  болып  түсіндірсе,  бірде  оқушы  ретінде  тыңдайды. 

Бұл  ӛткен  тақырыпты  бекітуде  және  оқушының  білімін  бағалауда  тиімді.  Мұғалім  тек 

бақылаушы  ретінде  қатысатындықтан,  оқушының  нені  игеріп,  қандай  тақырыпты  дұрыс 

түсінбегенін  анықтауға мүмкіндік алады.