Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі балалардың ҚҰҚЫҚтарын қОРҒау комитетінің тапсырысы бойынша дайындалды «xxi ғасырдағЫ Қазақстандық ата-ана: өз балаңа үлгі бол»

Проекторда жеке дайындалған адам отырады, ол психологты мұқият тыңдайды және қажет сәтте кідіріссіз слайдтарды қосады. Іркіліс болмауы керек. Барлығы айқын, дәл, түсінікті болуы тиіс.

Ата-аналар конференция өтетін өз алаңдарына (мектептің акт залдарына) келеді. Ата-аналар жиналғанша фондық музыка қосылады. Мектеп әкімшілігі алдын ала тіркеуге арналған үстелдер дайындап қояды, оларды фойеге орналастыру қажет. Осы мектептің педагогтарынан құралған тіркеушілер ата-аналарды тіркеуді жүргізеді. Тіркеу кезінде АТА-АНАЛАРҒА жадынамалар мен сауалнамалар беріледі. Тіркеушілер ата-аналарға олар конференцияда толтыратын сауалнамаларды конференция аяқталғаннан кейін шығар кезде қайтаруы тиіс екенін ескертеді. Бұл туралы, ата-аналар сауалнама толтырғаннан кейін іс-шарадан шығарда оларды міндетті түрде тапсырып кету қажет екенін конференцияны жүргізетін психолог тағы бір рет айтады.
Залдағы экранда №1 слайд
Конференцияны мектеп директорлары (конференция өтетін мектептің) ашады (модерациялайды). Ата-аналарға қошемет көрсетеді және қонақтарды («Нұр Отан» партиясының өкілдерін, депутаттарды, әкімдіктер, ҮЕҰ өкілдерін) таныстырады. Шақырылған қонақтармен келісім бойынша модератор (мектеп директоры) шақырылған қонақтарға сөз береді - (бұған -15 мин.). Одан әрі модератор сөз сөйлейді: Құрметті конференция қатысушылары, Қазақстан Респуликасы Білім және ғылым министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитетінің Төрағасы ОРШЫБЕКОВ НҰРБЕК ӘБУБЕКҰЛЫНЫҢ үндеу хатын тыңдауды ұсынамын.
( Хатты мектеп директоры оқиды)
Құрметті мектеп басшылары, педагогтар, психологтар және мектеп оқушыларының ата-аналары!

Қазақстан Республикасының Отбасы күнімен құттықтаймын.

Бүгін сіздер айрықша маңызды іс-шара – «21-ҒАСЫРДАҒЫ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ АТА-АНА: ӨЗ БАЛАҢА ҮЛГІ БОЛ» атты республикалық ата-аналар конференциясына қатысып отырсыздар. Бұл мектептің оқушылардың отасыларымен жұмысының инновациялық формасы.

Әрқайсыңыз түсінесіздер: біздің мемлекетіміз балалардың денсаулығын қамтамасыз етуге, олардың тәрбиесі мен білім алуына орасан зор күштер мен құралдарды жұмсап, отбасы проблемаларын жіті назарда ұстайды. Отан мүддесі үшін өскелең ұрпақтардың еңбек және зияткерлік әлеуетін дамыту міндеті еліміздің мемлекеттік саясатының ең маңызды міндеттерінің бірі болып табылады.

Ал ата-ананың міндеті неде? Қазіргі заманғы ата-аналар әрқайсысы өз отбасында бала дамуы мен тәрбиесі үшін оңтайлы жағдайлар жасап қана қоймай, сонымен қатар мұғалімермен және мектеп әкімшілігімен тұрақты түрде өзара әрекет етуі тиіс.

Бала мүддесіне немқұрайлылық атмосферасы орнаған отбасыларда, ата-ана балаларын белсенді, жауапкершілікпен тәрбиелеуден қашқақтайтын отбасыларда балалардың оқуда, мұғалімдерімен және құрдастарымен қарым-қатынаста қиналатынын бәріміз білеміз. Ата-ана неқұрайлылығы немесе ата-ана озбырлығының қысымында болатын бала екіжүзді, және оның қарсылығы мейірімсізденуден ызаға ұласады. Сонымен бір мезгілде оның өз абырой сезімі мәңгілікке жоғалады.

Жасөспірімдік жаста бұл девианттық мінез-құлықтың көптеген формаларына әкеп соғады – жасөспірімдер шылым шеге бастайды, бейпіл ауыз болады, өз міндеттерін елемейді, кейде тіпті алкоголь мен есірткі тұтынады немесе шынайы өмірден компьютерлік ойындардың, әлеуметтік желідегі қарым-қатынастардың виртуалды әлеміне кетеді. Отбасында қолдау мен түсіністік болмағандықтан, жасөспірімдер теле- және интернет-тәуелділік, нашақорлық, ойынқұмарлық, дүниеқоңыздық секілді қазіргі әлемнің көптеген жағымсыз азғырындыларына оңай еріп кетеді, эмоционалдық тұрғыда салқын болады.

Ал егер отбасы сүйіспеншілікте, сыйластықта және өзара түсіністікте, мейірімділікте және тілекстестікте өмір сүрсе, онда балада дұрыс өзін-өзі бағалау қалыптасады, ол өзіне сенімді, оның жақсы оқуға деген ынтасы бар; ол сыныптастарымен достасқысы келеді және дос болады; педагогтарға сыйластықпен қарайды. Есейгенде ол алдына жоғары мақсаттар қояды және мақсатты түрде оларға қол жеткізеді.

Қазіргі қиын жағдайларда ата-аналар мектеп тарапынан білікті көмекке мұқтаж. Ата-ананың педагогикалық біліксіздігінің зардабы тым ауыр болуы мүмкін; өзіңнің ата-ана ретіндегі қателеріңді түзетіп баланы қайта тәрбиелеу, басынан бастап баланы теріс әрекеттер жасамай, теріс сөздер айтпай дұрыс тәрбиелегеннен әлдеқайда қиын екенін бәріміз білеміз. Сондықтан да ата-ананың педагогикалық мәдениетін арттыру – әрбір жекелеген отбасының да, жалпы бүкіл қоғамның да міндеті.

Оқу – бұл қиын да жауапты жол.  Балаңа қалай көмектесу керек? Оның жолында кездесуі мүмкін қауіптерден оны қалай қорғауға болады? Міне осы жайлы бүгінгі конференциямызда сөз ететін боламыз.

Құрметті конференция қатысушылары! Бұл конференцияның сіздерге ата-ана ретіндегі шеберліктеріңізді шыңдауға және мектеппен, педагогтармен, психологтармен, мектеп басшыларымен өзара әрекет ету тиімділігін арттыруға көмектеседі деген сенім білдіруге рұқсат етіңіздер.

Барлық конференция қатысушыларына үлкен шығармашылық табыстар тілеймін!

«Отбасы мен отбасылық құндылықтарды қолдау жөніндегі Қазақстан ата-аналар қауымдастығының» бастауыш мектеп оқушыларының (2-4 сынып оқушыларының) ата-аналарына

№1 бейнеролигі (Үндеуі)


Бейнеүндеуден кейін тағы да №1 слайд қосылады және модератор (мектеп директоры) сөйлейді:

Құрметті ата-аналар! Біз барлықтарыңызды мектебіміздің қабырғасында көргенімізге қуаныштымыз. Сіздердің балаларыңыз мектепте оқудың алғашқы жылының қиындықтарын сәтті еңсерді. Олар ересек болды, көбірек дербестік алды. Алайда, сіздер олар үшін бұрынғыша ең маңызды беделді адамдарсыздар. Олар дәл сіздерден адамгершілік рухани құндылықтардың бүкіл жүйесін меңгереді, сіздердің тікелей ықпалдарыңызбен әлемге, адамдардың өзара қарым-қатынастарына, бұл әлемдегі оз орнына деген көзқарастарын қалыптастырады.

«Бала үйінде көргенін істейді, ата-анасы – оған үлгі» деген халық даналығы бекерге айтылмайды.

Және барлығымыз, біз де, педагогикалық ұжым да біздің балаларымыз үшін мектеп үйінің жайлы болуына, сыныптастарымен достық пейілге толуына, оқудағы белсенділікке, Отанымызға және оның табиғи байлықтарына махаббат, патриотизм қалыптастыру бойынша қызықты іс-шараларға толы болуына бірдей мүдделіміз. Балаларымыздың ақпараттық қауіпсіздік жағдайында оқығанын, берік отбасы, еңбекқорлық, өзі үшін, өз жақындары және өз Отаны үшін жауапкершілік секілді рухани құндылықтарды меңгергенін қалаймыз. Олар қазіргі күнде кең таралған және еліміздің бүтіндігіне, ұлт бірлігіне нақты қауіп төндіретін деструктивті діни ағымдардан зардап шекпесе екен дейміз.

Біз – педагогтар мен мектеп әкімшілігі – сіздерге оқыту және тәрбиелеу процесінде туындайтын проблемалық жағдаяттарды шешу үшін қажетті барлық ақпаратты беруге дайынбыз.

Осы мақсатта біз сіздерді «21-ҒАСЫРДАҒЫ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ АТА-АНА: ӨЗ БАЛАҢА ҮЛГІ БОЛ» атты республикалық конференцияға қатысуға шақырамыз, оның негізгі міндеті – 2-4 сынып оқушыларының ата-аналарына психология-педагогикалық көмек көрсету.

Бүгін біз сіздермен бірге бастауыш сынып оқушылары ата-аналарының алдында тұрған аса маңызды міндеттерді қарастырамыз. Бұл міндеттер оқыту процесінің қиындықтарымен де, біздің ғасырымыз – технологиялық революция қауіптерімен де байланысты, себебі қазір балаға кішкене күнінен бастап пайдалы жағы да, бала психикасы үшін көптеген қауіптері де бар виртуалды интернет шындығы әлемі айқара ашылады.

Сондықтан психология мен педагогикадағы ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің, тұрақты өзін-өзі бағалауды қалыптастыру бойынша баланы сауатты тәрбиелеудің, девианттық мінез-құлықтың алдын алудың әдістерін зерттеуге аналған еңбектермен танысудың және оларға құлақ түрудің маңызы бар.

