Қазақстан Республикасы Білім және гылым министрлігі Қазақстан Республикасының Ұлттық ядролық орталығы

Осыған ұқсас өткізу коэффициенті немесе потенциалдық бөгеттің мөлдірлік коэффициенті мына түрде жазылады:

мұндағы n= λ₂/λ₁ - оптикалық мағыналы толқынның сыну коэффициенті, ал λ₂ мән λ₁ - II және I аумағындағы толқын ұзындығықтары. (3.5.2.8) және (3.5.2.9) формулаларындағы ψ₁ және ψ₂ комплексті функциялар болғандықтан сәйкес амплитудаларының модульдарының квадраттары алынған. Сондай-ақ, энергияның сақталу заңына байланысты мына қатынас орындалалуы қажет

Микробөлшектердің қозғалысын квантомеханикалық тұрғыдан сипаттағанда, бөлшектің потенциалдық бөгетке өтіп, оның ең үлкен тереңдігіне дейін енуінің ықтималдылығы бар, яғни D мөлдірлік коэффициенті нөлге тең болмайды.

Осы жағдайда (3.5.2.7) толқынды функциясы экспоненциалды кемиді

Бірақ та φ₂–дің квадраты бөлшектің потенциалдық бөгеттен өту ықтималдылығын мәні анықтайды. Бұл ықтималдық 0-ге тең емес, ол қандай-да бір шекті мәнге ие.

мұндағы D₀ пропорционалдық коэффициент, шамасы жағынан бірге жуық.

(3.5.2.12) теңдігінен көрінгендей, бөгеттің мөлдірлік коэффициенті бөгеттің қалыңдығының артуына байланысты экспоненциалды заң бойынша азаяды.

Осы айтылғандарды негізге ала отырып, мынандай қорытынды жасауға болады: кванттық механикада потенциалдық бөгет арқылы энергиялары бөгет биіктігінен аз микробөлшектер де өтуі мүмкін.

Бөлшектер бөгеттен арқылы өткен кезде туннельдік өту нәтижесінде энергия өзгері болмайды. Бұл құбылыс туннельдік эффект атауына ие болды. Физика мен электроникада туннельді эффект үлкен роль атқарады. Сонымен қатар, туннелдік эффект негізінде радиоактивті α- ыдырауының теориясы құрылған. Электроникада электрондардың туннельдік өтуі, бойынша көптеген құбылыстар түсіндіріледі: қатты электрлік өрістің әсерінен электрондар эммисиясы; токтың жұқа диэлектрлік пленкалардан өтуі; электронды- кемтіктік өту кезіндегі тесілуі т.б..