ПОӘК 042-18-5.1.57/03-2013
|
№ ___ басылым
______20___ж.
|
беттің -ші беті
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТІРЛІГІ
Семей қаласының ШӘКӘРІМ атындағы
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3 деңгейлі СМЖ құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-18-5.1.57/03-2013
|
ПOӘК
«Гидропневматикалық машиналар және жетектер»
пәнінің оқу-әдістемелік материалдары
|
№ ___ басылым
______20___ж.
|
ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
5В072400 «Технологиялық машиналар мен жабдықтар»
мамандығы үшін
«ГИДРОПНЕВМАТИКАЛЫҚ МАШИНАЛАР ЖӘНЕ ЖЕТЕКТЕР»
ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАРЫ
Семей
2013
Мазмұны
1
|
Глоссарийлар
|
|
2
|
Дәріс оқулықтар
|
|
3
|
Зертханалық сабақтар
|
|
4
|
Студенттердің өздік жұмысы
|
|
1 Глоссарийлар
Басқару аппараты – гидрожүйенің параметрлерін басқаруға арналған қондырғы.
Гидроаккумулятор – қысымды жұмысшы сұйықты аккумулироваттауға арналған сыйымдылық.
Гидрожелі (гидроторап) – көлемді гидрожетек жұмысы процесіндегі жұмысшы ортаның өтуіне арналған қондырғы.
Гидросыйымдылық – көлемді гидрожетек жұмыс процесін қолдану мақсатында жұмысшы ортаны сақтауға арналған қондырғы.
Гидробак – көлемді гидрожетекті жұмысшы сұйықпен қамтамасыз етуге арналған қондырғы.
Сораптың п.ә.к.-і – сораптың қажетті қуатының жетектің қуатына қатынасы.
Кавитация – ауа немесе бумен толтырылған жазықтықта қозғалатын сұйықтықтың түзілуі.
Сораптың кавитациялы режимі – негізгі техникалық көрсеткіштердің өзгерісін тудыратын кавитация жағдайындағы сораптың жұмыс режимі.
Манометр – артық қысымды өлшеуге арналған құрал.
Сорап қуаты – сорапқа қажетті қуат.
Сорап – сұйық ортада тегеурінді ағынды туғызатын гидравликалық машина.
Сорап-мотор – көлемді гидромотор, көлемді сорап режимі жұмысына арналған көлемді гидромашина.
Сорап тегеуріні – сорылатын сұйық биіктігі бағанымен берілетін сорапқа кірердегі және шығарындағы меншікті энергия айырмасы.
Сораптың номинальды режимі – техникалық көрсеткіштерді қамтамасыз ететін сораптың жұмыс режимі.
Көлемді гидроқозғалтқыш – жұмысшы орта энергия ағынын шыға беріс тораптың энергиясына түрлендіруге арналған машина.
Көлемді гидрожетек – көлемді сорап және сәйкесінше басқару аппаратты гидроқозғалтқыштан тұратын гидравликалық жүйе.
Сораптың көлемді берілісі – уақыт бірлігінде сораппен берілетін сұйық көлемі.
Қайтымды көлемді гидромашина – көлемді сорап, көлемді гидроқозғалтқыш режиміне арналған көлемді гидромашина.
Сораптың тиімді режимі – пайдалы әсер коэффициенті мәні жоғары болғандағы сорап жұмысының режимі.
Сораптың қажетті қуаты – сораппен берілетін сұйық қуаты.
Беріліс – уақыт бірлігінде ағын қимасымен ағатын сұйық мөлшері.
Сораптың жұмысшы көлемі – бір айналымдағы жабық көлемнің ең кіші және ең жоғары мәндерінің айырмасы.
Сүзгіш – сүзу әдісі арқылы біртекті емес сұйықтарды айыруға арналған аппарат.
Сорап сипаттамасы – берілістегі сораптың негізгі параметрлерінің графикалық тәуелділігі .
2 ДӘРІС ОҚУЛАР
1 дәріс. Кіріспе. Гидропневможетектің қысқаша даму тарихы.
Дәріс жоспары:
1. Гидропневмомашиналар мен жетектерді қолдану аймағы және басқа пәндермен байланысы.
2. Гидропневмомашиналар мен жетектердің негізгі элементтері.
3. Гидропневможетектің артықшылығы мен кемшіліктері. Қолдану аймағы.
 Гидрожетек – сұйықтық энергия қөмегімен механизмдер мен машиналарды қозғалысқа келтіруге арналған қондырғылардың жиынтығы.
Сұйықтық энергиясы сораппен С тартылады да, содан кейін гидроқозғалтқыштың ГҚ көмегімен механикалық энергияға түрленеді. Басқару қондырғысы БҚ гидрожелідегі ағын параметрлерін басқаруға арналған. Өнеркәсіптің көптеген саласында кеңінен тараған осындай гидрожетекті сорапты деп те атайды. (1.1. а сурет). Сорапты гидрожетектен басқа магистралды (1.1. б сурет) және аккумуляторлы (1.1. в сурет) гидрожетектер деп бөлінеді. Гидрожетектің соңғы екі сұлбасында магистраль да, аккумулятор да сұйықтық энергиясының генераторы бола алмайды, сондықтан бұл сұлбаларда сораптың болуы міндетті.
Жалпы жағдайда сорапты гидрожетектің құрамына гидроберіліс, гидроаппараттар, көмекші қондырғылар және гидрожелілер кіреді.
Гидроберіліс – жетекті қозғалтқыштан машиналар мен механизмдерге қозғалыс беруге арналған сорапты гидрожетектің бөлігі. Қарапайым гидроберіліс (1.1. а сурет) сораптан, гидроқозғалтқыш пен гидрожеліден тұрады.
Гидроаппараттар – жұмысшы сұйықтықтың ағын параметрлерін реттеуге арналған қондырғы. Гидроаппараттар гидроавтоматиканың құрамдас элементтері болып табылады.
Көмекші қондырғылар – жұмысшы сұйықтықтың желдеткіштері, гидросыйымдылықтар, сүзгіштер, ажыратқыштар, жылуалмастырғыштар және т.б.
Гидрожелілер – жетектің жұмыс процесі кезінде жұмысшы сұйықтықтың бір гидроагрегаттан екіншісіне өтуіне арналған қондырғы. Қарапайым гидрожетектің жұмыс істеу принципі келесідей болады.
Гидросұлбаны дұрыс таңдап, гидротораптарды дұрыс құрастырғанда жоғарыда аталған гидрожетектің кемшіліктерін жоюға болады немесе олардың машинаның жұмысына тигізер әсерін едәуір төмендетуге болады.
Достарыңызбен бөлісу: | 