Конференция бағдарламасы ұсынылған:

№2 СЛАЙДТА.

1. Балалардың ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету : балаларды интернет арқылы түсетін жағымсыз ақпараттан қалай қорғау қажет.

2. Балаларда интернет-тәуелділік қалыптасуының алдын алу.

3. Отбасылық құндылықтарды ілгерілету және нығайту: бала тәрбиесі үшін отбасы берекесінің маңыздылығы.

4. Кәмелетке толмағандарға қатысты құқық бұзушылықтардың алдын алу: ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕЛЕРІ немесе ТӨРТ «БОЛМАЙДЫ» ЕРЕЖЕСІ.

5. Кәмелетке толмағандар ортасындағы құқық бұзушылықтардың алдын алу.

6. Мектеп ортасына деструктивті діни ағымдар енгізудің алдын алу шаралары. Мектепте діни атрибутика киюге тыйым салу. Әрбір мектеп оқушысын бірыңғай үлгідегі мектеп формасымен қамтамасыз ету – ата-ананың әлеуметтік маңызды міндеті.

7. ОТБАСЫЛЫҚ ТӘРБИЕДЕГІ 10 БЕРЕКЕСІЗ ЖАҒДАЙ.

8. Балалардың бастауыш мектептегі жиі кездесетін проблемалары; тәрбие процесіндегі ата-ананың міндеті.

9. Ойын, жағымды мотивация жасаудың тәсілі ретінде.

№3 СЛАЙД.

Ата-ананың міндеті – баланың Интернетті пайдалануын өз бақылауына қою және баланың Интернет жеткізетін қызметтер мен ақпаратты тұтыну мәдениетін қалыптастыру.

1. 
   Тыйым салынған заттар мен ұғымдар туралы ақпарат тарататын сайттар (порнография, зорлық-зомбылық, есірткі, тыйым салынған идеология және көптеген т.б.);
   
2. 
   Ойындар;
   
3. 
   Құмар ойындар;
   
4. 
   Форумдар, әлеуметтік желілер;
   
5. 
   Зиянды тақырып сайттары;
   
6. 
   Интернетте алаяқтар көп;
   
7. 
   Шынайы өмірде алдау.
   

№6 СЛАЙД.

Балалардан қандай чаттарға, топтарға, хабарландыру парақшаларына кіретінін және кіммен араласатынын сұрап біліңіз. Қадағаланатын чаттардағы қарым-қатынасын құптаңыз (спорт, музыка сабақтары бойынша сыныптастарымен, достарымен және т.б.) және балалардың тек ортақ чат терезелерінде ғана араласуын талап етіңіз.

Балаларыңызға Интернетте қандай да бір адамға өзі туралы ақпарат бермеуі (мобильді телефон нөмірі, үй мекенжайы, мектебінің атауы мен нөмірі), сондай-ақ өзі мен отбасының фотосуреттерін орналастырмауы тиіс екенін түсінуге көмектесіңіз.

Балаңызға оған және сізге белгісіз адамдардан жіберілген файлдарды ашуға болмайтындығын түсіндіріңіз. Бұл файлдарда вирустар немесе зиянды, агрессивті мазмұндағы фото/бейне болуы мүмкін.

Балаларыңызды Интернетте біреу ренжіткен немесе агрессивті сөздерге, кінәлауға, балағаттауға тап болған жағдайда, оларды дұрыс әрекет етуге үйретіңіз. Оларға бұндай жағдайларды Сізге айтуы тиіс екенін және Сіз міндетті түрде көмектесетініңізді айтыңыз.

Сіздің үй компьютеріңізде сүзгілеу құралдарының орнатылғанына және дұрыс күйге келтірілгеніне көз жеткізіңіз (бұл жерде Сізге интернет-қауіпсіздік саласындағы маман көмектеседі).

КОМПЬЮТЕР ЖАУҒА АЙНАЛМАС ҮШІН, ӘРЕКЕТ ЕТУІҢІЗ КЕРЕК!

ЕСІҢІЗДЕ БОЛСЫН:

Әсіресе компьютерге ер балалар жақын болады: бір интернетке тәуелді қыз балаға 10 ер баладан келеді. Бұл ер балалардың мектептегі сәтсіздіктеріне көбірек уайымға берілетіндігімен байланысты, және қыз балаларға арналған компьютер ойындары да әлдеқайда аз ойлап табылған.

ПСИХОЛОГТАР АЙТАДЫ: көбінесе, үйде сирек болатын жұмысшыл ата-аналардың балалары желіде жоғалады.
№13 СЛАЙД.
Баланың компьютерге әуестенуі оның психикалық және физикалық денсаулығы, тұлғалық дамуы және әлеуметтенуі үшін қауіпті бола бастағандығының белгілері.
• Бала оның назарын ойыннан басқаға аударуға тырысу кезінде агрессия танытады және Сіздің өтініштеріңізге жауап қатудан қалады.

• Егер Сіз баланың компьютермен өткізетін уақытын қысқартсаңыз, ол тұнжыраңқы күйге түседі.

• Мектеп оқушысында оқуда және/немесе құрдастарымен қарым-қатынаста қиындықтар туындайды.

