Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі М. Х. Дулати атындағы

117 
 
m
2
 - 
өлшеп алынған өнімі бар кептіргеннен кейінгі бюкс салмағы, г;
 
m 
–
 
бюкс салмағы, г.
 
Майдың құрамын анықтау.
 
Ылғалдылықты анықтағаннан кейінгі өлшемді 
(навеска)  бюкске  салып,  10
-
15  мл  еріткіш  ерітіндіні  құяды.  Майды 
экстрагирлеу 3
-
4 минут бойы 4
-
5 рет қайталай отырып  (перолейлі немесе этил 
спирті) жүргізеді.
 
Жұмыс
 
барысында  өлшемді  шыны  таяқшамен  араластыра  отырып, 
ерітіндіні қайта
-
қайта құйып алып отырады. Соңғы рет құйып алғаннан кейін, 
еріткіштің  қалдығын  ауада  булайды.  Майсыздандырылған  өлшемі  бар  бюксті 
кептіргіш шкафта 105
О
С 10 минут бойы кептіреді.
 
Майдың құрамы
 
келесі теңдеу
 
бойынша анықталады:
 
 
100
0
2
1
2



m
m
m
x
 
 
мұндағы, х
1
 
–
 
майдың құрамы, %;  
 
m
1
 
–
 
өлшеп алынған өнімі бар майсыздандырғанға дейінгі бюкс салмағы, г;
 
m
1
 
–
 
өлшеп алынған өнімі бар майсыздандырғанға дейінгі бюкс салмағы, г;
 
m 
–
 
бюкс салмағы, г.
 
Күлдің 
құрамын 
анықтау
. 
Алдын
-
ала 
өлшенген 
тигельге 
майсыздандырылған  кейінгі  бюкстің    ішіндегі  затты  салады.  Бюкстің 
қабырғасындағы  өлшем  қалдықтарын  еріткіш  етітіндінің  біраз  мөлшерімен 
жуып,  содан  соң  бу  моншасында  толық  жоғалып  кеткенше  қыздырады. 
Тигельдегі құрғақ майсыздандырылған өлшемге 1 мл магний ацетатын құяды.  
 
Өлшемі бар тигельді электр плитасында күйдіріп (обугливают), содан соң 
температурасы  500
-600
О
С  муфель  пешіне  30  минутқа  қояды.  Дәл  осылайша  1 
мл ацетат магнийды да минералдайды.
 
Күлдің құрамы мына формула бойынша анықталады:
 
 
100
0
2
1
3



m
m
m
x
 
 
мұндағы, х
3
 
–
 
күлдің құрамы
, %;   
m
1
 
–
 
күлдің салмағы, г;
 
m
1
 
–
 
магний  ацетаты  ерітіндісін  минералдағаннан  кейін  алынған  магний 
оксидінің салмағы, г;
 
m 
–
 
бюкс салмағы, г.
 
Ақуыз
 
құрамын  анықтау.
 
Ақуыз
 
құрамын  келесі
 
формула  бойынша 
анықтайды:
 
 
)
(
100
3
2
1
x
x
x
x




 
 
мұндағы, х –
 
ақуыздың
 
құрамы, %;  х
1
 
–
 
ылғалдылық мөлшері; х
2
 
–
 
ылғалдылық 
мөлшері;  х
3
 
–
 
күлдің мөлшері
. 
Реактивтер: Петролейлі эфир, магний ацетаты ерітіндісі.
 

118 
 

жүктеу 1,65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: