мен нің»  ішкі  дүмпуі  нәтижесінде  « мен

3.  Үшінші  сатыда  «МЕН»  және  «МЕН  емес»  екеуінің  арасында, 

бір  жағынан,  шексіздікке  бағытталған,  ал,  екінші  жағынан,  ақырғы 

диалектикалық қатынастар пайда болады.

Сөйтіп,  «үлкен  «МЕН»  Әлемнің  барлық  субъектілері  мен 

объектілерін  тудырады,  бірақ  шексіз  рух  болғандықтан,  тұлға  болып 

табылмайды.

Кішкентай  «МЕНдер»  өздерінің  Табиғаттан  айырмашылығын 

түйсінген  сәтте  ғана  пайда  болатын  сана-сезімге  ие.  Олай  болса, 

объектісіз  субъект  жоқ  және  субъектісіз  объект  жоқ.  Олардың  өзара 

әрекеттерінде,  әрине,  субъект  шешуші  рөл  атқарады:  өзінің  рухани 

күштері  мен  шығармашылық  қызметіне  бола  ол  қоршаған  дүниені 

өзгертеді.  Ішкі  дарындарын  жайып  көрсетіп  қана  тұлға  еркін  бола-

ды. Адамзаттың Табиғатты игеруінің бар тарихы бір мезгілде әлемдік 

мәдениеттің қалыптасуы үдерісі де болады. Ол кезде адам Табиғатты 

игеріп және түрлендіре өзгертіп қана қоймай, өзінің табиғи негіздерін 

де жетілдіруге тиіс.

«МЕН  еместің»  құрамдас  бөлігі  болып  саналатын  Табиғатты  ай-

тар болсақ, ол –