• Бала Сізден желіде қанша уақыт өткізетінін және қандай сайттарға кіретінін жасырады.

• Бала компьютерлер мен интернет туралы үнемі ойлайды және айтады, виртуалды шындыққа оралуын қуана күтеді.

• Кіші жастағы мектеп оқушысының күн тәртібі, тамақтану және ұйқы тәртібі бұзылады.

• 
  Баланың түрлі компьютер ойындарынан алуы мүмкін қызықшылықтарға тоймауы.
  
• 
  Баланың қараусыздығы: бала еркіндікте, себебі ата-ана өз проблемаларын шешуден қолы босамайды.
  
• 
  Баланың өзін бағалауы тым төмен немесе тым жоғары – шынайы өмірдегі сәтсіздіктер виртуалды өмірге сүңгуге түрткі болады.
  
• 
  Отбасындағы ересектердің психо-эмоционалдық шиеленіс күйін тудыратын үнемі болатын ұрыс-керістері, олардан бала басқа жаққа тығылғысы келеді.
  
• 
  Сыныптастары немесе құрдастары тарапынан физикалық және эмоционалды-психологиялық зорлық-зомбылық.
  
• 
  Ата-анамен, сыныптастарымен, құрдастарымен қарым-қатынастың жетіспеушілігі.
  

№15 СЛАЙД.

Түсінікті сөзбен айтқанда, мектеп өмірін бастаған бала өзін жалғыз сезінеді, ересек адамға болмашы болып көрінуі мүмкін проблемаларды қалай жеңу керектігін білмейді.

2. Апта ішінде кіші мектеп оқушысы компьютерде 3 реттен артық жұмыс істеуге шамасы жетпейді.

3. Баланың көзі мен мониторға дейінгі алшақтық 60 см-дан аспауы тиіс.

4. Компьютерде жұмыс істеу және ойнау процесінде арқаны түзу ұстауды қадағалау қажет.

5. Компьютер ойындарын түске дейін ойнаған дұрыс. Олардың ұзақтығы 7-10 жасар балалар үшін 15 минуттан аспауы тиіс.

6. Компьютердегі жұмысты дене жаттығуларымен алмастырып отыру қажет.

№19 СЛАЙД.
ЕСІҢІЗДЕ БОЛСЫН: Интернет оқу, демалу және достармен араласу үшін тамаша құрал болуы мүмкін.
БІРАҚ! Шынайы өмір секілді, ЖЕЛІ де қауіпті болуы мүмкін!
Психолог " Балалар және интернет – қауіпсіздік жолдары" атты №3 бейнероликті көруді ұсынады.
БЕЙНЕРОЛИКТЕН КЕЙІН ПСИХОЛОГ БЫЛАЙ ДЕЙДІ:

Мен осы танымдық бейнероликті тамашалағаннан кейін, Сіздердің әрқайсыңыз балаңыздың Интернетті бақылауын дұрыс бақылайсыз ба деген сұраққа ойландыңыздар деген сенімдемін. Бала ойнасын, сурет салсын, мүсін жасасын, конструктор құрастырсын, билесін, қарым-қатынас жасасын. Бала шынайы өмірде өмір сүрсін, ал компьютер ешқайда қашпайды. Бұл жерде асығыстық танытудың қажеті жоқ. Балалық шақ компьютерлік емес, нағыз балалық шақ болсын.

• 
  Өз баласына кішкене күнінен бастап әр адамның өмірінде отбасының маңыздылығын түсіндіру, бала отбасының кез келген жағдайда келуге болатын орын екенін: бұл жерде сені түсінетінін және қолдайтынын, жасаған қателігіңді жөндеуге көмектесетін, болашақта қателікке ұрынбауға үйрететін орын екенін ұғынуы тиіс.
  
• 
  Жұмыс аса қауырт болған күннің өзінде, күн сайын балаңызбен және ата-анаңызбен сырласыңыз, оларға махаббатыңызды сездіру үшін уақыт табу қажет екенін ұмытпаңыз;
  
• 
  Баланың қызығушылықтары мен жас ерекшеліктерін ескере отырып, онымен ортақ демалыс ұйымдастыра біліңіз;
  
• 
  Жалпыұлттық, сонымен қатар, отбасыішілік отбасылық дәстүрлерді сыйлаңыз және қолдаңыз.
  

ҮШІНШІ ЕРЕЖЕ: бейтаныс адамдармен КӨЛІККЕ ОТЫРМА.

- Бейтаныс адам баланы атымен атауы, анасының өтінішімен келгенін айтуы, мультфильмдер көруге шақыруы, немесе кәмпит ұсынуы мүмкін. Бірақ егер адам балаға бейтаныс болса, ол барлық ұсыныстарға бас тартып жауап беруі және қауіп төнген жағдайда «Мен бұл адамды білмеймін!» деп айғайлауы қажет.

