Медициналық зерттеулерді жоспарлау мен ұйымдастыру

Бір  сырқаттың  қоршаған  ортаның  әртүрлі  факторларынан  (полиэтио-

логиялық)  болуы  мүмкін  екендігін  және  керісінше,  бір  этиологиялық  фак-

тордың  әртүрлі  сырқат  туғызатынын  есте  ұстау  керек.  Зиянды  фактормен 

байланысты  тоқтатқаннан  кейін  де  этиологиясы  экологиялық  сырқаттардың 

даму мүмкіндігін ескеру қажет. 

Популяциялық  денгейде  ағзаның  қандай  да  бір  факторға  жауап  беруін 

әртүрлі сатыда өтетін сырқаттың табиғи ағымы ретінде қарастыруға болады. 

Тұрғындарды  популяциялық  медициналық  тексерулермен  байланысты 

және экологиялық сырқаттар екенін дәлелдеуге бағытталған үш сатыдан өтеді: 

жоспарлау;  байқау  (мәліметтерді  жинау);  қорытындылары  мен  ұсыныстары 

бар алынған нәтижелерді талдау мен өңдеу. 

Бәрінен  бұрын  зерттеулердің  мақсатын  жасау  керек,  яғни  міндеттерді 

анықтау  кажет.  Мақсаттарды  жасағаннан  кейін  зерттеу  бағдарламасы 

құрастырылады: 

•

•

•

көрсеткіштер кешені анық көрсететіндігі анықталады; 

•

 

зерттеу әдістері немесе олардың комбинациясы таңдалады; 

байқау  тобына  жинау  әдісі  анықталады  және  тәжірибелі  және  бақылау 

•

13 

 

•

 

сырқаттану туралы ақпараттар көздері анықталады (ЕПМ статистикалық 

формаларын жасау, тұрғындардың таңдалған топтарының нәтижелерін бағалау 

және т.б.); 

•

 

алынған нәтижелерді өңдеу әдістерін таңдау жүргізіледі; 

• қорытындылар мен ұсыныстар жасалады. 

 

1 кесте - Әртүрлі факторлардың тұрғындар денсаулығына әсері  

(Г.И. Румянцев бойынша, 1990)

 

Факторлар  

Ескерілген көрсеткіштер 

Әсер  ету  дәрежесі, 

% 

Тұрғын орта 

Тұрғын аудан 

4,5 

Орман бағына дейінгі қашықтық 

1,0 

Ауаның химиялық ластануы 

6,0 

Шу 

4,0 

Көлікте ұзақ уақыт жүру 

1,0 

Тұрғын ортаның жинақты әсері 

16,5 

Өндірістік  

Химиялық зиядылықтармен байланыс 

5,5 

Шу 

5,0 

Кәсіптік стаж 

6,0 

Еңбектің ауысуы мен сипаты 

2,0 

Өндірістік факторлардың жинақты әсері 

18,5 

Әлеуметтік  

Білім алу 

4,0 

Отбасы жағдайы 

0,5 

Орташа табыс 

0,2 

Әлеуметтік факторлардың жинақты әсері 

4,7 

Өмір салты 

Шылым шегу 

9,0 

Ұйқының ұзақтығы 

1,0 

Үй жұмысының ұзақтығы 

1,0 

Денешынықтыру мен спортпен шұғылдану 

3,5 

Ауада белсенді демалу 

9,0 

Демалысты қала сыртында өткізу 

2,0 

Өмір салтының жинақты әсері 

25,5 

Биологиялық 

Жасы 

10,0 

Жынысы 

1,0 

Биологиялық фактордың жинақты әсері 

11,0 

 

2 кесте - Тіршілік ортасы мен адамның денсаулық жағдайының өзгеруі.

 

Атмосфералық 

ауаның 

ластануы 

(химиялық, 

биологиялық) 

 

Ауыз 

суының 

және  рекреация-

лық мақсаттағы су 

көздерінің  ласта-

нуы 

(химиялық, 

биологиялық) 

 

Селитебті аймақтың 

топырағының  лас-

тануы  (химиялық, 

биологиялық, 

радиоактивті) 

 

Иондаушы 

сәулелер 

жүктеу 0,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: