Дәріс 7. Құбырдағы сұйықтың бірқалыпты турбулентті режимі

1. Турбулентті қозғалыстың маңыздылығы. Орташа жылдамдықтың қимадағы таралуы.

2. Құбырдағы тегеуірін шығыны. Қабырғаның құдір-бұдырлығы туралы түсінік. Никурадзе және Мурина графиктері.

3. Дарси гидравликалық коэффициентін анықтау формуласы және қолдану аймағы.

Турбуленттік режим кезінде бөлшектерді араластыру және олармен байланысты сұйық қабатының бірінен екіншісіне ауысып қозғалу, ағыстың көлденең қимасындағы әртүрлі нүктелердегі жылдамдықтарды реттеу жүреді. Жылдамдық профилі логарифмдік қисық түрінде болады. Турбулентті ағыс құрылымын зерттеу турбуленттік режим кезіндегі үш аймақтың пайда болу себептерін анықтауға мүмкіндік береді

Турбуленттік қозғалыс кезіндегі жанама кернеу, турбуленттік араластыру және тұтқырлық күштері әсерінен туындаған, Прандтль және Карман жартылайэмприкалық теориялары негізінде пайда болған кернеулер қосындысы ретінде анықталады

Ұзындық бойынша үйкеліс шығынының тегеуріні Дарси формуласымен анықталады, бірақ бұл жағдайда гидравликалық үйкеліс коэффициенті , оның ламинарлық ағыстан ерекшелігі ол басқа теңдік арқылы анықталады. Жалпы жағдайда Дарси коэффициенті  Рейнолдс санының Re және салыстырмалы бұдырлықтың /d функциясы болады және жалпы жағдайда коэффициент

Теңдеуді толық Никурадзе графигі түсіндіреді, ол құбырға жасанды біркелкі бұдырлық беру нәтижесінде тәжрибелік жолмен алынған. Графикте бес аймақты бөліп көрсетуге болады, олардың әр қайсысы ағынның белгілі бір ішкі құрылымымен және осыған сәйкес белгілі бір байланыспен -ның Re қатысты және /d сипатталады.