- Ата-ана балаға олардың ешқашан және ешқандай жағдайда мектепке, үйге немесе аулаға оны алып кету үшін бейтаныс адамды жібермейтінін құлағына құю қажет. Егер бұндай адам балаға жақындаса, өзін кіммін деп атаса да мейлі, балаға дереу адамдар көп жиналған жерге қашу, ата-анасына телефон соғу немесе полицияға жүгіну қажет.
№27 СЛАЙД
Балаңызға қатысты құқық бұзушылықтың алдын алу мақсатында, ОТБАСЫЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕЛЕРІН құрыңыз.

1. Балаңызбен бірге қауіпті жағдай туындаған жағдайда әрқайсыңыз белгі ретінде пайдалана алатын отбасылық кілтсөз ойлап табыңыз.

2. Егер балаңыз үйге ересектерсіз жететін болса, онымен бірге тұрақты және ең қауіпсіз маршрут ойлап табыңыз. Балаңызбен оның үнемі дәл осы жолмен жүретініне келісіңіз.

3. Балаңызға кілттерді ұқыпты ұстауға үйретіңіз және егер ол кілттерді жоғалып алса не істеу керектігін үйретіңіз. Үйден шығарда бала кілтті алған-алмағанын тексеріп алуы тиіс.

4. Бала серуендей алатын төңірек шегін ескертіңіз.

5. Балаңызды Сіздің қарауыңызсыз қалатын кездері уақытты қалай өткізгені туралы айтуды әдетке айналдыруына дағдыландырыңыз.

6. Бала міндетті түрде өз есімін, әке-шешесінің есімдерін, үй мекенжайын және телефонын білуі тиіс. Бұл оған адасып кетсе үйге жетуге көмектеседі.

7. Бала қалай және қандай жағдайларда полицияға, өртке қарсы қызметке және жедел жәрдемге қоңырау шалуға болатынын білуі тиіс.

• 
  заңды бұзатын;
  
• 
  қоғам үшін қауіпті болып табылатын;
  
• 
  айналадағыларға зиян келтіретін іс-әрекет.
  

1. 
   ҰРЛЫҚ жасау – ЗАҢҒА қарсы қылмыс және ол міндетті түрде жазаланады.
   
2. 
   Жоғалған затты тауып алған адам дереу оны жоғалтқан адамға (заттың иесіне) хабарлауға міндетті.
   
3. 
   Егер зат үй-жайда немесе көлікте табылса, оны осы үй-жайға жауапты кісіге (мысалы, мұғалімге) немесе көлік құралының (автобустың, троллейбустың, таксидің және т.б.) иесіне беру қажет.
   
4. 
   Егер зат көшеде табылса, оны жергілікті басқару орталығына тапсыру қажет.
   

№30 СЛАЙД.

- баланың өсе келе сыныптастарын өшпенділікпен қудалайтын өсекші күншілге айналмауын;

- құқық бұзушылықтар мен қылмыстар жасауға әкеп соғатын адамгершілік құндылықтар мен бағдарлардың бұзылуына жол бермеуді.

ОТБАСЫНДА ҚАЛЫПТАСАТЫН ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАР БАЛАНЫҢ АДАМГЕРШІЛІК ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТҰРҒЫДА ҚАРАУСЫЗ ҚАЛУЫНЫҢ КӨЗІНЕ АЙНАЛМАУЫ ТИІС.

- Отбасын адамның өмірлік маршрутын айқындайтын старттық алаңмен салыстыруға болады.

- Әрбір ата-ана бала өз жолында кездестіретін проблемаларды оның лайықты және абыроймен жеңуіне жауапты.

- Баласының ішкі әлемін біле отырып, оның проблемаларына үн қату немесе керісінше, олардың екеуін елемеу арқылы, ата-ана оның жалпы өзін-өзі тануын және тұлғасын қалыптастырады.

Құрметті ата-аналар! Бұл ролик өте маңызды ойды көрсетеді: егер сіз өз балаңызбен сөйлесу үшін уақыт таппасаңыз, онда оған ықпал ететін сіз емес, көше болады, ал ол әрқашан жағымды бола бермейді және балаңызды құқық бұзушылықтар әлеміне итермелеуі мүмкін.

№33 СЛАЙД
№5 ТАҚЫРЫП. Мектеп ортасына деструктивті діни ағымдар енгізудің алдын алу.
Деструктивті діни ағымдар енгізудің алдын алу мәселелерінде отбасы мен мектептің ынтымақтастығы туралы.
Қазақстан Республикасы – көпұлтты көпконфессиялы мемлекетте – барлық діндердің заң алдындағы теңдігін қамтамасыз ету секілді нәзік мәселенің маңызы ерекше.
№34 СЛАЙД.
Еліміздің басты Заңы – Конституцияда мемлекеттің зайырлылық сипаты бекітілген.

Зайырлылық принциптері қандай да бір діннің артықшылыққа ие болуына жол бермейді.

№35 СЛАЙД.
Қазақстандық білім жүйесі ата-анасының діни нанымына қарамай әрбір баланың орта білім алуына жағдайлар жасауды қамтамасыз етуге бағытталған. Және балаларды өнерге, спортқа және зияткерлік дамуға баулу арқылы білім беріп қана қоймай, олардың тұлғалық дамуын көздейді.

Ислам діні бүкіл адамзатты білім алуға шақырады.

Балаға зайырлы білім беру – бұл әрбір ата-ананың азаматтық және мұсылмандық парызы.

