Қазақстан республиасының білім және ғылым министрлігі

Дәріс № 7

Тұрақты электр тогы

1. 
   Электр тогы. Ток тығыздығы және ток күші.
   
2. 
   Тізбек бөлігіне арналған Ом заңы.
   
3. 
   Өткізгіштердің кедергілері. Өткізгіштер кедергілерінің температураға тәуелділігі. Асқын өткізгіштік.
   
4. 
   Ток көздерінің электр қозғаушы күші. Толық тізбекке арналған Ом заңы.
   
5. 
   Тармақталған электр тізбектері. Кирхгоф ережелері.
   
6. 
   Дифференциаль формадағы Ом және Джоуль-Ленц заңдары.
   

Электр тоғы дегеніміз электрлік зарядтардың реттелген (бағытталған) қозғалысы. Егер өткізгішті сыртқы электр өрісіне әкеліп қойсақ, онда ондағы еркін электр зарядтары: оң зарядтар өріс бағытымен, ал теріс зарядтар өріске қарсы орын ауыстыра бастайды, яғни өткізгіште электр тоғы пайда болады (1 а-сурет). Егер кеңістікте электр зарядтарының тасымалдануы зарядталған макроскопиялық денелердің орын ауыстыруы салдарынан пайда болса, онда пайда болған токты конвекциялық ток деп атайды (1 б –сурет).

а) б)

Электр тоғының сандық сипаттамасы – ток күші. Ток күші – бірлік уақыт ішінде өткізгіштің көлденең қимасы арқылы өтетін зарядтармен анықталады.

Шамасы мен бағыты уақыт өтуімен өзгермейтін токты тұрақты ток деп атайды. Тұрақты ток үшін