Темпераментті анықтауға арналған әдістемелер.
Эйзенктің темпераментті анықтау әдісі
Мектептегі психологтың психодиагностикасы-эмоционалды және жеке саланың диагностикасы. Эйзенк техникасының көмегімен экстраверсия (тұлғаның сыртқы әлемге бағытталуы) және нейротизм (қозу мен тежелу процестерінің теңгерімсіздігінің нәтижесі) – темпераменттің негізінде жатқан қасиеттер анықталады. Эйзенк сауалнамасында 57 сұрақ бар. Оларға "иә" немесе "жоқ"деп жауап беру керек. Алынған нәтижелер үш шкаласы бар кілтпен салыстырылады: экстраверсия-интроверсия; нейротизм, өтірік шкаласы. Темперамент түріне жату координаттар жүйесінің көмегімен анықталады, онда нәтижелер "нейротизм" шкаласы мен "экстраверсия" шкаласы бойынша белгіленеді.
Жеке сауалнама екі "А" және "В" формаларынан тұрады, бұл қайта тестілеуге мүмкіндік береді. Сауалнамалар 57 сұрақтан тұрады. Оларға жауаптар тек " иә "немесе"жоқ".
Нұсқаулық
Сізге әртүрлі жағдайлар мен жағдайлардағы мінез-құлқыңыздың ерекшеліктері туралы бірнеше сұрақтар ұсынылады. Бұл ақыл мен қабілеттің сынағы емес, сондықтан жақсы немесе жаман жауаптар жоқ. Біз шынайы жауаптарға қызығушылық танытамыз. Жеке сұрақтардың мазмұны талданбайды, тек қорытынды нәтиже маңызды. Сұрақтарға алдыңғы жауаптарға оралмай, кезекпен жауап беру керек. Жылдам жұмыс жасаңыз, жауап туралы ойлануға көп уақыт жұмсамаңыз – сіздің алғашқы реакцияңыз ең қызықты. Сұраққа "иә" немесе "жоқ"деп жауап беруге болады. Әр сұраққа сіз таңдаған жауап жауап беру формасында белгіленуі керек. Кез келген сұрақты жіберіп алмаңыз. Бастаңыз!
Сауалнама мәтіні (А нұсқасы).
1. Сіз өзіңізді алаңдату, күшті сезімдерді сезіну үшін жаңа тәжірибелерге деген құштарлықты жиі сезінесіз бе?
2. Сізді түсінетін, мақұлдайтын немесе жанашыр болатын достар қажет деп ойлайсыз ба?
3. Сіз өзіңізді алаңсыз адам деп санайсыз ба?
4. Сіздің ниетіңізден бас тарту өте қиын ба?
5. Сіз өз істеріңізді баяу ойлайсыз ба және әрекет етпес бұрын күткенді қалайсыз ба?
6. Сіз әрқашан уәделеріңізді орындайсыз ба, тіпті бұл сізге пайдалы болмаса да?
7. Сізде жиі құлдырау мен көңіл-күйдің көтерілуі бар ма?
8. Сіз әдетте тез әрекет етесіз бе және ойлануға көп уақыт жұмсайсыз ба?
9. Сізде ешқандай себеп болмаса да, өзіңізді бақытсыз сезінесіз бе?
10. "Дау-дамайда" сіз бәрін шеше алатыныңыз рас па?
11. Сізге ұнайтын қарама-қарсы жыныстағы адаммен танысқыңыз келгенде ұяласыз ба?
12. Ашуланған кезде сіз ашуланасыз ба?
13. Осы сәттің әсерінен жиі ойланбастан әрекет етесіз бе?
14. Сіз ештеңе жасамауыңыз немесе айтпауыңыз керек деген ойлар туралы жиі алаңдайсыз ба?
15. Адамдармен кездесуден гөрі кітап оқуды қалайсыз ба?
16. Сізге оңай тиетіні рас па?
Достарыңызбен бөлісу: |