№36 СЛАЙД.

№37 СЛАЙД.

Қыздарының мектепте діни атрибутика киюін қолдайтын ата-аналар зайырлылық принциптерімен және тарихи тұрғыда қоғамымызда қалыптасқан рухани теңдік құндылықтарымен келіспейтіндерін білдіреді және қоғамымыздың басқа мүшелеріне кері әсер етеді, біздің азаматтарымыздың көпшілігінің ашуы мен ызасын тудырады.

Өз мемлекетіңнің заңдарын сақтау және құрметтеу – әрбір азаматтың маңызды міндеті.

Ата-аналарға қыздарының міндетті зайырлы білім алулары үшін көбірек көңіл бөлуге кеңес береміз.

Сіздер сапалы білімнің баланың, қыз баланың да, ер баланың да тұрақты болашағының кепілі екенін ұмытпауларыңыз керек.

3.    Ислам діндарларға өмірді қиындатуды емес, жеңілдетуді үйретеді:

«Ананың iзiн қыз басар, атаның iзiн ұл басар».

Осынау аса маңызды тақырыптың қорытындысын бейнематериал арқылы шығарайық. Экранға назар аударыңыздар.

Бүгінгі ұсынылған материалдар барлық ата-аналарға өз міндеттерін ұғынуға және бұл тұрғыда өздерінің салмақты жауапкершіліктерін сезінуге көмектеседі деп үміттенемін. Әрбір қазақстандық отбасы ұлы еліміздің халықтары арасындағы өзара сыйластық пен достықты нығайтуға өз үлесін қоса алады және қосуы тиіс.

Ата-ананың ассоциалды мінез-құлқы: жиі қайталанатын ішкіштік, ұрыс-керіс, опасыздық, қатыгездік таныту, ата-ананың адамгершілікке жат, әлеуметтік өрескел әрекеттер жасауы.

Ересектерінің күнделікті істейтін ісі қоғамға жат сипат алатын отбасылардан шығатын ауытқуы бар балалардың саны жағдайы жақсы отбасылардан шыққан осындай балалардан 10 есеге көп.

СЛАЙД №42
ЕКІНШІ.

АТА-АНА МЕН БАЛА АРАСЫНДАҒЫ ЭМОЦИОНАЛДЫҚ ЖЫЛЫЛЫҚТЫҢ БОЛМАУЫ. АТА-АНАНЫҢ ЭМОЦИОНАЛДЫҚ САЛҚЫНДЫҒЫ.

Сүйікті болуға деген қажеттілік – баланың ең маңызды психологиялық қажеттіліктерінің бірі. Ата-анасының махаббаты мен қабылдауына сусындаған бала ғана өзін қауіпсіздікте сезінеді, сыртқы қауіптер мен кесірлі ықпалдардан қорғалғанын біледі.
ҮШІНШІ.

АТА-АНА ТАРАПЫНАН БАЛАҒА ЫҚЫЛАСТЫҢ ЖЕТІСПЕУІ (ГИПО ҚАМҚОРЛЫҚ НЕМЕСЕ ҚАРАУСЫЗДЫҚ).

Сырт келбеті тап-тұйнақтай, уақытылы тамақтанатын және сәнді киінетін бала іштей жалғыз, психологиялық тұрғыда қараусыз болуы мүмкін, себебі оның көңіл-күйі, қызығушылықтары, алаңдаушылықтары ата-ананы қызықтырмайды.

Бұндай балалар отбасындағы ықылас пен қамқорлық жетіспеушілігінің орнын толтыру үшін құрдастарымен және отбасынан тыс ересектермен қарым-қатынасқа ерекше ұмтылады. Алайда, егер бұндай қарым-қатынаста ол жағымсыз көріністердің куәсі болса, бұл оның моральдық дамуы мен мінез-құлқына кері әсерін тигізеді.
№43 СЛАЙД
ТӨРТІНШІ.

ГИПЕР ҚАМҚОРЛЫҚ (БАҚЫЛАУДЫҢ ШАМАДАН ТЫС БОЛУЫ, БАЛАНЫҢ МҮМКІНДІКТЕРІНЕ СЕНБЕУ, ОНЫҢ ДЕРБЕСТІККЕ ҰМТЫЛЫСЫН ЖЕТЕ БАҒАЛАМАУ).
Ата-ана өздерінің гипер қамқорлығын сырт көзге өте дұрыс болып көрінуі мүмкін нәрселермен ақтағысы келеді: қамқорлық таныту, жақсылық тілеу, құтқару үшін жасалған әрекеттер.

Бірақ, гипер қамқорлықты қалай жасырсаң да, ол бәрібір тәрбиедегі ең көп таралған қате болып қала береді, оның салдарынан баланың инфантильдігі, жалтақтығы, жеке қауқарсыздығы дамиды.

Үлкендердің бақылауы босаңсыған кезде, ол өз мінез-құлқында бағдарсыз күйде қалады. Және сондай кездерде, қамқор ата-ананың тілалғыш балалары өздеріне жат қарама-қайшы әрекеттерге баратынын көреміз.
БЕСІНШІ.

БАЛА ҚАЖЕТТІЛІКТЕРІН ТІЗГІНСІЗ, ТЫМ БЕРІЛІП ҚАНАҒАТТАНДЫРУ, ҚАЛАҒАНЫН ОРЫНДАУ.

Егер бала ештеңеден таршылық көрмесе, оның кез-келген тілегін орындай берсе және үйдегі міндеттерден босатылса - бала жай ғана жалқау болып қоймай, жаңа игіліктер мен рахаттарға тоймайтын жатып-ішер тұтынушы болып өседі.

Қисынды өзін-өзі шектеу дағдысының болмауы баланы таза тұтынушылық сипаттағы мотивтер мен тілектердің ықпалымен жасалатын қылмыстарға итермелеуі мүмкін.

Ата-ананың балаларын «соқырлықпен» қорғауы ол балалардың бойында өз жазасыздығына толық сенімділік сезімін тудыратын жағдайлар жиі кездеседі.

Бұның барлығы өзара түсіністік пен сенім атмосферасын бұзады, баланың қарсы шығу ретінде үйден кетуіне, айтқанды істемеуіне, тіпті заңға қайшы әрекеттерге баруына әкеп соғады.

Бұндай отбасыларда түрлі тұтынушылық игіліктерге ие болуға ұмтылу, белгілі брендтердің компьютерден бастап киімге дейін әйгілі нәрселеріне құмар болу өмірдің басты мәні мен мақсатына айналады. Және бала бойына сіңірген осындай ұмтылыс, бүгінгі күні оның кішкене күнінен бастап жасаған әрекеттері мен мінез-құлқына себепші болатын ішкі қозғалтқыш күшке ұласады. Және, бала қалаған нәрсесіне қол жеткізу құралдарын таңдап жатпайды.

Осылайша, математикадан бақылау жұмысының шешімдерін импортты «сағызға» «сатып алатын», сыныптастарынан өздері қалайтын заттарын күштеп немесе қорқытып тартып алатын балалар пайда болады. Олардың адамгершілік диапазоны барлық шараны қолдануға болады деген сенімде, олар «мақсат тәсілді ақтайды», «Қалаймын ба – демек, аламын!» принципімен өмір сүреді.
№ 45 СЛАЙД.
СЕГІЗІНШІ.

ЖАЗАЛАРДЫҢ ӘДІЛЕТСІЗДІГІ.

Егер ата-ана баладан ультиматум және бұйрықтар түрінде тілалғыштықты талап етсе, ол тілалғыш болуды үйренбейді, ол дөрекі болуды үйренеді. Өз өтініштеріңді тілек түрінде айтқан әлдеқайда дұрысырақ.

Егер бала теріс қылық жасаса, жаза сол істен кейін бірден қолданылуы керек және бала оны жақсылап ұғып алуы тиіс. Кейіннен қабылданған шараларды бала тиісті түрде қабылдамайды және өз тиімділігін жоғалтады.

Жаман әрекетті баламен жеке талқылаған дұрыс, бұл кезде балағат сөздер қолдануға және балаға белгілі бір жаман әдетті таңуға болмайды. Баланың тұлғасы емес, нақты теріс қылық талқылануы тиіс.

Өзінің не үшін жазаланғанын түсінбеген бала келесі жолы да дәл осындай жаман қылық жасайды.

№ 46 СЛАЙД.
ТОҒЫЗЫНШЫ.

ІШТАРЛЫҚҚА, ҚЫЗҒАНЫШҚА, МЕНМЕНДІККЕ ИТЕРМЕЛЕУ.
Іштарлық көп жағдайда баланың басқа балалардың жетстіктеріне, атақтылығына, моральдық тұрғыда басым болуына жақтырмай жаулықпен қарауының көзіне айналады.

Баланың іштарлығы ата-ананың баланың өзінің қабілеттері мен дарындарын дамыта білмеуінің салдарынан туындауы мүмкін. Баланың қандай да бір салада құрдастарының алдында сөзсіз беделге ие болуы, таланттары мен дарындылығы көрінетін белгілі бір істі үйренуі өте маңызды.

Кей жағдайда ата-ананың өздері әлсіздеу балалары пысық балаларынан үлгі алады деп ойлап, түрлі жастағы өз балалары арасында іштарлық пен қызғанышқа себепші болып жатады. Алайда, бұндай ынталандыру тәсілі жағымсыз салдарларға: баланың өзіне деген сенімін жоғалтуына, өзінен пысықтау ағасына/әпкесіне қызғанышқа, іштарлыққа және олармен байланысын үзуге ұмтылуға әкеп соғуы мүмкін.

Есте сақтау қажет: «Баланың екіжүзділігі, іштарлығы, менмендігі – бұл әрқашан оның ата-анасының екіжүзділігі, іштарлығы, менмендігі».

