ІІІ тармағы N.mandibularis - Төменгі жақсүйек нерві, аралас қызмет атқарады (сезімталдық және қозғалтқыш), Гассер түйінінің дендриттерінен және үшкіл нервтің қозғалтқыш ядросының нейроциттерінен қалыптасады. Басқа нервтермен салыстырғанда жуан және қысқа, себебі бірден самай сүйек пирамидасының батыңқысынан, impressio trigemini, басталып, сопақ тесіктен шыққан соң самайасты шұңқырында бірнеше нерв тармақтарын береді.
- Төменгі жақсүйек нерві сопақ тесіктен шыққан соң, 2 тармаққа бөлінеді: Алдыңғысынан – қимылдатқыш және ұртқа баратыны сезімтал нервтері; Артқысынан – едәуір ірі, сезімталдық тармағы мен ішкі қанаттәрізді және дабыл жарғағының бұлшықеттеріне баратын қимылдатқыш нерв тармақтары бөлініп шығады.
- Төменгі жақсүйек нервтің қимылдатқыш тармақтары: 1) меншікті шайнау бұлшық етінің нервісі, n.massetericus латеральды қанаттәрізді б.е үстінен орап, төменгі жақсүйек бұтақтары аралығының жарты айшықты ойығынан incisura mandibularis, өтіп, меншікті шайнау бұлшықетіне барады. 2) терең самай нерві, n.temporalis profundi, әдетте екеу: алдыңғы және артқы. Алдыңғысы артқысына қарағанда кіші, самай бұлшықетіне енеді.
- 3) медиальды және латериальды қанат тәрізді нервтер, n.pterygoidea medialis et lateralis, өзі аттас бұлшықеттерді нервтейді. 4) жұмсақ таңдайды керетін нерв, n.tensoris veli palatim, өзі аттас бұлшықеттерді нервтейді. 5) дабыл жарғағының нерві, n. tensoris tympani, өте жінішке және қысқа
- 6) жақсүйек-тіл нерві, n. mylohyoideus, төменгі тіс ұяшығы нервімен бірге шығып, төменгі жақсүйек тесігіне кірер алдында қосқарыншалы бұлщықеттің m.digastricus, алдыңғы қарыншасын және m.mylohyoideus, нервтейді. 7) ұрт нерві, n.buccalis, өзі аттас аймақтың кілегей қабығын нервтейді
- Төменгі жақсүйек нервтің сезімтал тармақтары:
- 1) n.auriculotemporalis, құлақ-самай нерві, төменгі жақсүйек буын басының мойнынан асқан соң, самай-жақ буынына, сыртқы есту өтісінің терісіне, дабыл жарғағына нерв тармақтарын береді. 2) n.buccalis, ұрт нерві, самайасты шұңқырынан шығып, қанаттәрізді бұлшықеттердің аралығынан өтеді. Ұрттың кілегей қабығын түгелдей нервтейді.
- 3) n.alveolaris inferior, төменгі альвеолалық нерв, нервтердің ең ірісі, төменгі жақсүйек бұтағы мен медиальды қанаттәрізді бқлшықет аралығынан өтіп, төменгі жақсүйек тесігіне f.mandibilare, барады. Тесікке кірерде n.mylohyoideus нерв тармағын береді. Бұл нерв төменгі жақсүйек өзегіне canalis mandibularis, төменгі тіс өрімін құрап, жеке тармақтарға бөлінеді. Бұл нерв иек тесігінен f.mentalis, шыққан соң иек нервісі атауымен n.mentalis, иек терісін, төменгі ерінді нервтейді.
- 4) N.lingulis, тіл нервісін төменгі жақсүйек нерві сопақ тесіктек шыққаннан соң береді. Бұл нерв төменгі альвеола нервісінің алдына таман медиальды орналасып, қанаттәрізді б.е пен төменгі жақ тарамының арасын бойлай алға-төмен қарай жалңасады. Тілдің 3\2 бөлігінің,тіластының кілегей қабығын, жақ,тіласты сілекей бездерін нервтейді
НАЗАРЛАРЫҢЫзҒА РАХМЕТ
Достарыңызбен бөлісу: |