1) Баланы үнемі сынай берсе, ол... үйренеді (жек көруді):

2) Бала өшпенділікте өмір сүрсе, ол... үйренеді (агрессивті болуды); 

3) Балаға үнемі ұрса берсе, ол... үйренеді (кінә сезімімен өмір сүруді);                                   

4) Бала адалдықта өссе, ол... үйренеді (әділ болуды);

5) Бала қауіпсіздікте өссе, ол... үйренеді (адамдарға сенуді);

6) Баланы қолдап отырса, ол... үйренеді (өзін бағалауды);

7) Баланы мазақ етсе, ол... үйренеді (тұйық болуды);

8) Бала түсіністікте және татулықта өссе, ол... үйренеді (бұл әлемде махабат табуды).

№ 49 СЛАЙД.

СОНЫМЕН: балалар ортасындағы құқық бұзушылықтардың алдын алудың басты шарасы – бұл отбасындағы сауатты тәрбие.
ЕСІҢІЗДЕ БОЛСЫН: «Сана ұстазы – мектепте, жан ұстазы – отбасында».

№7 "Балаларымыздың болашағы – біздің қолымызда" бейнеролигі ҚОСЫЛАДЫ.

Құрметті ата-аналар! Естеріңізде болсын: балалар сіздер оларға беретін бағалар мен нұсқауларға өте сезімтал болады. Және егер сіз балаңыздың қабілеттеріне сенбесеңіз, онда бала да өзіне сенбейтін болады, оның өзін-өзі бағалауы төмен болады. Ересек өмірде өзін-өзі бағалаудың төмендігі оған жетістіктерге жетуге кедергісін келтіреді!

№ 50 СЛАЙД.
№7 ТАҚЫРЫП. Балалардың бастауыш мектептегі жиі кездесетін проблемалары.

1. 
   ҮЛГЕРМЕУШІЛІК.
   

— баланың бірінші сыныпта еңсерілмеген мектепте оқуға дайындықсызығы;

— баланың денсаулығындағы проблемалар, соматикалық әлсіздігі, ол мектепке дейінгі жаста өткен ұзақ уақыт созылған аурулар салдарынан туындауы мүмкін;

— мектепке дейінгі жаста жойылмаған сөйлеудегі кемістіктер;

— есту және көру қабілетінің кемістіктері;

— мұғаліммен немесе сыныптастарымен өзара түсіністіктің болмауы.

• 
  мұғаліммен бірлесіп үлгермеушілік себептерін және оны еңсеру тәсілдерін анықтау;
  
• 
  қажет болған жағдайда мамандарға (логопедке, көз дәрігеріне) жүгіну;
  
• 
  Баланың күн тәртібіне шынықтыру тәсілдерін енгізу;
  
• 
  Балаға сыныптастарымен сабақтан тыс уақытта араласуға көмектесу, ата-анаға сыныптағы балалармен байланыс орнату, бірге серуендеу, үйге шақыру қажет.
  

№ 51 СЛАЙД.

Проблемаға ата-ананың «үлесі»: жұмыс істемей үйде отырған ананың тым қамқорлық танытуы, баланың үй тапсырмаларын анасымен бірлесіп орындауы.

ЕСІҢІЗДЕ БОЛСЫН: бастауыш сыныпта балаға үйрететін ең басты нәрсе, — бұл жауапкершілік, тапсырманы орындай білу және берілген тапсырманың өзіне жүктелгендігін қабылдай алу.

Ата-ана үй тапсырмасын орындауға КӨМЕКТЕСУІ мүмкін, бірақ олардың тапсырманы баласының ОРНЫНА өздері орындауы мүлде дұрыс емес.

ЕСІҢІЗДЕ БОЛСЫН:

№8. "ӘКЕ, МЕНІ ВАЛЬСҚА ШАҚЫР!" бейнеролигі

Әкесі мен қызының қарым-қатынасындағы жылылық пен махаббатты барлығыңыз сезіне алдыңыздар деп үміттенемін. Мен осында отырған әрбір әкеге шын жүректен өз балаларыңызбен қарым-қатынаста дәл осындай бақытты болуды тілеймін.

№53 СЛАЙД.

Ал енді ГҮЛНҰР есімді қыз балаға оның атының әріптеріне сәйкес қандай қасиеттер тән екенін ойланып көрейік. Бұл қасиеттерді әрбір әріптің жанынан жазамыз. Не шығарғанымызды – экраннан көреміз:

№54 СЛАЙД.

№56 СЛАЙД.

Сіздер Қазақстан Республикасындағы Бала құқығы жөніндегі уәкілдің – балалар мен жастарға арналған ұлттық сенім телефоны (шұғыл қызмет -111) жазылған слайдты көріп отырсыздар.

Бұл телефондар біздің елімізде қиын өмірлік жағдайға тап болған кез келген балаға шұғыл психологиялық көмек көрсету үшін құрылған. Бұл ақпарат біздің конференциямыздың жадынамалары мен сауалнамаларында көрсетілген. Бұл ақпаратпен өз айналаңызбен, достарыңызбен және туыстарыңызбен бөлісуіңізді сұраймыз, бәлкім, осы арқылы, Сіз балалардың құқықтарын қорғауға өз үлесіңізді қосарсыз және оларға қиын мәселелерді шешуге көмектесерсіз, мүмкін, біреудің өмірін құтқарарсыз. Қайырымды істер – әр адамға бақыт әкеледі!!! Жақсылық жасаңыз – болмашы болса да, жақсылық болсын!